Раушан Абдикулова indd
жүктеу/скачать 2,04 Mb. Pdf көрінісі
|
2016 Абдикулова Жанр
| Пайдаланылған әдебиет:
1.Майтанов Б.Қ. Портрет поэтикасы. Ғылыми зерттеу. – Алматы: Қазақ университеті, 2006. –127 б. абыздар Жолымен Б үгінде көрнекті ғалым Жұмат Жұмалыұлы Тіле- повтың асқар асулы мерейтойы өзі қабырғасында тынымсыз ғылыми-ұстаздық еңбекпен марқайған білім ордасы, еліміздегі жоғары оқу орындарының көшбас- шысы, білім берудің әлемдік озық технологияларын игеру және оны өзінің ғасырға жуық тәжірибесі тұрғы- сынан бағалай білу, жаңғырта білу біліктілігін таныту- да халықаралық беделге ие болып отырған әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің 80 жылдық торқалы тойымен тұспа-тұс келуін оның ғылым жо- лындағы кісілік қадір-қасиетіне, жанкешті еңбекқорлы- ғына жорысақ болады. 1944 жылы Маңғыстау жерінде туып-өсіп, есейе келе еңбек жолын Жетібай мұнай-газ барлау өндірісінде мұнайшы болудан бастаған Жұмат Жұмалыұлы бойында адамға қажет үш асылдың бірі саналатын қажымас қайрат сол кезеңде-ақ орныға бас- тағанға ұқсайды. Тіпті, 1969 – 71 жылдарда Забайкалье әскери округінде әскери қызметкер болып істейді. Абай айтқан үш асыл қасиет бойында өзек жарып, үндестік тапқан жанның жоғары білім алып, біліктілікке ие бол- май жаны тыншымасы анық. Қазірде өзі қызмет етіп келе жатқан ҚазҰУ-ды 1969 жылы бітірген ол жоға- ры білімге, кәсіби біліктілікке бір кісідей қол жеткізіп қана қоймай, сол кезде білгір маманға ділгір ел тілегін көксейтін қоғамдық-көпшілік басылым «Лениншіл жас» (1969 ж.) газетінде, «Қазақстан коммунисі» жур- 164 МС Р.Әбіқұлова Жанр және шығарма Жанр және шығарма Р. Әбдіқұлова 165 налында әдеби қызметкер, «Қазақстан», «Жалын» бас- паларында редактор (1972 – 78 ж.) болып қызмет атқа- рады. Қалам қарымын күнделікті баспасөз бен баспа ісінде шыңдаған ол 1978 – 96 жылдарда М. О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында кіші, аға, жетекші ғылыми қызметкер, бөлім меңгерушісі қыз- меттерін атқарады, ал 1997 – 99 жылдарда аталмыш институттың қолжазба және текстология ғылыми ор- талығының басшысы, институт директорының орын- басары болып істейді. 1999 – 2000 жылдары Алматы Халықаралық журналистика институттының ғылыми жұмыс жөніндегі проректоры, кафедра меңгерушісі бо- лып еңбек етеді. Сол жылдарда «Ғылым» баспасының бас редакторы қызметін де қатар алып жүріп атқарады. Қандай мансапқа қолы жетсе де әлдекімдердей мар- дамсымайды, керісінше, баспа ісі мен ғылым ісі жаста- йынан өлең жазуға үйірсек кешегі жас мұнайшы, боз- бала жігіт Жұматты соқпақты соқтықпалы жолдардан өткізіп, әдебиет пен ғылым жолындағы жанкештілігін сынға салып отырады. Бұл тағылымдар оған азабы мол ғылыми ізленіс жолында олжа әкеліп, өзінің ғылыми жаңашылдығы, соны ой-танымымен ғылымға өзіндік өріс ашқан кандидаттық, докторлық диссертациялар қорғайды. 2000 жылдан ҚазҰУ-дың профессоры болып еңбек етіп, ғылыми ортада біліктілігімен, ғылым ісіне барынша адалдығымен көзге түскен ол филология ғы- лымдары бойынша докторлық диссертация қорғататын Ғылыми кеңесінің мүшесі болады. Қазір Халықаралық ақпараттандыру академиясының академигі, филология ғылымдарының докторы, профессор Жұмат Жұма- лыұлы Тілепов өзі бір кезде түлеп ұшқан ҚазҰУ-дің қазақ әдебиетінің тарихы және теориясы кафедрасын- да табан аудармай тынымсыз еңбек етіп келеді. Оның «Ерте дәуірдегі қазақ әдебиеті: XV – XVIII ғғ.» (А., 1983; авторлардың бірі), «XIX ғасырдағы қазақ ақын- дары» (А., 1988; авторлардың бірі), «XX ғасырдың бас кезіндегі қазақ әдебиеті» (А., 1994; авторлардың бірі), «Қазақ поэзиясының тарихилығы» ( А., 1994;), «Елім деп еңіреген ерлер жыры» (А, 1995;) «Шал ақын Құле- кеұлы». Зерттеулер (А., 1999; авторлардың бірі), «Қазақ әдебиетінің тарихы». 3-том. (авторлардың бірі) сияқты танымал еңбектері ғылымда тыңнан түрен тартқан жа- ңашыл нысандарымен ерекшеленеді. Қай еңбегін ал- сақ та, академиялық стиль айшықталады, сөзбұйдаға орын жоқ, саф алтындай таза ғылыми пайымдары дә- йектілігімен тереңге тамыр тартып, ғылым өрісін аша бастайды. Қазіргі ғылыми әдіснамалардың жаңашыл бағыттарын кәнігі ғалым жіті танып, студент-шәкірт- теріне өзі оқытып-үйретуден де еш жалыққан емес. Өзі де олармен бірге қайта оқып-үйреніп жатқандай күй ке- шетін сәттері де аз емес. Бұл, бір жағынан академиялық мобильділікті, компьютерлік шамдағайлықты қажет ететін уақыт талаптарынан туып жататын құбылыс- тар болса керек. Атақты Алма апайдың (профессор А. Қыраубаева) өзі де «кейбір нәрселерді студенттерімнен үйренем» деп жазған екен «Жаным садаға» кітабында. Ж. Тілепов өзіне ғылымда бағдар беріп, жөн сілте- ген Ә. Дербісәлин, Р. Нұрғалиев, тікелей ғылыми же- текшілік еткен Ш. Сәтбаева секілді ғұлама ұстаздары- ның ғылымдағы адалдық пен әділдікке ғана тоқтайтын сара жолын ұстанумен келеді. Ғылым ісіне тәңірідей таза жүрегімен беріліп, азапты жолына бас тіккен ке- шегі ұлы М. Әуезов, Б. Кенжебаев, Х. Сүйіншәлиев, З. Қабдолов, бүгінде ұлы ұстаз атанған Т. Кәкішев сын- |