Реферат Тақырыбы. Усіктер, Күйіктер, Электро жарақаттар. Орындаған : Мұқанова Ә. Ж тексерген: Куздавлетова А. Т
жүктеу/скачать 28,22 Kb.
|
000 хирургия 7 Муканова
|
Батыс Қазақстан Жоғарғы медициналық колледжі Реферат
Тақырыбы. Усіктер, Күйіктер, Электро жарақаттар.
Куйік (соmbustio) термиялық, химиялық, электрлік, сәулелік энергияны әсерінен туындайтын ағзалар мен тіндердің спецификалық зақымдарын айтамыз. Күйік деп ыстық сұйықтықтар, қышқыл-сілті, жалынның шарпуы, сәулелі ыстық, қатты ысыған заттар, электр тогы немесе электромагниттік радиацияның әсерімен теріге және одан төмен жатқан адам денесінің ұлпаларына жасалған зиянды әрекетті айтады. Мысалы,өте жоғары температура қысқа уақыт әсер етсе, зақымдалу тереңдігі кішігірім болуы мүмкін. Сонымен бірге, температурасы онша жоғары емес (ыстық су, бу), біраз ұзақ уақыт денемен жанасқан болса, онда тек тері ғана емес, сонымен қатар тереңде жатқан анатомиялық құрылымдарда зақымдалуы мүмкін. 1 дәреже - беткей эпидермальді күйік 2 дәреже – терінің жоғарғы қабатының күйігі 3а дәреже – дермальді күйік. Меншікті терінің зақымдалуы, бірақ барлық қабаттары өзгеріске ұшырамаған, өсу қабаты мен тері қосалқылары сау қалады 3в дәреже – күйік терінің барлық қабаттарына тараған, өліеттенген қабыршақ түзіледі. Кейбір жағдайларда тері асты шелмайы да зақымдалуы да мүмкін 4 дәреже – терімен қоса, меншікті шандырдан терең орналасқан тіндер де өліеттенедібұлшықеттер, сүйектер, буындар. Күйік ауданы тоғыз ережесі және алақан ережесі арқылы анықталады. Ересек адам алақанының ауданы дене ауданының шамамен 1 % құрайды. Тоғыз ережесі бойынша дененің ірі бөліктері дене беті ауданының 9 немесе 18 % құрайды. Мысалы, бас және мойын беті, қолдың сырты 9 %-дан тұрады, аяқ сырты, дененің алдыңғы жағы -18 % -дан тұрады. Егер зақымданған жердің жалпы ауданы 10%-дан жоғары болса, күйік ауыр болып саналады. Буындардың айналасындағы күйіктер Дененің буындарға жақын бөліктері күйген жағдайда (саусақтардың арасы, қолтық), бұлардың арасына жазыла бастаған кезде екі беті бірбіріне жабысып тілініп қалмауы үшін вазелин жағылған дәке қабатшаларын салып қою керек. Сол сияқты, жарақат жазылып келе жатқан кезде саусақтарды, аяққолды күніге бірнеше мәрте барынша созып, көріп отырған дүрыс Ауыртса да бұл процедура кейіннен еркін қозғалып, қимылдауға кедергі жасайтын қалың тыртықтың қалмауына әсерін тигізеді. Әбден жазылғанға шейін саусақтарды көп бүкпей ұстау керек. Жер үсті күйік емдеуге арқылы эпителизации элементтерін ең терінің және оның қосалқыларының. Бұл процесс жалғасуда күйік кезінде I дәрежелі, II дәрежелі күйік кезінде 1-2 апта (білім беру рубцов; жағдайда нагноения дейін 3-4 апта). Күйік ІІІА дәрежелі қиындықсыз емдеуге ішінде 4-6 апта, кейде білімі бар рубцов немесе учаскелерін гипер — және депигментации (дамуы кезінде асқынулардың емдеу мерзімі едәуір созылады). Жағдайда терең күйік жүреді қабылдамау өлі тіндердің, содан кейін түйіршіктеу, рубцевание, эпителизация шеттерін. Бели ақаулар тері асып 4-5 см, диаметрі, мұндай өлкелік эпителизация мүмкін емес аяқталуы қажет жедел қалпына келтіру тері қабаттары. Өте жиі науқастарда байқалады үйлесімі күйік дәрежесі әртүрлі. Тереңдігі химиялық күйіктер мен күйік кезінде электротравме сыныпталады сол. Электроожоги әрдайым дерлік қандай терең, жағдайының ауырлығын ожоге анықталады ғана емес, тереңдігі мен алаңы зақымдануы, жасына және сопутствующимизаболеваниями және (немесе) зақымдалған, зардап шеккен болуымен, күйік тыныс алу жолдарын, тамақтан уланып, улы ь жану өнімдерімен және перегреванием әсерінің нәтижесінде кон — 1 векиионного жылу. Күйіктің алаңы өлшенеді пайызбен дененің з айқындалады бойынша «ереже девяток* (кең біркелкі күйігі шегінде бір және одан да көп учаскелерін дене) немесе «ереже ладони» (необширные және біркелкі оқшауланған күйіктер). «Ереже девяток» тәсілі (А. Уоллеса, 1951) барлық ересек ал дененің алаңы бойынша тең немесе кратны 9%: басы және мойны — 9%; дененің алдыңғы беткейі — 18%; артқы дененің беті — 18%; әрбір қол — 9%; әрбір аяғы — 18%; қасаға — 1%. Қатынасы дененің балалардың өзгеше. «Ереже ладони» (әдісі Глумова и. И., 1953): алаң күйік салыстырылады алаңы алақан зардап шеккен, 1% — ға тең, барлық дене бетінің (сур. 1.2). Сақтық шаралары Күйікке ұшырамаудың көптеген жағдайларын алдын-ала болдырмауға болады. бұл жағдайға балаларды ұрындырмаудың айрықша шараларын жасаңыз: * кішкентай балалардың оттың қасына жақындауына тиым салыңыз; * шам, сіреңкені бала көзінен таса аулақ жерде устаңыз. * отта турған кастрюль, қазанның ұстайтын құлақтарына бала қолы жетпейтіндей болсын. Күйік жарасының емі біріншілік хирургиялық өңдеуден басталады. Үлкен көлемді күйіктерде оны наркозбен орындайды. І дәрежелі күйіктерде жараның өзін және оның шеттерін 70% этил спиртімен өңдейді, содан кейін балық майымен немесе 5% синтомицин эмульсиясымен таңып қояды. ІІ, ІІІ а дәрежелі күйіктерде ЖБХӨ-дің алдында шеттерін спиртпн өңдеп алады. Кейбір дәрігерлер жараның бетін фурацилин немесе басқа да антисептиктермен жуып тазартуды ұсындаы. Кішігірім және орташа көлемді көпіршіктерді жармайды, үлкендерін түбінен тесіп, ішіндегі сұйықтықтарды сыртқа шығарады немесе залалсыз құралмен кесіп алады. Ұлпаны үсітіп алған кезде суық әсер етеді – буындардың ұзақ мерзімді спазмасы кейінгі тромбозбен ұлпадағы трофикалық бұзушылықтарға әкеледі. Үсу қоршаған ортаның температурасы 0 °С-тан төмен болған кезде болуы мүмкін. Саусақтарды үсітіп алу ең жиі кездеседі, одан азырақ – құлақ, мұрын, бет, табан. Тез болғанда, ауа ылғалдығы көбірек болса, соншалықты температура төмен болады. Мас болған кезде үсік жиі кездеседі. Сондай-ақ ол ағзаның жалпы суық тиюіне әкеліп соғады. Алкоголь әсерінен және жылуды тез беруден тамырлардың кеңеюімен түсіндіріледі. Ауыр үсік және ағзаның салқындауы кезінде ағзада ентікпе, тахикардия, АҚ түсуі мүмкін. Үсіктің бастапқы кезеңінде үстіңгі қабаттағы үсіген жер ақшыл, салқын, сезімталсыз болып келеді. Науқас үсіген жерін сезе алмай қалады. Жылытқан кезде қатты ауыра бастайды және көзге көрінерлік ұлпадағы зақымдар үсу деңгейіне байланысты көріне бастайды: І деңгей – тері көгеріп кетеді; ІІ деңгей – мөлдір сұйықтықпен толытырылған тері көпіршіктері; ІІІ деңгей – көгерген тері, ісік пайда болады, көпіршік қанды сұйықт ықпен толады, терінің өлуі пайда болады; ІҮ деңгей – терінің өлуі және сүйекке дейінгі тереңдіктегі барлық ұлпа зақымданады, бір аптадан кейін – ылғалды немесе құрғақ қағыну. Қалтырап тоңу-бірінші дәрежелі созылмалы үсік болып табылады. Қоршаған ортаның температурасы 0°С-тан жоғары болса да, қайталанбалы суықтың әсерінен дамиды. Оған әкеліп соқтыратын факторлар: ылғалдылыө, жел, қан айналымының бұзылыстары. Қалтырап тоңуға дененің ашық жерлері ұшырайды: бет, қолдың ұы. Зақымдалған аймақтың терісі көкшіл, кейде қызарған, сезімталдығы төмендеген, ісінген, қатайған, ұстағанда мұздай, жылтырады, ауырады. Ауру дерматит, дерматоз, сырылу, ойық түрінде дамуы мүмкін және консервативті емге көнбейді. Қалтырап тоңу көктемде және күзде қайталанады, әсіресе қыста жиілігі артады жүктеу/скачать 28,22 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|