Еселік және үлестік бірліктер, олардың атаулары

 

Көбейткіштер	Приставкалар
	Аталуы	Шығу тегі		Халықара-лық		Орысша
		Қай сөзден	Қай тілден
1 000 000 000 000 000 000 = 1018 1 000 000 000 000 000 = 1015 1 000 000 000 000 = 1012 1 000 000 000 = 109 1 000 000 = 106 1 000 = 103 100 = 102 10 = 101 0,1 = 10-1 0,01 = 10-2 0,001 = 10-3 0,000 001 = 10-6 0,000 000 001 = 10-9 0,000 000 000 001 = 10-12 0, 000 000 000 000 001 = 10-15 0,000 000 000 000 000 001 = 10-18	экса пета тера гига мега кило гекто дека деци санти милли микро нано пико фемто атто	Алты рет 103 Бес рет 103 Орасан үлкен Аса үлкен Үлкен мың жүз он он жүз мың кіші карлик (ежегей) пииоло (кішкене) он бес он сегіз	грек грек грек грек грек грек грек грек латын латын латын грек латын итальян дат латын		Е Р Т G M K h da d c m μ n p f a		Э П Т Г М Л г да д с м мк н п ф а

 

ЖҰМЫСТЫ ОРЫНДАУ ТӘРТІБІ

1 – тапсырма

Өлшеуіш цилиндр бөліктерінің құнын анықтау

1. 
   Ө лшеуіш цилиндрді мұқият қарап шығындар, оның шкаласына зер салыңдар. Қолдарындағы өлшеуіш цилиндрдің шкаласындағы жазуға қарап, ол арқылы қөлемді қандай бірлікпен анықтауға болатынын дәптерлеріңе жазып алыңдар;
   
2. 
   Қолдарындағы өлшеуіш цилиндрдің бөлік құнын анықтаңдар;
   
3. 
   Қолдарындағы өлшеуіш цилиндрді пайдаланып, жүргізілген өлшеулердің қателігін анықтаңдар. Ол үшін цилиндрге су құйып судың көлемін өлшеу қателігін де ескеріңдер;
   
4. 
   Анықталған шамаларды дәптерге жазып алыңдар;
   
5. 
   Өлшеуіш цилиндрдің смпаттамаларын және өлшеген сұйық көлемін мына кестеге жазыңдар:
   

1. 
   Ө лшеуіш цилиндрге қатты дене толық бататындай етіп су қуйындар, судың деңгейін белгілендер. Денені сұйыққа толық батырыңдар. Сонда мензуркадағы судың соңғы және алғашқы деңгейлерінің айырмасы қатты дененің көлеміне тең болады;
   
2. 
   Ішіні мен көлемі әр түрлі 2 – 3 қатты денені таңдап алып, оны жінішке жіппен байлап, суы бар өлшеуіш цилиндрге салыңдар да, көлемін анықтаңдар. Өлшеу нәтижелерін кестеге жазыңдар.
   
3. 
   Өлшеуіш цилиндрге сыймайтын дененің көлемін шүмегі бар ыдыстың көмегімен анықтауға болады. Өлшеу алдында ыдысқа шүмектің жоғары деңгейіне жеткенше су құйылады. Денені ыдыстағы суға батырғанда оның көлеміне тең су асып төгіледі. Төгілген судың көлемін мензуркамен өлшеп, батырылған дененің көлемін анықтайды.
   

2-кесте.

№2 зертханалық жұмыс