2 Есеп.
Функцияның экстремумдарын табыңыз:
2
3
3
x
x
y
Шешімі
.
Анықталу облысы
)
,
(
Туындысын табамыз
x
x
y
6
3
2
/
. Теңдеуді шешеміз
0
6
3
2
/
x
x
y
,
0
)
2
(
3
x
x
,
2
,
0
x
x
. Туындының таңбасын анықтаймыз:
)
,
2
(
)
0
,
(
осы
аралықта бірінші ретті туындысы оң болады. Ал
)
2
,
0
(
аралықта теріс болады.
Онда
)
,
2
(
)
0
,
(
аралықта функция ӛседі. Ал
)
2
,
0
(
аралықты функция кемиді.
Онда
0
x
максимум нүктесі,
2
x
минимум нүктесі.
3 Есеп.
2
3
3
x
x
y
функциясының
)
1
,
1
(
аралықта ең үлкен және ең кіші мәндерін
табыңыз:
Шешімі.
Туындысын табамыз
x
x
y
6
3
2
/
. Теңдеуді шешеміз
0
6
3
2
/
x
x
y
,
0
)
2
(
3
x
x
,
2
,
0
x
x
- кризистік нүктелері,
]
1
,
1
[
2
],
1
,
1
[
0
x
x
. Енді
функция мәндерін есептейміз:
4
)
1
(
3
)
1
(
)
1
(
2
3
y
2
)
1
(
3
)
1
(
)
1
(
2
3
y
0
30
0
)
1
(
2
3
y
Сонымен, ең үлкен мәні 2 тең, ең кіші мәні -4 тең.
Функцияны экстремумге зерттеу, функцияның өсу, кему аралықтарын табу.
Функцияның графигін салу:
[8] №№ 1270, 1302, 1414, 1416, 1429, 1472, 1480, 1485,
1508, 1510, 1521, 1526.
Үй жұмысы
№№ 1269, 1304, 1419, 1433, 1477, 1516, 1523.
Тақырыбы:
Функцияны туынды көмегімен толық зерттеу.
Мақсаты: Функцияның ең үлкен және ең кіші мәндері. Функция графигінің ойыс,
дөңес аралықтары. Иілу нүктелері. Асимптоталар. Функцияның графигін салу.
Есеп.
3
)
3
(
)
(
x
x
x
f
1)
Анықталу облысы
3
:
x
D
.
2)
Функция симметриялы емес және периодты емес
3)
0
3
)
0
(
3
)
3
0
3
(
0
3
)
3
(
lim
3
3
3
0
3
x
x
x
0
3
)
0
(
3
)
3
0
3
(
0
3
)
3
(
lim
3
3
3
0
3
x
x
x
3
x
- функцияның вертикаль асимптотасы
4)
b
x
x
x
x
x
kx
x
f
k
x
x
x
f
x
x
x
x
x
x
0
1
lim
lim
)
3
(
lim
)
(
lim
0
)
3
(
1
lim
)
(
lim
2
3
3
3
0
y
- функцияның горизонталь асимптотасы
5)
4
)
3
(
2
3
2
)
(
'
x
x
x
f
болғандықтан, кризистік нүкте:
2
3
1
x
243
4
2
3
f
6)
5
)
3
(
)
3
(
6
)
(
''
x
x
x
f
болғандықтан, кризистік нүкте:
3
2
x
72
1
3
f
7)
0
x
болғанда
0
y
Функцияның графигін салу:
[8] №№ 1270, 1302, 1414, 1416, 1429, 1472, 1480, 1485,
1508, 1510, 1521, 1526.
Үй жұмысы
№№ 1269, 1304, 1419, 1433, 1477, 1516, 1523.
Практикалық cабақ №7
Тақырыбы: Анықталмаған интеграл.
Мақсаты: Анықталмаған интегралдарды есептеу. Интегралдаудың негізгі
әдістерін қолдану.
1 - есеп.
,
,
2
R
x
x
y
функциясының алғашқы функциясы F
,
3
)
(
3
x
x
ӛйткені
).
(
3
)
(
2
3
x
f
x
x
x
F
Кез келген F
,
3
)
(
3
C
x
x
функциясы да, мұндағы С –
тұрақты, берілген функцияның алғашқы функциясы болады, ӛйткені
.
)
(
3
)
(
2
3
R
x
x
f
x
C
x
x
F
2 - есеп.
C
x
x
x
d
x
dx
3
ln
3
)
3
(
3
;
3 - есеп.
C
x
x
x
d
x
du
2
3
arcsin
3
1
)
3
(
)
2
(
)
3
(
3
1
3
4
2
2
2
.
Айнымалыны алмастыру әдісі:
4 - есеп.
dx
e
x
4
интегралын есептеңіз.
Шешім
:
t
x
4
деп алайық, онда
dt
dx
4
. Сондықтан,
C
e
dt
e
dx
e
t
t
x
4
4
4
.
5 - есеп.
dx
x
x
3
интегралын есептеңіз.
Шешім
:
t
x
3
болсын, онда
dt
t
dx
t
x
2
,
3
2
. Сол себептен
C
x
x
C
t
t
dt
t
dt
t
dt
t
t
dt
t
t
t
dx
x
x
2
3
2
5
3
5
2
4
2
4
2
)
3
(
2
)
3
(
5
2
2
5
2
6
2
)
3
(
2
2
)
3
(
3
Бөліктеп интегралдау әдісі:
6 - есеп.
dx
e
x
x
3
)
1
2
(
интегралын есептеңіз.
Шешім
:
dx
e
v
dx
e
dv
dx
du
x
u
x
x
3
3
2
1
2
болсын, онда
C
e
e
x
dx
e
e
x
dx
e
x
x
x
x
x
x
3
3
3
3
3
9
2
)
1
2
(
3
1
2
3
1
3
1
)
1
2
(
)
1
2
(
7 - есеп.
dx
x
ln
интегралын есептеңіз.
Шешім
:
x
v
dx
dv
dx
x
du
x
u
1
ln
болсын, онда
C
x
x
x
dx
x
x
x
x
dx
x
ln
1
ln
ln
.
Аудиториялық жұмысы: Анықталмаған интеграл:
[8] №№ 1628, 1632, 1636,
1640, 1644, 1648, 1656, 1664, 1668, 1674, 1684, 1692, 1694, 1698, 1710, 1714, 1728,
1734, 1738, 1742, 1748, 1752.
Үй жұмысы
№№ 1631, 1634, 1643, 1650, 1659, 1677, 1695, 1725, 1745, 1759.
Практикалық cабақ №8
Тақырыбы: Рационал функцияларды интегралдау.
Мақсаты: Рационал функциялардың интегралын есептеу.
1 - есеп.
x
x
x
3
3
бӛлшекті элементар бӛлшекке жіктеу керек.
Бӛлшектің бӛлімін келесі түрде жазайық:
)
1
)(
1
(
)
1
(
2
3
x
x
x
x
x
x
x
. Онда
ол бӛлшек былай жіктеледі .
1
1
)
1
)(
1
(
3
3
3
x
C
x
B
x
A
x
x
x
x
x
x
x
.
Мұндағы
C
B
A
,
,
коэффициенттерін табу үшін бұл теңдіктің оң жағын бір
бӛлшекке келтіреміз
x
x
x
3
3
)
1
)(
1
(
)
1
(
)
1
(
)
1
)(
1
(
x
x
x
x
Cx
x
Bx
x
x
A
.
Бұл теңдіктен келесі тепе-теңдікті жазуға болады:
)
1
(
)
1
(
)
1
(
3
2
x
Cx
x
Bx
x
A
x
.
немесе
C
A
B
x
C
B
x
C
B
A
x
x
)
(
)
(
3
0
2
2
.
Бұдан
0
,
1
,
0
C
B
A
C
B
C
B
A
үш белгісі бар үш теңдеулер жүйесін аламыз да, оны шешіп
C
B
A
,
,
коэффициенттерін табамыз.
3
A
,
1
B
;
2
C
;
Бұл әдіс
Достарыңызбен бөлісу: |