«психология және адам дамыу» бойынша дәрістер жиынтығы



бет9/11
Дата21.04.2017
өлшемі146,72 Kb.
#14411
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

11 - Тақырып

  • 11 - Тақырып
  • Даму психологиясы - адамның мінез-құлқындағы жас ерекшелік өзгерістерін түсіндіретін психологиялық ғылым.

Даму психологиясының салалары:

  • Балалар психологиясы;
  • Жасөспірімдер психологиясы;
  • Ересек адамдар психологиясы;
  • Геронтология (кәрілік психологиясы).

ПСИХИКАЛЫҚ ДАМУ ТЕОРИЯЛАРЫ

  • Дамудың биогенетикалық тұжырымдамасы
  • Дамудың әлеуметтік генетикалық тұжырымдамасы
  • Бала дамуының екіфакторының конвергенциясы тұжырымдамасы
  • Бала дамуның психоаналитикалық тұжырымдамасы
  • Тұлғаның эпигенетикалық теориясы (Эрик Эриксон)
  • Әлеуметтік үйрету теориясы
  • Дамудың когнитивті теориясы (Ж.Пиаже)
  • Мәдени-тарихи тұжырымдама
  • Психикалық даму тұжырымдамасы (Д.Б.Эльконин).

Тұлғаның даму процесі

  • Тұлға – адамға онтогенезден біткен, күрлелі әлеуметтік даму процессінің жемісі – даму принципі.
  • Өсу – психикалық процесстердің сандық артуы;
  • Даму – психикалық процесстер, механизмдер, құрылымдардың сапалық артуы;

Даму типтері

  • Эволюциялық даму;
  • Инволюциялық даму;
  • Гетерохронды даму;
  • Биологиялық даму;
  • Әлеуметтік даму;
  • Арнаулы даму;

Интеллектің даму кезеңдері: (Ж.Пиаже)

  • Сенсомоторлы интеллект кезеңі (0-2 жас);
  • Нақты амалдар кезеңі (2-11\12 жас);
  • амалға дейінгі деңгей (2-6\7 жас);
  • нақтылы амалдар деңгейі (6\7-11\12 жас).
  • Формальды амалдар кезеңі (11\12-14\15 жас).

Э.Эриксон бойынша тұлғаның даму сатылары

  • Даму сатысы
  • Әлеуметтік қа- рым – қатынас орыны
  • Тұлғадағы полярлық сапа
  • Прогресивті даму- дың қорытындысы
  • 1.Нәрестелік
  • (0 – 1)
  • Ана немесе оны
  • алмастырушы түр
  • Энергия және өмірлік қуаныш
  • 2.Ерте бала- лық шақ (1-3)
  • Ата- аналар
  • Дербестік – ұят, күдік
  • Тәуелсіздік

Э.Эриксон бойынша тұлғаның даму сатылары

  • Даму сатысы
  • Әлеуметтік қа- рым – қатынас орыны
  • Тұлғадағы полярлық сапа
  • Прогресивті даму- дың қорытындысы
  • 3.Балалық шақ (3 -6 жас)
  • Ата – анасы, ағасы, апайы
  • Мақсатқа тал- пынушылық
  • 4.Мектептік жас(6 – 12)
  • Мектеп, көршідер
  • Жете білушілік – сапалы емес
  • Меңгеру білімділік және іскерлік
  • 5.Балалық жігіттік (12-20)
  • Топтағы құрбылары
  • Өзталғамын өзі шешу, берілгендік және шыншылдық
  • 6.Ерте жас (20-25)
  • Достары, сүйіктісі
  • Жақындық- жекелеу
  • Э.Эриксон бойынша тұлғаның даму сатылары

Э.Эриксон бойынша тұлғаның даму сатылары

  • 7. Ересек жас (25-65)
  • Топтағы құрбылары
  • Көпшілік- тұлға-ны мойындамаған
  • Өзталғамын өзі шешу, берілгендік және шыншылдық
  • 6. Қария жас (65 жоғары)
  • Достары, сүйіктісі
  • Жақындық- жекелеу
  • Араласып істеу, махаббат

Бала дамуының психоаналитикалық тұжырымдамасы

  • З.Фрейд бойынша психикалық даму эрогенді аймақтардан сексуалды энергияның алмасу деңгейіне байланысты:
  • Оральды деңгей (0-1 жас);
  • Анальды деңгей (1-3 жас);
  • Фаллистік деңгей (3-5 жас);
  • Латентті кезең (5-12 жас);
  • Генитальды деңгей (12-18 жас).

Л.С. Выготскийдің жасқа байланысты кезеңдеуі төмендегідей болады

  • жаңа туу кризисі – нәресте кезеңі (2 ай – 1 жас)
  • 1 жас кризисі – балбөбек кезеңі (1-3 жас);
  • 3 жас кризисі – сәбилік және мектепке дейінгі кезең (3-7 жас)

Л.С. Выготскийдің жасқа байланысты кезеңдеуі төмендегідей болады

  • 7 жас кризисі – мектеп жасы (7-13 жас;
  • 13 жас кризисі – жеткіншек кезеңі (13-17 жас);
  • 17 жас кризисі

Адам дамуының зерттеу әдістері:

  • Кесіп алу тәсілі жиі қолданылады: жеткілікті үлкен топтарға нақтылы методиканың көмегімен белгілі аспекттің дамуы, мысалы, инттеллекттің даму деңгейі оқытылады. Сол топтардың өзгешеліктерінің нәтижесінде мәліметтер алады – бұл бірдей мектеп бағдарламасымен оқытылатын бірдей жастағы немесе мектеп жасындағы балалар алынады.

  • Салыстыру тәсілі: әр топ мәліметтері өзара салыстырылып, қандай даму тенденциясы байқалатынын және оның немен қамтамасыз етілетіні жайында қорытынды жасалады. Интеллектті оқи отырып, жас ерекшелік тенденциясы – бала-бақша тобындағы (5 жас), мектепке дейінгі ойлаудың өзгешеліктерін, бастауыш мектеп оқушыларын (9 жас), және де орта сыныптағы жас өспірімдерді салыстыра отырып айқындалады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет