РәСӘй халыҡтары телдәре диалектологияһының КӨНҮҘӘк мәСЬӘЛӘЛӘре XVIII бөтә Рәсәй фәнни конференция материалдары


синаяҡ һыу ала ла, йәшел сыбыҡ менән синаяҡҡа



Pdf көрінісі
бет47/200
Дата18.04.2023
өлшемі2,67 Mb.
#174842
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   200
Байланысты:
Dialectology-2018

синаяҡ
һыу ала ла, йәшел сыбыҡ менән
синаяҡҡа
, – күл бул, – тип һуға 
(«Сәүгән менән Әвелнәғим»).
Лексик үҙенсәлектәре
.
 
Башҡортостан ерлегендә һирәк осраған 
сағара / сағыр
(араҡы
ҡушылған буҙа)
 
һүҙе "Тылсымлы алма" әкиәтендә ике төрлө вариантта ла бирелә: 
Быныһы
ниндәй тәмле эсемлек? – тип, матур һауытҡа һалып, ҡыҙыл 
сағара
ны эсеп ебәрә лә, – Ай,
ҡалай башым әйләнә, – тип, ҡулын башына ҡуя ла йығылып китә.
Аты әйтә:
Батша алты мискә 
сағыр
 әҙерләһен, шуларҙы тейәп, юлға сығабыҙ.
Ҡолонсаҡ
 
һүҙенең көлкәс
 
варианты ҡулланыла:
Иртән торһалар, батшаның ҡатыны
ир бала тыуҙырған, батшаның бейәһе һарайҙа
айғыр көлкәс
тыуҙырған
(«Тылсымлы
алма»).
59


Һирәк осраған
күшнә
(кадушка)
 
һүҙен дә хәтергә төшөрә Мағаз Буранғоловтың
әкиәттәре.
 
Оло ҡатын менән уртансы ҡатын был ике баланы әйберҙәргә төрәләр ҙә,
күшнә
гә һалып, уны яҡшылап ҡағып, һыуға ырғыталар 
(«Нәркәс һылыу»).
Сүмес һүҙенең бирелеше түбәндәгесә:
Хәҙисә баҫып торған урынынан ҡуҙғалмаҫтан,
дейеүҙең ауыҙына бер 
һүмес
 һыуҙы ҡоя
(«Ҡара һыйыр»).
Һүҙ яһаусы
–сы
аффиксының ялғау ҡушыу кәрәкмәгән үҙ аллы һүҙҙәргә лә эйәреп
килеүе – был осраҡта ғәрәп теленән ингән һүҙҙең башҡортсалаштырылыуы – күренешен
осратабыҙ.
Ҡайҙан ғына
табипсыларҙы
алып килһәләр ҙә, уларға береһе лә ярҙам итә
алмаған
(«Хәннән батша»). 
Ҡаф тауының эсендә бер 
табипсы
 йәшәй, шул табипсыға ғына
барығыҙ 
(«Хәннән батша»).
Табип һүҙе ялғауһыҙ ҙа бирелә: 
Шәһәр ситендә 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   200




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет