Республикасы Білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 1,59 Mb. Pdf көрінісі
|
Ташкенбаева Жалпы психология
| Баќылау с±раќтары:
1.Ерік дегеніміз не. 2.Еріктің физиологиялық негіздерін қалай түсінуге болады. 3.Еріктік амал қандай кезеңдерге бөлінеді. 4.Мақсат қою, тілек, қалау,түрткілер күресі, тоқтамға келу ұғымдарын жеке - жеке қалай түсіндіруге болады. 5.Адамның негізгі ерік сапалары қандай. 6.Балаларда ерік қалайша дамып жетіледі. 7.Балаларда қандай ерік кемістіктері байқалады. Оларды түзетуге болама. 39- лекция Таќырыбы: Ерік сапалары Жоспары: 1 Еріктік амалдарды талдау. 2 Ерік сапалары. 3 Ерікті тәрбиелеу жолдары. Лекция маќсаты: Студенттерді ерік туралы ұғыммен, ерік туралы теориялармен, еріктің физиологиялық негіздерімен, еріктік амалдарды талдау кезеңдерімен, ерік сапаларымен, ерікті тәрбиелеу жолдарымен таныстыру. Лекция мєтіні : 1. Адамның еркі алдына мақсат қоюдан басталады. Мыс: орта мектепті бітірген оқушының алдындағы мақсаты арнаулы оқу орнына түсу. Оның алдына бұл мақсатты қоюына оның мәдени қажеті, білім алуға тырысуы себеп болады. Адам осылай өзінің келешекте белгілі бағытта істейтін ісінің мәнін, жоспарын белгілейді. Мұны еріктік амалдың бастамасы - тілек немесе ниет деп атайды. Тілек - келешекте істейтін ісіміздің ойға бекуі. Мыс: газетке мақала жазсам, домбыра тартып үйренсем т.б. Осы тілекті жүзеге асыру үшін адам тиісті жоспар сызып, амал - айла, әдіс қарастырады. 108 108 "Жақсы ниет, жарым ырыс" деп халық тегін айтпаған. Қандай болмасын іс - әрекеттің жоспарын жасау - күрделі процесс. Ол адамның белгілі білімін, өмір тәжірибесін, ойының орамдылығын қажет етеді. Мақсатқа жетудің жолдары белгіленіп, жоспар жасалғаннан кейін адамның тілегі оның нақтылы қалауына көшеді. Қалау- мақсаттың айқындығы, оған жеткізетін тиісті жоспардың жасалуы, ойдың бекемдігі. Дегенмен, тілек те, қалау да өздігінен адамның ерік - жігерін толық көрсете алмайды. Өйткені бұлар кейде бір - біріне үйлесе алмай қайшы келіп отырады. Мыс: орта мектепті бітірген оқушы бірде педагогтың институтқа түсіп, мүғалім болып шыққысы келсе, бірде ауыл - шаруашылық маманы болғанды да қалайды. Бүл арада ол екі мамандықтың бірін қалауы керек , ол қайсысын қаларын білмей әуре - сарсаңға түседі. Міне, осындай да тілек пен қалаудың арасында үйлеспеушілік болады, мұны психологияда мативтер күресі дейді. Мүндай түрлі мативтердің ішінен ақылға қонымдысы - нақты жағдайға тура келетін біреуі жеңіп шығады, тек содан соң ғана адам тоқтамға келе алады. Сөйтіп, мақсат қою, тілек, қалау, мативтер күресі, тоқтамға келу бәрі жиналып еріктік қимылдың "даярлық кезеңі" деп аталады. Еріктік амалдың ең негізгі кезеңі қандай болмасын тоқтамды орындау стадиясы. Өзінің қандай болмасын тоқтамын іске асыратын, оны орындайтын кісіні ғана еркі нағыз жетілген адам деп айтуға болады. жүктеу/скачать 1,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|