14-ші дәріс. Функцияны интерполяциялау. Лагранждың интерполяциялық көпмүшелігі
Дәріс жоспары:
Функцияны интерполяциялау
F(x) интерполяиялаушы функцияны n дәрежелі көпмүшелік түрде қарастыру
Лагранждың интерполяциялық көпмүшелігі
Функцияны интерполяциялау
Дәріс тезисі
F(x) функциясының белгілі мәндері келесі таблицаны құрсын.
-
(1)
хi
|
X0
|
X1
|
…
|
xn
|
F(xi)
|
Y0
|
Y1
|
…
|
yn
|
[x0, xn] аралығында жататын, бірақ xi-лердің ешқайсысымен сәйкес келмейтін х-тегі функция мәнін табу керек болсын.
Әдетте функцияның аналитикалық өрнегі берілсе, онда х-тің орнына мәнін қойып функция мәнін есептей салуға болатын. Кей жағдайда функцияның аналитикалық өрнегі мүлде белгісіз болуы немесе есептеуге көп уақытты қажет етуі мүмкін. Осындай жағдайларда берілген таблица бойынша f функциясына жуық F жуықтаушы функцияны құрады:
f(x)=F(x) (2)
Құрылған жуықтаушы функция келесі шарттарды қанағаттандыруы керек:
F(x0)=y0, F(x1)=y1, F(x2)=y2, …. , F(xn)=yn (3)
Мұндай есепті функцияны интерполяциялау есебі деп атайды. Ал х0, x1, x2, … , xn нүктелерін – интерполяциялау тораптары немесе түйіндері деп атайды.
F(x) интерполяиялаушы функцияны n дәрежелі көпмүшелік түрінде іздейді: Лагранж, Ньютон, Гаусс, Бессель, Стирлинг, т.б.
Егер интерполяциялық түйіндердің бір бірінен ара қашықтықтары тұрақты емес болса, Лагранждың көпмүшелігі, тұрақты болса – Ньютоннның көпмүшеліктері қолданылады.
Лагранждың интерполяциялық көпмүшелігі.
(1)
Кей жағдайда есептеу процесін жеңілдету үшін x=at+b, xj=atj+b j=0,1,…,n сызықты алмастыруын жасау арқылы Лагранж коэффициенттерінің инварианттылығын қолдануға болады, онда (1)-формула келесі түрге келеді:
(2)
Достарыңызбен бөлісу: |