Реферат Тақырыбы: Шахмат ойынының ережесі Орындаған: Айдарханова Нұрай Тексерген: Тобы: Б1-201
жүктеу/скачать 0,64 Mb.
|
шахмат ойнау (5)
шахмат ойнау (5)
- Бұл бет үшін навигация:
- Шахмат — логикалық ой өрісті машықтандыратын спорт түрі. Шахмат сөзі парсы тілінде "шах" патша, "мат" өлді дегенді білдіреді. Әлемдегі ең танымал спорт түрінің бірі саналады.
|
Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті Жаратылыстану- Математика факультеті Реферат Тақырыбы:Шахмат ойынының ережесі Орындаған:Айдарханова Нұрай Тексерген: Тобы: Б1-201 Шахмат — логикалық ой өрісті машықтандыратын спорт түрі. Шахмат сөзі парсы тілінде "шах" патша, "мат" өлді дегенді білдіреді. Әлемдегі ең танымал спорт түрінің бірі саналады. Шахмат спортының отаны – Үндістан. Біздің дәуірімізге дейін бір ғасыр бұрын пайда болған. Шахмат жайлы көне аңыз бар. Шахматты ойлап тапқаны үшін брамин (жасаушы) раджыдан, яғни патшадан оны жасап шығарғаны үшін азғантай ғана үстеме сұрайды: шахмат тақтасына неше бидай дәнегі сыйып кететін болса, соншалығын алып тұруы керек. Әрбір торға бір дәнектен орналастырса, ол кейіннен екі есеге көбеюі тиіс. Нәтижесінде патшаға 18446744073709551615 (18 квинтильон 446 квадрильон 744 триллион 73 биллион 709 миллион 551 мың 615) бидай дәнегі қажет болып шығады. Бұл дегеніңіз бүкіл әлем бидай қорын бір ортаға жиыстырып қойсаңыз да, сан көрсеткіші белуардан аспайды. Шағын ғана шахмат тақтасы ойыншылар үшін көптеген айла-тәсілді орындайтын соғыс алаңы. Ойын кезінде егер шахматшы бірінші болып жүретін болса, онда ол ойынды бастау үшін 20 түрлі тәсілді пайдалана алады, ал қарсыласы жауап қайтару үшін 400 түрлі төтеп беру жолдарын қарастырмақ. Сол себептен шахматшылар әр қадамын байыппен орындайды. Ережесі Ережесі өте қарапайым. Шахматқа тек екі ойыншы қатысады. Содан шахмат екі ойыншы арасында шахмат тақтасында ойнатылады. Ойын басталмай тұрып екі қарсыласқа өз иеліктеріне әрқайсысына қарама-қарсы түстес он алты ақ немесе қара тас бөлініп беріледі. Тастарды жеке жіктеп қарастыратын болсақ: бір патша (♔,♚), бір уәзір (♕,♛), екі тура (♖,♜), екі піл (♗,♝), екі ат (♘, ♞) және сегіз пешка (♙,♟). Ойынның басты мақсаты қарсыласының тастарын шақ келтірмей, патшаға мат қою. Шахмат тақтасына 64 алқап кіреді, мұнда ақ дақтар қараңғылармен ауыстырылады. Көлденең сызықтар бір-сегізден санға дейін, ал тік жолдар латын әріптерімен h-дан h дейін белгіленеді. Әрбір тақтай өрісіне тік сызықтың атауынан және тақтасындағы көлденең жолақшаның нөмірі, мысалы, a7, f5 және т.б., оның координаттары беріледі. Ойынның басталуына дейін ойын ережелерін оқып қана қоймай, шахмат ойнауды түсіну ғана емес, сонымен қатар тақтаны дұрыс орналастыру. Оң жағындағы әрбір қатысушы ақ түстің бұрыштық өрісі бар. Екі ойыншы бар: біреуі ақ түсті фигуралар, екіншісі - қара (қара) түсті фигуралар. Барлық фигуралар өздерінің бірегей аттары: патшасы, ханшайымы, слоны, офицерлері, аттары мен жылқылары. Ойында бір крест (Kr жазуды белгілеу) және патшайым (F), екі рыцарь (К), екі ру (L), екі піл (С) және сегіз павильон бар. Бастапқыда борттың барлық бөліктері төменде көрсетілгендей көрінеді. Олардың барлығы арнайы түрде, тек оларға тән: Піл диагональ бойынша кез-келген далаға орналасқан жерінен өтеді. 2 .Тор тік немесе көлденең бағытта кез-келген өріске жылжиды, ол тұрған жерде. жүктеу/скачать 0,64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|