) қоректік заттардың жиналу орнына қарай тұқым эндоспермді, эндоспермсіз және периспермді болып үшке бөлінеді

Тұқым әдетте, ұрық қалтасындағы аналық жұмыртқа мен аталық клетканың ұрықтануынан кейін тұқым бүрінен өсіп шығады. Тұқымның ішкі бөліміне ұрық (келешек өсімдіктің бастамасы) және оның дамуының алғашқы кезінде қоректенуіне керекті қор заттары жиналған.

Қор затынын қайта жиналуына қарай тұқым негізінен үш түрлі болады: 1) эндоспермді тұқым, 2) эндоспермсіз тұқым және 3) периспермді тұқым.

Көмекші материалдарға сипаттама

Су.Бидайдан алынатын спирт технологиясында ауыз суды – фермент препараттарының ерітіндісін дайындау үшін араластыру және егетін ашытқыларды өсіру үшін қоректік орта жасауда қолданылыды.Техникалық суды құрал жабдықтарды жуу үшін және салқындатқыш агент ретінде қолданылады. Ауыз су технологиялық процесстерге қатысатын болғандықтан МЕСТ 2874 -82 талаптарына сәйкес келуі керек. Олардыңнегізгілеріболып:

20°С температурада және 60°С температураға дейінқыздырғандаиісі 2 баллданаспаукерек(МЕСТ 3351 -74)дәмі 20°С температурада 2 баллдан көп болмаукерек.( МЕСТ 3551 -74)

түсі 20 көп емес (МЕСТ 3351 -74)

күңгірттігі шкалада 1,5 мг/л аспау керек.

жалпы тұтқырлығы (МЕСТ 4151- 72 ) 7мг/ экв аспау керек.

микрбиологиялықтазалығы (колититр 300 аспаукерек )

ашытқыныңөсуінетежейтінбөтензияндызаттардыңқатысыболмаукерек.

Техникалық су ,

рН 5,0 аз болмаукерек.

тұтқырлығы 12 мг/экв/л

аммиак 200 мг/л аспаукерек

ауыспалызаттар 100 -150 мг/л аз болмаукерек

коррозиялықактивтілігініңқатысыболукерек.

Формалин (МЕСТ 1625 – 89 Е) антисептика жасауретіндеқолданылады. Формальдегидтің судағы ерітіндісіретіндеболады. Спирт зауытындамаркалы формалин қолданылады. Оның құрамында 1% су емес метанол бар. Формалинді 40л шыныбөтелкелердесақтап және тасиды. Оның аузы да шынықақпақтарменбекемжабылады. Температурасы 35-45°С төмен болмайсақтайды.

Көбік сөндіргіш көбікті сөндіру үшін қолданылады.Бұл майлар,өнімді гидролитті ыдыратушы.

Синтетикалық жуғыш заттар құрамында беттік активтік затты құрайды,жоғарғы жуғыш затты және антимикробты активтілігін атқарады.

Оған аммоний қосылысының тұзы жатады: катамин АБ (ТУ 6 – 01 -816- 85 ) антисептик ретінде қолданылады. Бұл аммиакты қосылыс , майлы, ашық сары сұйық және иісі тау миндалы сияқты, құрамында 50% активті заттар бар. Биологиялық бұзылуға тез ұшырайды.Спирт зауытында құрал –жабдықтарды дизенфекциялау үшін концентрациясы 0,005-0,01 % ерітінділері қолданылды. Ашытқыларды өсіргенде сусланы қышқылдандыру үшін қолданылады. Құрамында 92, 5% аз емес моногидрат бар. Оның құрамында азот қосылыстары және мышяк, қорғасын қосылыстары болмау керек. Шыныцестерналардасақтаптасиды.

Хлорлы әк ( СаОСl₂, CаCl₂) (МЕСТ 1692 – 85) құрал- жабдықтарды дезинфекциялау үшін, жұмыс орнын санитарлық тазалық жүргізу үшін антисептик ретінде қолданылады. Құрамында 32 – 35 % активті хлоры бар ақ ұнтақ.