Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Қаржы-экономикалық факультеті
Экономика кафедрасы
___EP 2215_ Кәсіпкерлік пәнінен
(пәннің коды мен атауы)
ПӘН бағдарламасы (Syllabus)
Павлодар, 2013 ж.
Пән бағдарламасын (Syllabus) бекіту парағы
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.4/19
|
БЕКIТЕМIН
Қаржы-экономика
факультетінің деканы
____________ Т.Я.Эрназаров
2013ж. __________ «___»
Құрастырушы: э.ғ.к., доцент А. А. Нұрғалиева __________
Экономика кафедрасы
5B050600 «Экономика» мамандығының студенттеріне арналған
«Кәсіпкерлік»
пән бағдарламасы (Syllabus)
Бағдарлама 20__ж. «___» _________бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленді.
Кафедра отырысында ұсынылды 20___ж. «___»____________№_____ Хаттама.
Кафедра меңгерушісі _____________ С.К. Кунязова 20__ж. «___» ________
Қаржы-экономика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды 20___ж. «_____»____________ №____ Хаттама.
ОӘК төрайымы _____________ А.Б. Темиргалиева 20__ж. «____» ________
1. Пән бағдарламасының паспорты
Пәннің атауы Кәсіпкерлік
ЖОО компонент пәні
Барлығы – 2 кредит
Курс: 3
Семестр: 6
Аудиториялық сабақтар барлығы – 30 сағат
Дәрістер - 15 сағат
Практикалық /семинарлық сабақтар – 15 сағат
СӨЖ – 60 сағат
соның ішінде СӨЖМ – 15 сағат
Жалпы еңбек сыйымдылығы - 90 сағат
Бақылау түрі
Емтихан – 6 семестр
Пререквизиттер
Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және дағды-машықтар қажет: макроэкономика, экономикалық теория, микроэкономика Менеджмент, Маркетинг, Кәсіпорын экономикасы
Постреквизиттер
Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және дағды-машықтар келесі пәндерді меңгеруі үшін қажет: ӨШҚ экономикалық талдау, бизнес-жоспарлау, Фирмаішілік жоспарлау.
2. Пәні, мақсаты мен міндеттері
Пәнді оқыту мақсаты Кәсіпкерлік қызмет бойынша тәжірибелік әдістерді оқу және үйрену негізгі мақсат болып табылады. Кәсіпкер қызметінің барлық аспектілерін оқу.
Пәннің міндеттері
Осыған байланысты пәнді оқытуда келесі негізгі міндеттер қойылады:
Кәсіпкерліктің орныққан түрлерін және нысандарын білу;
Бәсекелестіктің мазмұнын жғне нысандарын білу;
Кәсіпкерлік қызметті болжай білу;
Кәсіпкерлік қызметті қаржыландыруды білу;
Кәсіпкерлік қызметті басқару жүйесін білу;
Коммерциялық мәмлені ұйымдастыра білу;
- бизнес-жоспарлаудың мазмұны және түсінігі;
- өндірістік кәсіпорынның мазмұны, оның кәсіпорын жоспарына ықпал жасау механизміндегі рөлі;
- өнімді өндіруді жоспарлау, оның міндеттері;
- өндірістік қуатты жоспарлау.
3. Қалыптасатын құзыреттіліктер
Білімі және түсінігі:
- кәсіпорынның мәні, қызметі, түрлері жөнінде;
- кәсіпорынның негізгі және айналым капиталының түсінігі жөнінде;
- кәсіпорында еңбекақыны төлеу нысандары жөнінде;
- шығындардың мәні, түрлері жөнінде;
- кәсіпорынның инвестициялық және инновациялық саясаты жөнінде;
- табыс түсінігі мен рентабелділік көрсеткіштері жөнінде;
Білімін және түсінігін қолдану:
- кәсіпорын өндірістік – шаруашылық қызметінің экономикалық жағдайында;
- кәсіпорынның ұйымдық және өндірістік құрылымдарында;
- өндірістік ресурстарың тиімді пайдалануында;
Пайымдауларын қалыптастыру:
- кәсіпорын экономикасының теориялық негіздері мен қазіргі тәжірибесі;
- кәсіпорынның негізгі қорлары мен айналым құралдарының жіктелу қағидаларын түсінгенін көрсету;
- еңбекақыны есептеу ептілігін көрсету;
- өндіріс шығындарын төмендету мәнін түсіну;
- кәсіпорынның, өнімнің рентабельділігін және пайдасын анықтау;
Коммуникациялар:
- ақпаратпен жұмыс істеу;
- іскерлік қарым-қатнас;
- шешім қабылдау;
- қысқаша есеп беру;
- презентация өткізу;
Оқу дағдылары:
- кәсіпорынның ортажылғы өндірістік куатын есептеу;
- өндірістік бағдарламасың жоспарлауға және бағалау;
- күрделі жұмсалымдардың құрылымың есептеуге және олардың тиімділігін бағалау;
- айналым қаражаттарының нормативтерін есептеуге және өндірістік босалқы қорының ең төмен мөлшерін бағалау;
- жұмыс уақытының балансын, өндірістік бағдарламаға жұмсалған еңбегін жоспарлау;
- пайда нормасын, өнімнің табыстылығын, өндірістің табыстылығын, капиталдың табыстылығын есептеу;
- өндірістік-шаруашылық қызметінің қаржы жоспарын құрастыру.
4. Пәнді оқудың тақырыптық жоспары
Сабақтар түрлері бойынша академиялық сағаттардың бөлінуі
№ р/с
|
Тақырыптың атауы
| Сағат саны |
Дәріс
|
Тәжір.
|
СӨЖ
|
СӨЖМ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
Кәсіпкерлік: түсінігі, оның негізгі түрлері және ұйымдастырушылық нысандары
|
|
2
|
5
|
1.5
|
2
|
Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау
|
|
|
5
|
1.5
|
3
|
Кәсіпкерлік қызметті қаржыландыру
|
|
2
|
5
|
1
|
4
|
Кәсіпкерлік ұйымдарды кадрлық қамтамасыз ету
|
|
2
|
5
|
1
|
5
|
Кәсіпкерліктің шаруашылық серіктестермен келісімдік қатынастары
|
|
|
4
|
1
|
6
|
Кәсіпкерлік мәдениет
|
|
|
4
|
1
|
7
|
Кәсіпкерлік құпия және оны қорғау әдістері
|
|
1
|
4
|
1
|
8
|
Кәсіпкерлік қызметтегі тәуекел
|
|
1
|
4
|
1
|
9
|
Кәсіпкерлік қызметтің инфрақұрылымы
|
|
1
|
4
|
1
|
10
|
Кәсіпкерлік қызмет субъектілерінің жауапкершілігі
|
|
1
|
4
|
1
|
11
|
Кәсіпкерлік қызметтің тиімділігін бағалау және талдау
|
|
1
|
4
|
1
|
12
|
Кәсіпкерлік қызметті тоқтату
|
|
|
4
|
1
|
|
БАРЛЫҒЫ
|
15
|
15
|
60
|
15
|
6. Дәріс сабақтардың мазмуны
1 тақырып Кәсіпкерлік: түсінігі және оның негізгі түрлері және ұйымдастырушылық нысандары
Кәсіпкерлік мәні. «Кәсіпкерлік» және «бизнес» түсініктерінің айырмашылығы. Кәсіпкерліктің экономикадағы орны. Кәсіпкерліктің мақсаты және міндеті. Кәсіпкерлік қызметінің субъектілері. Кәсіпкерліктің құқықтары және міндеттері. Кәсіпкерлік қызметтің кепілдемелері.
Кәсіпкерлік қызметтің әлеуметтік-экономикалық аспектілері.
Кәсіпкерлікті ақпараттық қолдау.
Кәсіпкерлік қызметтің түрлері: кәсіпорындық, коммерциялық, қаржылық, кәсіпкерлік сақтандыру. Кәсіпкерліктің салалары.
Ұжымдық кәсіпкерліктің негізгі нысандары: ұйымдастырушылық-құқықтық және ұйымдастырушылық-экономикалық.
2 тақырып Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау.
Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау үрдісі: мәні және оны жүзеге асыру сатылары. Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау үрдісінің ұйымдастырушылық факторлары.
Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау үрдісінің ұйымдастырушылық факторлары.
Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау түрлері.
Бизнес-жоспар – кәсіпкерлік жобаларды жүзеге асыру жоспары. Бизнес-жоспарды құру әдістемесі және жасап шығарылуы.
3 тақырып Кәсіпкерлік қызметті қаржыландыру.
Кәсіпорын қаржы ортасы. Кәсіпкерлік қызметті қаржыландыру көздері. Кәсіпкерлік келісімдерді несиелендіру. Лизингтік операциялар. Кәсіпкерліктегі факторинг. Кәсіпкердің ұйымындағы қаржылық ресурстарды жоспарлау.
4 тақырып Кәсіпкерлік ұйымдарды кадрлық қамтамасыз ету.
Кадрлық қамтамасыз етудің мәні. Потенциалды еңбек ұжымына қойылатын талаптарды қалыптастыру. Жаңа персоналды іздеу каналдары және оны таңдау әдістері. Еңбек келісім –шартына қол қою.
Кәсіпкерлік қызметте еңбек ресурстарын жоспарлау. Жұмысшылардың қызметін бағалауды өткізу әдістері.
5 тақырып Кәсіпкерлердің шаруашылық серіктестерімен келісімдік қатынастары.
Кәсіпкерлік келісімдер және оның түрлері. Келісімшарт – кәсіпкерлік (коммерциялық) келісімдерді өткізудің негізгі құжаты. Келісімшарттың негізгі нысандары және олардың мазмұны. Сатып алу – сату келісімшартына қойылатын негізгі талаптар. Келісімшарттың негізгі тарауларының сипаттамасы.
6 тақырып Кәсіпкерлік мәдениет
Кәсіпкерлік мәдениеттің мәні мен мағынасы. Кәсіпкрелік ұйымдардың мәдениеті. Іскерлік және кәсіби этика. Іскерлік қатынастар – кәсіпкерлік мәдениеттің маңызды бөлігі. Бизнесменнің негізгі ерекшеліктері.
7 тақырып Кәсіпкерлік құпия және оны қорғау әдістері.
Кәсіпкерлік құпияның мәні. Кәсіпкерлік құпияның түрлері: өнеркәсіптік, ғылыми-техникалық, технологиялық, коммерциялық. Кәсіпкерлік құпияны құрайтын мәліметтердің құрамы мен көлемі. Кәсіпкерлік құпияға кірмейтін мәліметтер жинағы. Кәсіпкерлік құпияның шекаралары. Коммерциялық құпия жарияланған жағдайдағы кәсіпорынның шығындары. Коммерциялық құпияға кіретін мәліметтерді анықтау бойынша ұсыныстар. Кәсіпкерлік құпияны қорғау бойынша шаралар жүйесі. Кұпияның жариялануына әсер ету шаралары.
8 тақырып Кәсіпкерлік қызметтегі тәуекелдер.
Кәсіпкерлік (шаруашылық) тәуекелдің мәні. Тәуекелдер мен жоғалатулардың түрлері, олардың жіктелуі. Тәуекелді тудыратын факторлар.
Тәуекелді бағалау әдістері: статистикалық, эксперттік, есептеу-талдаулық. Тәуекелді басқару үрдісі мен әдістері.
9 тақырып Кәсіпкерлік қызметтің инфрақұрылымы.
Кәсіпкерлік инфрақұрылымның мәні мен ерекшеліктері. Шағын бизнес орталықтарының кәсіпкерлік инфрақұрылымның институты ретінде қалыптасуы мен құрылуы. Шағын кәсіпкерлікке ақпараттық қызмет көрсетуді қамтамасыз ету. Кәсіпкерлік субъектілеріне кеңес берушілік, заңды және коммуникативтік қызмет көрсету. Кәсіпкерлік кадрларды дайындау және шағын бизнестің оқу-кеңес берушілік орталықтарының дамуы.
10 тақырып Кәсіпкерлік қызмет субъектілерінің жауапкершілігі.
Кәсіпкерлер жауапкершілігінің мәні мен түрлері. Кәсіпкерлер жауапкершілігінің пайда болу шарттары. Кәсіпкерлердің қылмыстық жауапершілігі. Кәсіпкерлердің өз міндеттемелерінің орндалуын қамтамасыз ету әдістері.
11 тақырып Кәсіпкерлік қызметтің тиімділігін бағалау және талдау.
Экономикалық тауардың негізгі мақсаттары мен міндеттері. Өндіріс шығындарын талдау. Өткізу нарығындағы тауарды талдау. Кәсіпкерлік қызметте бәсекелестік табысты талдау. Қызмет қортындыларын талдау – активтердің табыстылығы мен айналымдылығын талдау, төлем қабілеттілікті және өтімділікті талдау. Кәсіпорынның кәсіпкерлік қызметін бағалау. Кәсіпкерлік қықзмет тиімділігінің әдістемесі.
12 тақырып Кәсіпкерлік қызметті тоқтату.
Кәсіпкерлік қызметті тоқтатуға әсер ететін себептер, жағдайлар мен факторлар. Кәсіпкершік ұйымдардың қайта құрылуы. Кәсіпкерлік ұйымдардың жойылуы. Кәсіпкерлік ұйымдардың тұрақсыздығы (банкроттығы).