Р. Р. Мухамеджанова 17. 08. 2020ж. №1 хаттама



Pdf көрінісі
бет5/76
Дата09.02.2022
өлшемі1,04 Mb.
#131216
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   76
Байланысты:
Дәрістер жинағы

.
Мәдениет
адамның өз қолымен, ақыл-ойымен жасағандары және 
жасап жатқандарының бәрін түгел қамтиды. Жай ғана сауат ашудан және 
тазалық ережелерін сақтаудан бастап, өмірдің асқан үлгілі шығармаларын 
жасағанға дейінгі ұғымды қамтып жатқан – мәдениет саласының өрісі кең. 
Мәдениет – тарихи құбылыс. Оның дәрежесі мен сипаты қоғамдық 
өмірдің жағдайларына байланысты өзгеріп отырады. Тарихи дәуірлердің 
алмасуы мәдениеттің мазмұны мен формаларына сөзсіз терең өзгерістер 
енгізеді. 
Мәдениетті тұлғалық сипатта қарастырғанда, бірнеше елеулі 
түсініктерге тоқтала кету қажет, олардың ішіндегі маңыздылары: 

мәдени әрекет, 

мәдени орта, 

мәдени игіліктер мен қажеттіліктер және 

мәдени ұйымдар. 
Бұлардың арасында ең түбегейлісі — мәдениәрекет. Әрекеттену — 
жалпыадам мен қоғамның өмір сүру тәсілі, тіршіліктіңтірегі. Мәдени 
әрекетдеп, әдетте, мәдениет игіліктерін өндіруге, таратуға, тұтынуға 
бағытталған мақсатқа сәйкес әлеуметтікіс - қимылдарды атайды. Мәдени 
игіліктерді толассыз жасау нәтижесінде адам өзінің де мәдени деңгейін 
көтереді. Осы әрекеттің қайнары, түпкі қозғаушы күшіретінде ғылым адамның 



талап - мұқтаждарын, мәдени қажеттіліктерді бөліп қарастырады. Осылардың 
қатарына біз мынандай адамдық қажеттіліктерді жатқызамыз: өмірдің мәні 
мен мағынасын іздеу, өмірден өз орнын табуға ұмтылу, шығармашылық 
қаталпыныс, альтруизм, гумандылық және тағы басқалары. Мәдени орта 
ұғымы мәдениеттің коммуникациялық (қатынастық) табиғаты мен тығыз 
байланысты. Мәдени орта заттық-материалдық, әлеуметтікұйымдар мен 
ұжымдардан, рухани қызмет орындарынан тұрады. Оларға техника мен қүрал-
жабдықтардың даму деңгейі, тұрмыстық мәдени дәрежесі, адамдардың 
білімділігі, кәсіптік шеберлігі, рухани мәдениетті сақтау және насихаттау 
ұйымдары (мұрағаттар, мұражайлар, кітапханалар, клубтар және тағы 
басқалар) жатады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   76




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет