Рабочая учебная программа Рухани адамгершілік білім беру мазмұнының негіздері модуль немесе пән атауы/наименование модуля или дисциплины Мамандық /Специальность 10 000 «Бастауыш білім беру»
жүктеу/скачать 0,87 Mb.
|
Рабочая учебная программа Рухани адамгершілік білім беру мазм ны
| 3.7 тақырып Тағдыр мен мінез.
Жалпы, психология ғылымында адамдар табиғатына қарай циклотимик, эпилептоид, шизоид, истероид, астеник болып негізгі бес түрге бөлінетіні белгілі. Сондықтан да әркім өзінше өмір сүреді, өзінше қарым-қатынас жасайды, өзінше сүйеді, түрлі күйзелістен өзінше жол тауып шығады. Алдымен «циклотимик» деген қандай адам дегеннен бастайық. Олар көңіл күйі өте тез құбылып отыратындар. Былайша айтқанда, көңілді адамдар. Өмірді барынша сүйетін, қуаныш-қызығын шын сезініп, рақатын бастарынан өткере алатындар. Ал енді «эпилептоид» адамдар жиі-жиі ашуланшақ келеді. Айналасындағы жандарға, қоршаған ортаға көңілі толмайды. Олар билікті сүйеді, жұрттың бәрін билеп-төстегісі келеді, өмірлік оқиғалардың барлығын өз бақылауында ұстағанды қалайды. Уысында ұстай алмаса, міндетті түрде уын шашады. Әрине, пенде болған соң олар да жиі-жиі маска киіп, керек кезде жұртқа мейірімді нәзік жан болып көрініп, биліктің жолында өлуге бар шын бейнесін жасырады. «Шизоид» тектестер – екі әлемде өмір сүретіндер. Біреуі – біз көретін, еститін, қолмен ұстап көретін әлем де, екіншісі – оның көрінбейтін ішкі әлемі. Олар өмірінің көп бөлігін осы ішкі әлемінде өткізеді. Жалғыздықты сүйетіндер, шын өмірден алыстап, өз ішкі әлемін қызықтап жүретіндер – осы шизоидтар. Тұрақты және жауапты болады. Өзі туралы айтқанды дұрыс көрмейді, адамдармен белгілі бір арақашықтық ұстанады. Моданы қумайды, өзіне ыңғайлы киім киеді. Дауысы бәсең, сөйлегенде қолын, бетін қимылдатпайды. Кейде олар тәулігіне 20 сағат тер төгіп, еңбекқорлығымен таңғалдырады. Аз ұйықтайды. Мұндай мінезді адамдарға өркениеттің дамуын қозғалысқа келтіретін Эйнштейн секілді ірі оқымыстылар, атақты шахматшылар жатады. Бас құраулары қиын. Сүрбойдақтар мен кәрі қыздардың көбісі шизоидтар болып келетіні ғылыми түрде дәлелденген. Төртінші тип – «астеник» – бұлар өмірлік күші аз, әлсіз, өте нәзік, ұялшақ адамдар. Өздерін төмен бағалайтындар. Олар өмір шындығын ауыр түйсінеді, кез келген сөзді өзіне қабылдайды, ұсақ-түйекке мән береді. Мінездері жұмсақ болғандықтан, «жоқ» деген сөзді айта алмайды, бәріне көмектескісі келіп, қалай уәде беріп қойғанын білмей қалады. Әдетте олар бастама көтергенді қаламайды. Тез басқарылады, нағыз орындаушылыққа таптырмайтын адам. Дауысы бәсең, анық шықпайды. Қарапайым киінеді. Сөзжұмбақ шешкенді, шахмат ойнағанды тәуір көреді. Достары үшін өздерін құрбандыққа беруге бар. Көптеген адамдар өте сенімді болғандықтан да достарын астениктерден таңдағанды құп көреді. Бір қарағанда олар әлсіз секілді көрінгенмен, өзі сүйетін жандары үшін бәріне төтеп бере алады. Жеңілдің үстімен, ауырдың астымен жүретіндер – нағыз осылар. Бесінші тип – истероидтар – шәт-шәлекейге, көкбеттікке бейім адамдар. Олар бәрінен де бұрын өздерін сүйетіндер. Жұртқа ұнағысы келіп, соның жолында тонын шешіп беруге бар. Байланысқа түсуге құмар, кімнің болсын бірден ішіне кіріп кетеді, өзгелердің әлсіздігін өз қажетіне пайдалана қояды. Көптің көзіне түскенді өте-мөте жақсы көретіндіктен жарқырап киінеді. Қолын сілтеп, бет-жүзін әманда қимылдатып сөйлейді. Егер өзіне еш қатысты болмаса, айналасындағы адамдар өртеніп жатса да оларға салқын, немқұрайлы қарайды. Жақсы ма, жаман ба, аш па, тоқ па, ол үшін ол түк те қызық емес. Олар үшін ең бастысы – таңғалдыру. Қалған адамдар оны тамашалау үшін театрға келген көрермендер секілді. жүктеу/скачать 0,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|