Реферат-2 Тақырыбы: Алюминий негізіндегі қорытпалар


Суық суда қатайту кезінде критикалық салқындату жылдамдығы және кальцинация



бет3/9
Дата30.11.2022
өлшемі0,71 Mb.
#160657
түріРеферат
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
Алюминий қорытпалары
Word мәтіндік редакторы тақырыбы бойынша презентация, 11 дәріс. Сайлау және сайлау жүйелері
Суық суда қатайту кезінде критикалық салқындату жылдамдығы және кальцинация

Қорытпа


Жүйе


Vкр, °С/с



Плитаның максималды қалыңдығы, тесілген, мм

В93

Al-Zn-Mg-Cu

3-5

250-300

АК4-1

Al-Cu-Mg

10-20

150-200

Д16

Al-Cu-Mg

60-90

100-120

В95

Al-Zn-Mg-Cu
қоспамен
Mn және Cr

100-120

50-70

Төмен критикалық сөндіру жылдамдығы Al–Mg–Si (АД31), Al–Zn–Mg (1915, 1935), Al–Mg–Li (1420) жүйелерінің төмен легирленген қорытпаларына ие.


Мұндай қорытпалар үшін қатаю процесін ыстық деформациядан кейін өнімдерді салқындатумен біріктіруге болады, өйткені бірқатар алюминий қорытпалары үшін ыстық деформация температурасы қатаю температурасына жақын.


Термомеханикалық өңдеу

Термомеханикалық өңдеудің (TMӨ) негізгі идеясы пластикалық деформация мен термиялық өңдеудің үйлесімі болып табылады.


Алюминий қорытпалары үшін TMӨ үш түрі қолданылады:
1. Жоғары температуралы термомеханикалық өңдеу (ЖТТӨ) және оның сорттары және алдын ала термомеханикалық өңдеу. Негізгі мақсат-жоғары икемділікті сақтай отырып, беріктік пен коррозияға төзімділікті арттыру.
2. Төмен температуралы термомеханикалық өңдеу (TТMӨ).Негізгі мақсат-беріктікті арттыру (икемділіктің айтарлықтай төмендеуімен).
3. Интероперациялық термомеханикалық өңдеу (ИТӨ). Негізгі мақсат-көлем бойынша қасиеттердің біркелкілігін арттыру, қасиеттердің анизотропиясын азайту және әсіресе көлденең және биіктік бағыттардағы икемділік сипаттамаларын арттыру.


Ескіру
Ескіру дегеніміз-қаныққан қатты ерітіндінің ыдырауы басталатын немесе қатты ерітіндіде ыдырауға дайындық болып табылатын құрылымдық өзгерістер болатын кейбір (салыстырмалы түрде төмен) температурада қаныққан қатты ерітіндіге қатайтылған қорытпаның сақталуы. Қартаюдың мақсаты-шыңдалған қорытпалардың беріктігін қосымша арттыру.
Қатты ерітіндінің шыңдалған қорытпадағы қатты қанықтылығы оның термодинамикалық тұрақсыздығын анықтайды. Фазалық күйді тепе-теңдікке жақындататын қатты ерітіндінің ыдырауы, демек, қорытпаның бос энергиясының төмендеуі өздігінен жүретін процесс болып табылады.
Көптеген шыңдалған алюминий қорытпаларында ыдыраудың дайындық кезеңдері, кейде ыдыраудың нақты басталуы арнайы жылусыз, табиғи жағдайда бөлме температурасында жатып өтеді.
Табиғи жағдайда (қоршаған орта температурасында) қатайтылған алюминий қорытпаларының құрылымы мен қасиеттерінің белгілі бір өзгеруіне (беріктігі жоғарылайды) төзімділігі табиғи қартаю деп аталады.
Шыңдалған алюминий қорытпаларын салыстырмалы түрде төмен температураға дейін қыздыру (әдетте 100-200 °C аралығында) және осы температурада (бірнеше сағаттан бірнеше ондаған сағатқа дейін) жасанды ескіру деп аталады.
Тордағы бос орындар мен дислокациялардың тығыздығын едәуір арттыратын шыңдалған алюминий қорытпаларының суық пластикалық деформациясы қатты ерітіндінің ыдырауын тездетеді, өйткені кристалдық тордың ақауларында аралық фазалардың оқшаулануы қолайлы.
Температура мен қартаю ұзақтығына байланысты дуралуминнің беріктігінің өзгеруінің эксперименттік қисықтары 1.1-суретте көрсетілген. Беріктіктің өсуі қаныққан қатты ерітінділердің ыдырау процесінің алғашқы кезеңдерімен байланысты: ГП аймақтарын қалыптастыру, аралық метастабильді θ" — θ΄-фазаларын оқшаулау (Al–Cu қорытпаларында). Кейінгі кезеңдер-метастабильді фазалардың бөліну когеренттілігінің бұзылуы, тұрақты фазалардың түзілуі және коагуляциясы-беріктіктің төмендеуіне әкеледі.



Сурет-1.1. Әр түрлі температурадағы ескіру ұзақтығына байланысты дуралумин беріктігінің өзгеру қисықтары (қисықтардағы сандар, T °C)


Ескіру режимін таңдағанда (температура мен ұзақтығы), әдетте, максималды беріктікті қамтамасыз ету шарты. Соңғы уақытта қартаю режимін таңдағанда басқа қасиеттер (мысалы, коррозияға төзімділік) анықтайтын жағдайлар жиі кездеседі және сонымен бірге қорытпаның беріктік сипаттамаларының кейбір төмендеуіне төзуге тура келеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет