Құрамы күрделі құрамына минералдык тұздар,амин қышқылдар,витаминдер,глюкоза, адам немесе жануар қанының сарысуы, тұрақты рН-ты сақтайтын буферлік ерітінділер кіретін қоректік орталарды колдану
жүктеу/скачать 25,92 Kb.
|
Вирустарды дақылдау әдістері
| Вирустарды дақылдау әдістері.Вирустарды дақылдаудың ең негізгі әдісінің бірі зертханалық жануарларды жұқтыру әдісі. Көбінде жаңа туылған жануарлар қолданылады, оларға вирустар жұққыш болып келеді. Тауык эмбрионында вирус дақылын дайындау. Сыртқы орта объектілерінен немесе аурулардан бөлініп алынған вирустарды дақылдау тауық эмбрионында кеңінен қолданылады. Клетка дакылынан вирустарды бөліп алу. Вирустарды дақылдау кезінде клетканы дақылдау кеңінен қолданылады. Олар әмбебап болып келеді, себебі вирус өзі көбейе алатын қажетті дақылдық ортаны таңдайды. Сонымен қатар, қалыпты клеткалармен бірге қауіпті, ісік клеткалары да қолданылады. Сералогиялык зерттеу, қаннын сарысуында вирусқа қарсы денелерді аныктау.Вирустық инфекциялардың экспресс диагностикасы,оның ішінде жылдамдаттырылған жане вирус-копиялык әдістері. Жасуша-тірі материяның универсалды құрылым бірлігі. Жасушалар(тіндер) дақылың вирустарды дақылдандыруда жиі қолданылады. Жасушалар дақылы әдісін ХХ-шы ғасырдын 50-ші жылдарында Дж.Эндерс соавторлармен ашып,осы жаңалык үшін Нобель сыйлығын алды. Жасушалар дақылдарын өсіруде біркатар талаптарды орындау кажет: Асептика ережелерін сақтау; Бейтарап шыныдан жасалынған зертханалық ыдыстарды немесе биологиялық өнімді алуға арналған реакторларды қолдану; Құрамы күрделі құрамына минералдык тұздар,амин қышқылдар,витаминдер,глюкоза, адам немесе жануар қанының сарысуы, тұрақты рН-ты сақтайтын буферлік ерітінділер кіретін қоректік орталарды колдану; Жасушалардың өсуіне ең тиімді температураны (36-38,5C) ұстау Жасушалар дакылдары дакылдандыру барысында ондаган генерацияланудан етуі мумкін.Тіршілікке кабілетті генерацияланудан санына байланысты жасушалар дакылдарын:1)біріншілік; 2) кайта есілген;3)жартылай кайта есілген деп белінеді. Вирустар-vira əлеміне жатады,олар тірі организмдердің ішіндегі жасушасыз тіршілік иесі. Бұлар ұсақ,жасуша қабығы жоқ, ақуыз синтездеуші жүйесі жоқ микробтар. Вирустар тек тірі жасушада өніп-өсіп көбеюге бейімделген. Вирустардың классификациясы негізінен мынандай болып бөлінеді: нуклеин қышқылының типі, липопротеидті қабатының болуы, антигендік қасиеті, генетикалық өзара əсерлесуі. Вирустар репродукциясы - вирустардың адам, жануар, құс, өсімдік жəне бактериялар ішінде немесе тірі торшалардың ішінде өсіп жетілуі. Вирустар жоғары сатыдағы организмдер сияқты жыныстық жолмен де, бактериялар сияқты бөліну жолымен де көбеймейді. Сондықтан көбею деген "репродукция" сөзімен көрсетіледі. Вирустар репродукциясы - күрделі, көп қырлы процесс, бірнеше сатылардан тұрады. Вирустарды дақылдандыру үшбиологиялық түрде дақылдандырады: зертханалық жануар организмінде, құстардың дамып келе жатқан эмбрионында, жасуша дақылдарында Вирустарды идентификациялау. Вирустарды антигендік қасиеттері бойынша сəйкестендіруді арнайы диагностикалық вирусқа қарсы сарысулары бар серологиялық реакцияларды қою арқылы жүзеге асырады. Вирустарды сəйкестендіру үшін пайдаланылатын негізгі серологиялық реакциялар мыналар болып табылады: гемахтлютинацияның тежеу реакциясы, жасушалар мəдениетінде бейтараптандыру реакциясы жəне иммуноферменттік əдіс (ИФТ). ГТГ гемагглютинациясын тежеу реакциясы) - 2 компонентті, күрделі серологиялық реакция. Реакция компоненттері: а) зерттелетін вирусы бар сұйықтық (Аг); б) вирусқа қарсы типтік диагностикалық сарысулар (Ат); в) 1% эритроциттер жүзіндісі (индикатор ретінде). FIT а қойылымы келесі кезеңдерден тұрады: алдымен полистирол пластина шұңқырындағы диагностикалық сарысуларды сұйылту арқылы вирусты-ұстағыш сұйықтықты қосады жəне бөлме температурасында 30-40 минутқа жанасу үшін қалдырады. Содан кейін барлық шұңқырларға эритроциттердің жүзіндісін енгізеді. Реакцияны есептеу 1 -2 сағаттан кейін жүргізіледі. Егер вирус типі Сарысудың түріне сəйкес келсе, онда вирустық гемагглютининин эритроциттердің агглютинациясының болмауынан пайда болатын Сарысудың антиденелерімен оқшауланады. Мұндай реакция оң деп есептеледі. Шұңқырда "түйме"түрінде тегіс шеттері бар эритроциттер шөгіндісі визуалды анықталады. Сынапты қою үшін алынған басқа диагностикалық вирусқа қарсы сарысулармен вирус түрінің Сарысудың түріне сəйкес келмеуінен реакция теріс болады. "Аударылған қолшатыр" (гемагглютинация) түрінде фестонды емес шеттері бар эритроциттер шөгіндісі визуалды анықталады. Вирустар ферменттері көптеген, əсіресе күрделі вирустардың вириондарының құрамында ДНК - жəне РНК- полимераза, иесі клетканың қабығын бұзатын ферменттер, иРНК ұштарын түрлендіретін. Вирусты геномды жүзеге асыру барысында жасушада Ф. в. қатары бірдей немесе басқа да функциялары бар синтезделінеді. Алайда, Ф. в. жинағы дербес жасушадан тыс көбею үшін жеткіліксіз. Вирус биополимерлерінің синтезіне иесі-жасуша ферменттері қатысады. 11.Вирустарды сезімтал жануарларының ағзасында дақылдауы. 12.Вирустарды тауық эмбрионында дақылдауы. 13.Ұлпалық дақылдардың жіктелуі. Оларды алудың негізгі этаптары. 14.Жасуша дақылында вирустардың көбеюі, оларды табу әдістері (цитопатикалық әсер, теңбіл дақтар әдісі, түрлі түсті сынама, гемаглютинация не болмаса гемадсорбция реакциялары). 15.Вирустарды идентификациялау әдістері (типтеу). жүктеу/скачать 25,92 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|