Реферат метрология- өлшем туралы ғылым орындағАН: Сарай Бағат ҚабылдағАН: Жумаканов Ардагер Өскемен 2020ж
Физикалық көлемнің халықаралық бірліктер жүйесі
жүктеу/скачать 64,5 Kb.
|
реферат
| Физикалық көлемнің халықаралық бірліктер жүйесі
Өлшем мен салмақтың бас конференциясы (ӨСБК) 1954 ж. физикалық өлшемдерді халықаралық қатынастарда пайдалану үшін олардың алты негізібірліктерін анықтады: метр , килограмм, секунда, ампер, Кельвин градусы және шам. ХІ өлшем мен салмақтың бас конференциясы 1960 ж. SI деп аталатын халықаралық бірліктер жүйесін ұсынды, орысша СИ. Келесі жылдары бас конференция өзгерістер мен толықтырулар қабылдаған кезінде жүйеде жеті негізгі бірліктер болды, физикалық көлемдердің қосымша және туынды бірліктер және де келесі негізгі бірліктердің анықтамаларын жасады: Ұзындық бірлігі – метр – бұл вакуумдағы 1/ 299792458 секунд бөлігінде күн сәуленің жол жүру ұзындығы Масса бірлігі – килограмм- халықаралық килограмм прототипіне тең масса. Уақыт бірлігі – секунда- сыртқы өріс жағынан ауытқудың болмауы цезий – 133 атомның негізгі жағдайдың аса жіңішке құрылымның екі деңгей арасындағы өтуге сәйкес, 9192631770 сәуле шығару кезеңдерінің ұзақтығы. Электр тогының күш бірлігі – ампер- өзгермелі тоқтың күші, бұл шексіз ұзындықтың екі паралельді өткізгіштердің арасында әрбір метр ұзындыққа 2 * 10 тең күшті тудырар еді. Термодинамикалық температураның бірлігі- Кельвин – судың үштік нүктенің термодинамикалық температураның 1/273,16 бөлігі, Цельсий шкаласының қолданылуы да мүмкін. Зат мөлшерінің бірлігі – моль- массасы 0,012 кг көміртегі- 12 нуклиінде қанша атомдар болса, сонша да құрылымдылық электрден тұратын жүйенің зат мөлшері. Жарық күшінің бірлігі – кандела – 540 *10 Гц жиілікпен монохроматикалық сәуле шығаратын берілген көз ағымындағы жарық күші, бұл бағытта оның энергиялық күші 1/683 Вт/ср ² тең Келтірілген анықтамалар едәуір қиын және жеткілікті білім деңгейін талап етеді, әсіресе физикада. Бірақ олар қабылданған бірліктердің табиғи және шынайы шығу тегінің көрінісін береді, ал ғылымның даму шараларына және теориялық және практикалық физиканың механиканың математиканың және басқа білімдердің іргелі салаларының жаңа жоғарғы нәтижелер арқасында олардың түсінігі күрделіндіріледі. Бұл бір жағынан негізгі бірліктерді нақты және анық ретінде көрсету, ал екінші жағынан – бірлік жүйесі жалықаралық болу үшін негізгі шарт болып табылатын барлық әлем мемлекеттеріне түсінікті және ұғымды ретінде мүмкіндік берді. Халықаралық жүйе ӨС оның алдыңғыға қарағанда өте универсалды және жетілдірілген болып есептелінеді. ӨС жүесінде негізгі бірліктер болса, денелік және жазық бұрышты яғни – радиан мен стерадианды анықтайтын қосымша бірліктер бар,және де уақыт пен кеңістіктің туынды бірліктердің механикалық көлемдердің, электрлік және магниттік көлемдердің жылулық, жарықтық және акустикалық көлемдердің және де ионизируалық сәуле шығарудың туынды бірліктердің көп мөлшері. ХӨС – ті қабылдағаннан кейін барлық ірі халықаралық ұйымдар оны өзінің метрология ұсынысына қосып және бұл ұйымның барлық мүше мемлекеттерді оны қабылдауға шақырды. Біздің елімізде ӨС жүйесі 1963 ж ресми түрде енгізу жолымен мемлекеттік стандартқа сай қабылданды, ескеретін болсақ сол кезде барлық мемлекеттік стандарттардың заңды күші болды және орындауға қатаң міндетті болды. Бүгінгі күнге ӨС жүйесі шынында халықаралық болды, бірақ сонымен бірге жүйеден тыс бірліктер қолданылады, мысалы: тонна, метр, гектар және т.б. жүктеу/скачать 64,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|