Республикасы
Үшбұрыштық типінде бір дара (А) екіншісіне шабуыл жасайды, екіншісі (В) үшіншісіне, ал үшіншісі (С) біріншісіне. Деспотия
жүктеу/скачать 1,57 Mb.
|
тқн
- Бұл бет үшін навигация:
- Түрішілік агрессия
- Түрішілік бәсекелестік
- Туылуы
- Өлімнің екінші типі
- Популяцияның өсу жылдамдығы
| Үшбұрыштық типінде бір дара (А) екіншісіне шабуыл жасайды, екіншісі (В) үшіншісіне, ал үшіншісі (С) біріншісіне.
Деспотия – бір дараның табының басқа мүшелеріне басымдылық көрсету. Түрішілік қарым-қатынастарТүрішілік агрессия - бұл өз түріне жататын дараларды қырып-жоюмен сипатталатын байланыс түрі. Түрішілік паразитизм – бұл өз түріне жататын дараның денесінің үстінде немесе ішінде тіршілік ету. Эктопаразитизм және эндопаразитизмді ажыратады Түрішілік бәсекелестік азық, тіршілік ету кеңістік, көбею үшін жерге және т.б. болады. Популяцияның динамикалық және статистикалық көрсеткіштері Популяции саны – бұл бір белгілі ауданда немесе көлемде даралардың жалпы сану. Популяцияның тығыздығы бір аудан немесе көлемнің бірлігінде даралардың саны немесе биомассасымен анықталады. Популяцияның маңызды қасиетінің біріне оның динамикасы жатады. Ол особьтар санының ауытқуы жағымсыз салдарды туғызады. Соған байланысты популяцияның адаптациялық механиздері пайда болады. Туылуы – бұл популяцияның өз санын көбейтуге қабілеттілігі. Популяцияның өлімі – бұл белгілі бір кезеңде өлген даралардың саны. Өлімнің бірінші типі барлық жаста бірдей өлімімен сипатталады. Өлімнің екінші типі дамудың ерте кезендерінде өлімнің жоғары болуымен сипатталады. Өлімнің үшінші типі ересек және кәрі даралардың өлімдерінің жоғары болуымен сипатталады. Популяцияның өсу жылдамдығы – уақыт бірлігінде популяцияның санының өзгеруі. Әр-бір популяцияға биотикалық потенциял тән. Популяция санының өсуіне мүмкіндік туғызатын факторлардың жиынтығы биотикалық потенциал деп аталады. Әдетте, неғұрлым биотикалық потенциал жоғары болса, соғұрлым ағзалардың ұйымдасу деңгейі төмен болады. Мысалы, ашытқы саңырау құлақ . Популяция динамикасында табиғи өсімнің екі түрі бар: 1) Особьтар санының тығыздығына байланысты биотикалық факторларға тәуелді. Бұл жағдайда особьтар санының өсуі түрі J-түрі тәрізді қисықпен жүреді: Мұндай өсу түрі экспоненциалдық (теориялық) деп аталады. Популяциядағы особьтардың өсу санын биотикалық факторлар реттеп отарады. Оны популяцияның реттеуші факторы деп аталады. Особьтар санының тығыздығына байланысты емес түрі-особьтар саны жоғарғы өлім-жітіммен сипатталады. Бұл жағдайда особьтар санының өсуі S- тәрізді қисықпен сипатталады: мұндай қисықты логистикалық деп аталады. Логистикалық өсу қисығына абиотикалық факторлар әсер етеді( ауа-райы құбылыстары, тамақтың бар-жоқтығы әр-түрлі катастрофалар т. б.). Осындай фактор популяцияның уақытша шексіз өсуіне, сондай-ақ 0-ге дейін төмендеуіне қамтамасыз етіп отырады. Осындай факторларды модификалық фактор деп атайды. жүктеу/скачать 1,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|