Ж
ұ
ма
ғ
али А
қ
мерей
Абай іліміндегі әр
жақсы істің өлшеуі
туралы
А
А
Адам баласының тіршілігінің мағынасы мен мәні
туралы Абайға дейін де, Абайдан кейін де талай
ойшылдар ойланған, ой айтқан. Адам баласының
өмірге келуінің, өмірінің және өмірден кетуінің,
адамдығының мағынасы мен мәні туралы Абай
анықтама, сипаттама ғана беріп қойған жоқ,
концептуалды қағидалар жүйесін жасап, өзінің
ілімін қалыптастырды. Абайдың ілімінің
құрамдас бөлімдері үшеу: а) ақыл; ә) қайрат; б)
жүрек (махаббат). Абай ілімінің құрамдас
бөлімдері өзара тығыз байланысты. Абай ілімінің
әр құрамдас бөлімінің өзі іштей бірнеше
категориядан тұрады. Олардың жүйесін
анықтаудың ғылыми маңызы зор.
А
А
А
Ақын ілімінің негізінен мынадай бірнеше сала өзекті қағидалар өріліп шығады: а) адам
баласы сүюге, жек көруге, сынауға, суреттеуге, өзгертуге болатын объект қана емес,
сонымен қатар субъект екендігі туралы қағидалар саласы; ә) кемел тұлғаның адамзат
алдындағы адамшылық қарызы туралы қағидалар саласы; б) кемел тұлға мен көп
арасындағы қатынастың сипаты туралы қағидалар саласы; в) кемел тұлға мен әлеуметтік
орта арасындағы қатынастың мәні туралы қағидалар саласы; г) әрбір жақсы нәрсенің
өлшеуі туралы қағидалар саласы. Осындай бірнеше сала қағидалардың адамзат ақыл-
ойының тарихында танымдық маңызы, әлеуметтік, философиялық мәні терең. Адам
табиғаты, оның екіжақты болмысы, кемел тұлға мен әлеуметтік орта арақатынасы, жеке
Достарыңызбен бөлісу: |