-  лабораториялық  жұмыс  жасағанда  құрылғылар  күрделі  және  ыңғайсыз,  демонстрация жүрісін басқаруда ұзақ уақыт кетеді

 
82 
заманауи  лабораториялық  практикумды  орындауға  елеулі  дәрежеде  әсерін 
тигізеді,  мұндағы  әр  түрлі  оптикалық  құбылыстар  эксперимент  жүзінде 
оптикалық  диапазон  облысында  ғана  емес,  сонымен  қатар  электромагниттік 
толқындардың  радиодиапазонында  да  зерттеледі.  Бір  ғана  оптикалық 
диапазонды  демонстрациялық  және  лабораториялық  эксперимент  ретінде 
қолдану,  кӛптеген  әдіскерлердің    пікірінше,  жеткіліксіз  болып  табылады. 
Толқындық  оптика  бойынша,  физикалық  эксперименттің  кең  таралуы 
электромагниттік  толқындардың  радиофизикалық  диапазонын  (А,  =  3,2  см) 
қолдануға  ие  болды.    Сантиметрлік  электромагниттік  толқындарды  оқыту 
үдерісінде  эксперименттік  база  ретінде  қолдануға  Н.И.Калитиевский, 
Н.Н.Малов,  В.В.Майер,  Н.Я.Молотков,  Б.Ш.Перкальский,  Н.М.Шахмаев, 
С.Е.Каменецкий  және  т.б.  жұмыстары  арналды.  Электромагниттік  толқындар 
бойынша  физикалық  практикум  жұмысына  арналған  алғашқы  зерттеу 
жұмыстарының  бірін  ММУ-де  1967  ж.  Л.П.Стрелкова  орындады.  Бұл 
жұмыстарда,  оптиканы  оқытуда  радиофизикалық  диапазонның  зерттелетін 
құбылысының айқындылығын арттыруға мүмкіндік беретіндігі кӛрсетілді.  
Сонымен  қатар  ескерте  кеткен  жӛн,  экспериментте  зерттелетін 
толқындардың  радиофизикалық  диапазоны  оптикалық  құбылыстардың 
шеңберін  ұлғайтудың  қолжетімді  құралы  болып  табылады,  студенттерге 
кӛптеген  күрделі  оптикалық  құбылыстарды  терең  түсінуге  әсерін  тигізеді. 
Электромагниттік  толқындардың  сантиметрлік  диапазонындағы  эксперимент 
толқын  ұзындығына  қарағанда  салыстырмалы  аз  кескіндерінде  кӛптеген 
толқындық құбылыстардың «механизмдерін» зерттеуге мүмкіндік береді. 
Жалпы алғанда, жоғарыда айтылған тұжырымдарды қорыта келе, болашақ 
мамандарды  даярлауда  білімді  ақпараттандырудың  рӛлі  ӛте  маңызды,  ал 
заманауи  лабораториялық  жұмыстарды  жасау  мен  оларды  жүргізу  үшін  жаңа 
әдістемелік құралдарды жасау ӛзекті мәселе.   
Оптиканы  оқытуда  білімді  ақпараттандырудың  мақсаты  мен  тапсырмасы 
былайша  қорытындыланады,  студенттердің  ӛнімді  және  шығармашылық 
ойлауын құру  үшін  оқу  үдерісінің  маңызды жалпы білімділік  аспектісі болып 
табылады.  Оның  үстіне,  лабораториялық-практикалық  сабақты  жүргізудің 
негізгі  кезеңдері  оқу  материалын  қайталау  мен  бекіту,  сонымен  қатар 
оқытылатын  тақырып  бойынша  тапсырмаларды  шешудің  практикалық 
дағдысы  мен  іскерлігін  таңдау  болып  табылады.  Осылайша,  ақпараттық 
технологиялар  теория  мен  практиканың  арасында  ӛзара  байланысты  жүзеге 
асыруға мүмкіндік береді.    
Әлеуметтік  қатынаста  заман  талабына  немесе  ауыспалы  технологиямен 
байланысты  ӛз  қызметінің  бағыты  мен  мазмұнын  қайта  жасауға  қабілетті,  тек 
білімді тұлға ғана жоғары дәрежеде болады.     
Мамандар  даярлау  сапасын  жақсарту  мәселесі  оқытудың  барлық  жүйесін 
дамытумен  шешіледі.  Оқыту  жүйесі  деп  ӛзара  байланысқан  элементтердің: 
мақсаттың,  пән  мазмұныныың,  оқыту  әдісі  мен  құралдарының  және  оқытуды 
ұйымдастыру формаларының, ӛтілген материалды меңгеруін бақылау әдісінің, 
сонымен  қатар  оқытуда  қойылған  мақсатқа  жетуді  сараптау  тәсілдерінің  
мақсатты  дидактикалық  білімі  түсіндіріледі.  Компьютерлік  оқытудың  жүйелік 

 
83 
талдау  нәтижелері  дәстүрліден  ӛзгеше,  алайда  оған  ұқсас  оқытудың  жаңа 
жүйесін  құруға  мүмкіндік  береді.  Бұл  жүйе  жаңа  байланыстар  мен  жаңа 
құрылымдарға  ие.  Мұндай  жаңа  жүйе  компьютерлік  оқытудың  дидактикалық 
моделі  деп  аталады.  Физиканы  компьютерлік  оқытудың  дидактикалық  моделі 
бес ӛзара баййланысқан компоненттерден тұрады: оқыту мақсаты, оқыту әдісі, 
оқыту  құралы,  оқу  формасын  ұйымдастыру  мен  оқыту  мазмұны,  меңгеруін 
бақылау және жоспарланған білім сапасын саралау. 
Жалпы дидактикада оқытудың мақсаты даму, білім беру және тәрбиелеуді 
біріктіріп қарастырады. 
Жоғары оқу орнында «Оптика» пәнін оқыту мақсаты:   
-  пәнде  оқытылатын  негізгі  заңдылықтар  мен  құбылыстарды  меңгеруді 
жеңілдету,  ӛз  бетінше  анықтама  бере  алу  қабілеттіліктерін  қалыптастыру; 
креативтілігін қалыптастыру; 
- есептерді  ӛз  бетінше  талдай  алу,  есептердің  шартын  ӛзгерте  алу,  жаңа 
есеп құрастыра алу қабілеттіліктерін қалыптастыру;   
- зерттеу  жұмыстарын  орындауда  ерекше  ой  туғызу,  икемді  ойлау,  ойлау 
жылдамдығы секілді кӛрсеткіштерін қалыптастыру; 
- жаңа  нәрсені  жасай  алуға,  ерекше  идеяларды  таба  алуға,  жаңа  идеяларға 
сынақ жүргізе алуға үйрету; 
-   компьютерді  меңгеру  арқылы  ӛзіндік  тұжырым  жасауға  және 
компьютердің кӛмегімен шығармашылық жұмыс жасауға ұмтылу; 
-   компьютердегі ӛзіндік жұмыс нәтижелеріне, ӛзінің жіберген қаателеріне 
жеке жауапкершілік алу; 
-  таңдаған мамандыққа қызығушылықты арттыру   
Қысқаша  мазмұны:    Қазақстан  Республикасының  мемлекеттік  жалпыға 
міндетті  білім  беру  стандарты  бойынша  жоғары  оқу  орындарында  5В011000-
Физика  мамандығы  бойынша  «Оптика»  пәнінің  мазмұны  тӛменде  келтірілген. 
Осы  аталған  тақырыптар  «Оптика»  пәні  бойынша  біздің  жасаған  әдістемелік 
жүйеміз  бойынша  оқытылды  аталған  тақырыптарды  оқыту  бойынша 
әдістемелік  кешен  жасалынған,  барлық  тақырыптар  бойынша  білімдер 
келтірілген.  Кейбір  тақырыптар  бойынша  оқыту  әдістемесіне  келесі  тарауда 
тоқталамыз.    
Фотометрия.  Жарық  шамалары.  ЭМ  толқындар  шкаласы.  Жарықтың 
табиғаты  туралы  ілімнің  дамуы.  Ферма  принципі.  Жарық  жылдамдығы. 
Энергиялық  бірліктер  мен  олардың  арасындағы  қатынастар.  Пішіні  әр  түрлі 
кӛздерден шығатын жарық ағыны.  
Аталған  тарауда  жарық  әсері  жарық  толқындары  тасымалдайтын 
энергиямен  анықталатынын  ескеріп,  бұл  энергияны  сипаттау  үшін  енгізілетін 
бірнеше  ұғымдар  мен  арнайы  бірліктердің  тиімді  оқытылуын  қамтамасыз  ету 
қажет.     
Когеренттілік.  Монохрамат  жарықтың  интерференциясы.  Когерентті 
тербелістер  алу  жолдары.    Жазық  толқындардың  интерференциясы.  Екі 
нүктелік  жарық  кӛздерінен  шығатын  толқындардың  интерференциясы. 
Толқындық  фронтты  бӛлу  және  амплитуданы  бӛлу  әдістері  бойынша 
тәжірибелер.   

 
84 
Жарық  интерференциясын  бақылау  тәсілдері.  Интерференциялық 
жолақтарды  локализациялау.  Кӛлбеулігі  бірдей  және  қалыңдығы  бірдей 
жолақтар. 
Ньютон 
сақиналары. 
Квазимонохромат 
жарықтың 
интерференциясы.Интерференция  апертурасы.  Интерференция  құбылысын 
қолдану. Фурье-спектрометрлері.  
Дифракция 
құбылысы. 
Гюйгенс-Френель 
принципі. 
Қорытынды 
амплитуаны  есептеу.  Френель  зонасы  санының  саңылау  радиусы  мен 
бақылаушының  және  экранның  ӛзара  орналасуына  тәуелділігі.  Зоналық 
пластинка. Дӛңгелек саңылаудағы, дӛңгелек бӛгеттегі дифракция. 
Фраунгофер  дифракциясы.  Дифракциялық  тор.  Интесивтілікті  есептеудің 
графиктік  және  аналитикалық    әдістері.  Максимум  және  минимум  шарттары. 
Саңылау  енінің,  жарық  кӛзі  ӛлшемдерінің  әсері.  Дӛңгелек  саңылау  мен 
экрандағы дифракция.  
Кеңістік 
құрылымдарындағы 
дифракция. 
Рентген 
сәулелерінің 
дифракциясы  Голография.  Бейненің  голографиялық  жазу  әдісінің  физикалық 
негіздері. Кӛпӛлшемді құрылымдағы дифракция. Брэгг-Вульф формуласы. Лауэ 
әдісі. Кристалды айналдыру әдісі.  
Геометриялық  оптиканың  негіздері.  Табиғаттағы  сыну  және  рефракция 
құбылыстары. Жарық талшықтары. Геометриялық оптиканың негізгі ұғымдары 
мен  анықтамалары.  Оптикалық  бейнелердің  геометриялық  теориясының 
бастамалары. Сфералық бетте сыну. Центрленген оптикалық жүйе. Жұқа линза 
формуласы.  
Жарық  поляризациясы.  Жарықтың  анизотропты    ортада  таралуы. 
Жарықтың 
электромагниттік 
теориясының 
шеңберіндегі 
сәуленің 
поляризациясын  бейнелеу.  Жарық  толкындарының  кӛлденеңділігі.  Сызықты 
поляризацияланған жарық. Малюс заңы. Брюстер заңы. Жарықтың қосарланып  
сынуы.  
Жасанды 
анизотропия. 
Поляризация 
жазықтығының 
бұрылуы. 
Поляризациялық  құралдар,  қалыңдығы  θ  толқын  ұзындықты  және  γ  толқын 
ұзындықты пластинкалар. Табиғи оптикалық активтілік. Сахарометрия.  
Жарықтың  затпен    әсерлесуі.  Ортаның  электрлік  және  оптикалық 
қасиеттері.  Екі  диэлектриктің  шекарасында  электромагниттік  толқынның 
шағылуы  мен  сынуы.  Френель  формулалары  және  одан  шығатын  салдар. 
Ортаның шағылу коэффициенті. Поляризациялану дәрежесі. 
Жарықтың дисперсиясы. Жарықтың заттағы таралуының микроскопиялық 
бейнесі.  Дисперсияның  классикалық  электрондық  теориясы.  Сыну  және  жұту 
кӛрсеткішінің жиіліктен тәуелділіктері.  
Жарықтың  жұтылуы.    Жарықтың  шашырауы.  Жарықтың  жұтылуын 
классикалық  теория  тұрғысынан  түсіндіру.  Бугер-Ламберт  заңы.  Жұтылу 
коэффициенті.  Жұтылу  коэффициентінін  интенсивтілікке  тәуелділігі.  Мӛлдір 
емес ортадағы жарықтын шашырауы.  
Жылулық сәуле шығару. Заттың сәуле шығару және жұту қабілеттері мен 
олардың  қатынастары.  Абсолют  қара  дененің  моделі.  Стефан-Больцман  заңы, 
Вин  ығысу  формуласы.  Рэлей-Джинс  формуласы.  Сәуле  шығарудың 
классикалық теориясының шектелуі. Кванттық теорияның элементтері.  

 
85 
Фотоэффект.  Жарықтың  әсері.  Негізгі  эксперименттік  заңдылықтар  және 
оларды  түсіндіру.  Фотондар  мен  олардың  қасиеттері.  Фотондар  қатынасын 
процестердегі энергия мен импульстің сақталу заңдары. Комптон эффектісі. 
Еріксіз сәуле шығару. Оптикалық кванттық генераторлар. Спонтанды және 
еріксіз  сәуле  шығару.  Лазердің  жұмыс  істеу  принципі.  Гелий-неонды  және 
рубинді лазер. Лазер сәулесінінің негізгі қасиеттері.  
Аталған  тарау  тақырыптары  бойынша  меңгерілуі  қажет  болған  білімдер 
«Оптика»  пәні  бойынша  оқу-әдістемелік  кешенде  келтірілген.  Сонымен  бірге 
тӛмендегі  тараулар  мен  оның  тақырыптары  бойынша  да  теориялық  білімдер 
және  оларды  тиімді  меңгертудің  әдістемесі  оқу-әдістемелік  кешенде 
келтірілген,  сонымен  бірге  оқу  үдерісінде  «Оптика»  пәні  бойынша  отандық 
ғалымдардың оқу құралдары қолданылды[130-131].   
Біздің  зерттеу  жұмысымыздың  барысында  жоғарыда  келтірілген 
оптикалық  құбылыстар  мен  заңдылықтар  бойынша  студенттердің  бойынан 
айтарлықтай  кемшіліктер  мен  қателіктер  байқалып  олардың  себептері  
анықталды.  Негізгі  себептер,  біріншіден,  физикалық  құрал-жабдықтардың 
жеткіліксіздігінен  немесе  мүлдем  жоқтығынан  студенттердің  физикалық 
құбылыстар  мен  заңдылықтарды  кӛз  алдына  елестете  алмай,  жай  ғана 
теориялық тұрғыдан білім алуы болса, екінші жағынан негізгі білім берудің кӛзі 
болған  дәріс  сабақтарын  ұйымдастырудың  тӛменділігі.  Яғни,  тек  баяндама 
түріндегі  дәріс  сабақтары  студенттердің  қызығушылығын  тӛмендетіп,  зейінін 
басқа  жаққа  қарай  аударуына  алып  келеді.  Мұндай  мәселелерді  шешуде 
ақпараттық технология мүмкіншіліктерін 1.3-те айтқан болатынбыз.   
Жоғарыда  аталған  оптикалық  құбылыстар  мен  заңдылықтардың  қазіргі 
заманғы  мәселелірімен  айналысқан  отандық  ғалымдардың  еңбектерін  талдау 
болашақ физика мұғалімдерінің креативтілігін қай салада кӛрсету қажеттілігін 
анықтап  береді,  пәнге  деген  қызығушылығын  оятады,  ғылымның  ашылмаған 
сырларын анықтауына мүмкіндік жасайды. 
Г.С.Алтыбаев,  «Нелинейное  поглощение  света  в  полупроводниках  типа 
GaAs  при  возбуждении  мощными  короткими  импульсами  света»  атты 
кандидаттық  диссертациясында,  кинетикалық  теңдеудің  шешімі  негізінде 
суперлюминесценция  алаңында  жарықтың  күшейту  спекрінде  «кемтік»  пен 
GaAs  та  жарықтың  бейсызықты  шашырау  спектріндегі  «выступ»  арасындағы 
байланысты  зерттеп  анықтады.  А.А.Баратова,  «Исследование  фотофизических 
процессов  на  поверхностях  с  фрактальной  размерностью»  атты  кандидаттық 
диссертациясында 
фрактальды 
ӛлшемді 
беттерде 
фотофизикалық 
құбылыстарды  зерттеуге  баса  кӛңіл  аударды[121].  А.Ж.  Жанботин  «Кремний 
коллоидтық 
жүйелердің 
люминесценциясы» 
атты 
PhD 
докторлық 
диссертациясында  Ӛзіндік  және  сыртқы  люминесценция  табиғатын  зерттеу, 
жердегі  сирек  иондар  Eu  {  3+  },  Tb  {  3+  }  легирленген  мезокеуекті  кремний 
бӛлшектердің  электронды  қоздыру  энергиясын  беру  заңдылықтарын 
зерттеді[122].    К.А.Кутербеков,  «Разработка  новых  преобразователей  энергии 
спектра  солнечного  излучения  в  оранжево-красный  диапазон  для  увеличения 
КПД  кремниевых  фотопреобразователей»  атты  ғылыми  зерттеуі  нәтижесінде 
люминесцентті  таза  және  монодисперсті  жоғары  кеуекті  сфералық  кремний 

 
86 
бӛлшектер  қоспасы  алынған[123].  М.А.Хизирова,  «Квазиортогональная 
электростатическая 
линза» 
атты 
ғылыми 
зерттеу 
нәтижесінде 
квазиортогональды 
линзаның 
қасиеттері 
мен 
сипаттамалары 
анықталынды[124]. 
Ж.Т.Камбарова, 
«Расчет 
и 
проектирование 
электростатистических  анализаторов  потоков  заряженных  частиц»  атты  PhD 
докторлық  зерттеу  жұмысының  нәтижесінде  заттарды  физико-химиялық 
тұрғыдан  зерттеу  үшін  нақты  толқындық-оптикалық  схемасын  әзірледі[125]. 
Yavidov  B,  et  all  «Effect  of  screening  of  the  electron-phonon  interaction  on  the 
temperature  of  Bose-Einstein  condensation  of  intersite  bipolarons»  атты  ғылыми 
зерттеу 
нәтижесінде 
ӛзаражелілік 
биполаронстың 
Бозе-Эйнштейн 
конденсациялық температурада электрон-фонон ӛзара әрекеттесуінің экрандағы 
эффектісін алды[126].  
Қазіргі  қоғамның  техникалық  дамыған  кезеңінде  оптикалық  құбылыстар 
мен  заңдылықтар  электротехникада,  медицинада,  биология  салаларында, 
оптикалық  приборларды  дамытуда,  оптика-механикалық  ӛлшеу  аспаптарын 
жасауда, оптикатор, оптиметр сонымен қатар бірнеше салаларда қолданысқа ие. 
Сонымен бірге қазіргі кӛкейкесті мәселелердің бірі – экологиялық таза энергия 
кӛзі  –  күн  энергиясын  электр  энергиясына  түрлендіргіш  күн  батареяларын 
жасауда оптикалық құбылыстар мен заңдылықтардың маңызды орын иелейтіні 
белгілі.   
Міне  оптиканың  осындай  қасиеттерін  есепке  ала  отырып  білімді 
ақпараттандыру  жағдайында  «оптика»  пәнін  оқыту  білімгерлерге  мынадай 
артықшылықтар туғызады[127]: 
- оптикалық  құбылыстар  мен  заңдылықтарды  меңгеруін  жылдамдатады, 
оқу материалдарын белгілі дәрежеде кеңейтуге мүмкіндік береді; мультимедиа, 
граф,  тірек-сізба,  видео,  анимациялалар  арқылы  нақты  тұрақтылық  іс-әрекет 
жүзеге асады; 
- оқудың  мотивациясын  ұлғайтады,  компьютермен  ӛз  бетінше  жұмыс, 
оқудағы шеберлік, оқу мәселелерінің жүйелілігі;  оптика пәні бойынша есептер 
мен мәселелерді шешудегі белсенділікті арттырушы кӛмекші құрал; 
- студенттердің  оқу  үдерісіне  белсенді  ат  салысуына  әсер  етеді;  дәстүрлі 
оқыту  кезінде  кӛпшілік  студенттердің  оқу  үдерісіндегі  белсенділігі  тӛмен 
болатыны белгілі; 
ЖОО-да  оптика  құбылыстарын  оқыту  және  оптика  заңдылықтарын 
практикада  қолдану  техникалық  білім  беруде,  диалектикалық  –  материалдық 
кӛзқарастарын  қалыптастыру,  білім  алушылардың  әдістемелік  білімі,  олардың 
логикалық  және  креативтіліктерінің  қалыптасуында  ӛте  үлкен  рол  атқарады. 
Біздің зерттеу жұмысымыздың мақсатыда осы.  
Мақсатқа  жету  үшін  біз  білімді  ақпараттандыру  жағдайында  «оптика» 
пәнін оқытудың әдістемелік жүйесін (19- сурет) жасадық.   
 
 
 
 
 

 
87 
 
Сурет 19 – ақпараттандыру жағдайында креативтілікті қалыптастырудың 
негізінде «Оптика» пәнін оқытудың әдістемелік жүйе моделі 
 
Физика  саласында  оқытудың  әдістемелік  жүйесін  зерттеуге  кӛптеген 
отандық ғалымдардың еңбектеріне сүйене отырып  әдістемелік жүйе дегеніміз 
–  бір-бірімен  ӛзара  байланысқан  компоненттерден  тұратын  дидактикалық 
құрылым  деген  анықтама  бердік[93].  Біздің  зерттеуіміз  бойынша  болашақ 
физика 
мұғалімдеріне 
«оптика» 
пәнін 
ақпараттық-коммуникативтік 
технологияға сүйене отырып олардың креативтілігін қалыптастыруға оқытудың 
әдістемелік жүйесін жасауда оның мынадай элементтері ерекшеленді: мақсаты,  
мазмұны, әдісі, формасы, құралы. 
«Оптика»  пәнін  оқытудың  ҧстанымдары  ӛзара  байланыста  бола 
отырып, бір бүтін жүйені құрайды:  
-  ғылымилық  ұстанымы:  -  оптика  пәні  бойынша  оқу  материалының 
мазмұнын ғылыми сенімділікпен баяндауды қамтамасыз ету, жаңа материалды 
 
Мақсаты: 
Білімді ақпараттандыру жағдайында болашақ физика мҧғалімінің 
креативтілігін қалыптастыру негізінде «Оптика» пәнін оқыту 
 
 
ОҚЫТУ 
МАЗМҰНЫ 
«Оптика» пәні (45 сағ) 
Жарық шамалары, оптикалық приборлар және 
жүйелер, геометриялық оптика, толқындық 
оптика, жарық кванттары, арнайы 
салыстырмалылық теориясы, атомның құрылысы 
және атомдық спектрлер..т.б 
 
 
ОҚЫТУ 
ӘДІСТЕРІ 
Проблемалық, дамытушы, ізденімпаздылық, 
зерттеушілік, эвристикалық, миға шабуыл, 
қолданбалы бағытқа алып келетін жағдаят туғызу 
әдісі, проблемалық физикалық эксперимент қою 
әдісі, ойлап табу, тренинг, ұғымдар қателігі, Блум 
таксаномиясы 
 
ОҚЫТУ 
ФОРМАЛАРЫ 
 
Лекция, семинар, лаборатория, аудиториядан 
тыс сабақтар, ӛзіндік жұмыстар, практика  
 
 
ОҚЫТУ 
ҚҰРАЛДАРЫ 
 
Шығармашылық сипаттағы тапсырмалар, 
проблемалық сипаттағы сұрақтар жиынтығы, 
АКТ, электрондық оқу құралдары мен оқу-
әдістемелік құралдар 

 
88 
                                                                                                                    
Сурет 20 – «Оптика» пәнін оқытуда креативтілікті қалыптастырудың 
әдістемелік-ұйымдастырушылық моделі 
 
меңгеруде  соңғы  ғылыми  жетістіктерді  ескеру  қажеттілігін  білдіреді. 
Білімді  ақпараттандыру  арқылы  оқу  материалын  меңгеру  үдерісі  қазіргі 
ғылыми таным тәсілдеріне сай құрылуы қажет.  
ОПТИКА 
Фотометрия 
Когеренттілік 
Жарық интерферен. 
Дифракция қҧбылысы 
Фраунгофер дифракц. 
Кеңістік қҧрылымындағы 
дифр. 
Геометриялық оптика 
негіздері 
Лекция 
Семинар 
Лаборатория 
Шығармашылық 
сипаттағы 
тапсырмалар 
АКТ ны 
қолдану 
Проблемалық 
эксперимент 
қою 
Проблемалық 
сипаттағы 
сҧрақтар 
АКТ ны 
қолдану 
Комптютер 
бағдарламалары 
арқылы есеп  
шығару  
Қолданбалы 
бағытқа алып 
келетін 
жағдаяттар
 
СӚЖ 
ОБСӚЖ 
Педагогикалық 
практика 
Жарық поляризациясы 
Жасанды анизотропия 
Жарықтың затпен әсерл 
Жарықтың дисперсиясы 
Жарықтың жҧтылуы 
Жылулық сәуле шығару 
Фотоэффект 
Еріксіз сәуле шығару 
15 
сағ 
15 
сағ 
15 
сағ 
45 
сағ 
45 
сағ 
2 
апта 
Конференция 
АКТ ны 
қолдану 
Оқыту 
формалары 
Оқыту 
Құралдары 
Э
  
В
  Р
  И  С  Т  И  К  А  Л  Ы  Қ       Ә 
 Д  І
  С  Т  Е  Р
 
Оқыту 
әдістері 

 
89 
-  эвристикалық  әдістермен  оқыту  ұстанымы:  -  студенттерге  жаңа 
материалды меңгертуде  бұл әдістерді қолдану  олардың  сабақтағы  белсенділігі 
дамиды,  ойлау  қабілеті  артады,  креативтілігі  қалыптасады.  Мұндай 
дидактикалық талапты АКТ кӛмегімен орындау тиімді. 
- жүйелілік және бірізділік ұстанымы: - оптика пәні бойынша белгілі бір 
мәселені меңгерудің бірізділігін қамтамасыз ету. Пән бойынша оқу материалы 
жүйелі және құрылымдық түрде берілуі тиіс;  
-  көрнекілік  ұстанымы:  -  оқу  материалындағы  зерттелетін  обьектілерді, 
олардың  модельдерін  қолдану,  сезімдік  қабылдауды  және  білім  алушының 
ӛзінің  бақылау  мүмкіндіктерін  туғызады.  АКТ-ды  қолдануда  кӛрнекілік 
талапты  жүзеге  асыру  мүмкіндігінше  жоғары  дәрежеде  қамтамасыз  етілуі 
керек. Мультимедиалық технологиялар, Интернет желісі, электрондық оқулық 
элементтерін пайдалану адамның ақпаратты қабылдауының барлық каналдарын  
қамтиды.  
- саналылық, өз бетінше жұмыс, белсенділік ұстанымы: - оқу ісінде соңғы 
мақсаттар  мен  міндеттерді  дәл  түсінуде  оқу  ақпаратын  қабылдауда  АКТ-ны 
кӛмекші құрал ретінде ӛзіндік іс-әрекетін қамтамасыз ету. 
Әдістері:    проблемалық,  дамытушылық,  ізденушілік,  зерттеушілік, 
практикалық,  таным  әдістері,  эвристикалық,  миға  шабуыл,  ойлап  табу,  
кӛрнекілік, т.б. 
Біз  ӛз  жұмысымызда  оптика  пәнін  оқыту  үдерісінде  оқыту  әдістерін 
қолдануда мына талаптарды ескердік:  
- 
оптика  пәнін  оқытуда  қолданылатын  әдістерді  ақпараттық-
коммуникациялық технологиялармен байланыстыруды есепке алдық; 
-  оптика  пәнін  оқыту  үдерісінде  бір  ғана  әдісті  жан-жақты  деп  қарап 
қоймай, түрлі әдістерді ұштастырып қолдандық; 
- оптика пәнін оқыту үдерісінде қолданылған оқыту әдістері студенттердің 
оқу  белсенділігін,  ойлау  қабілетін,  таным  әрекетін,  ӛзіндік  жұмыс  істеу 
қабілетін арттыруға әсер етуін ескердік;   
-  оптика  пәнін  оқыту  әдістері  студенттердің  креативтілігін    қалыптастыру 
әдістерімен ұштасып бір-бірімен тығыз байланыста болуын ескердік; 
-  оптика  пәнін  оқыту  әдістері  студенттердің  дидактикалық  мамандығына  
әсер  ететіндігін,  ертеңгі  ӛз  оқушыларына  сол  әдістерді  қолданып  оқытуға 
тырысатындығын ескеріп, олар үлгі беретіндей болуын ескердік.  

жүктеу/скачать 4,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: