Шықтағыш электр станцияның (ШЭС) қарапайым сұлбасын алсақ, 1.9-сурет, бу қазаннан қыздырылған бу турбинаға жіберіледі. Ал турбинада жұмыс атқарған бу шықтанып су ретінде қайтадан бу қазанға қайтарылады.
1.9 Сурет - Шықтағыш электр станцияның (ШЭС) қарапайым сұлбасы
Шықтағыш электр стансалардың негізгі энергетикалық көрсеткіші болып саналатын бұл электірлік пайдалы əсер коэффициенті (ПƏК):
с отын
ηс = Эжыл / Q жыл = Эжыл / Вжыл·Q ;
с
мұнда Эжыл – бір жылда өндірілетін электр энергия мөлшері, МДж/жыл; Q жыл – жыл ішінде жұмсалатын толық жылу мөлшері, МДж/
жыл;
Вжыл – жыл ішінде жұмсалатын отын шығысы, кг/жыл; Qотын – отынның меншікті жылулығы, МДж/кг.
Егер, бір сағат арасын алсақ, ПƏК мөлшері:
с
η с = 3600·N э / Q сағ = 3600·N э / В сағ·Q отын ;
мұнда Nэ – электр генераторларының қуаты, МВт; 3600 – бір сағат ішіндегі секунд мөлшері;
с
Q сағ – бір сағатта жұмсалатын толық жылу мөлшері, МДж/
Егер, электр станциясында орнатылған жабдықтарының жəне циклының пайдалы əсер коэффициенттері (ПƏК) белгілі болса:
ηс = ηбқ·ηтр·ηоі·ηм·ηг·ηt ;
мұнда ηбқ – бу қазанның ПƏК;
ηтр – бу қазаннан шыққан буды тарату құбырдың ПƏК; ηоі – бу турбинаның салыстырмалы ішкі ПƏК;
ηм – механикалық ПƏК;
ηг – электр генератордың ПƏК;
ηt – бу турбиналық циклдың термиялық ПƏК.
Бу турбиналық циклдың термиялық ПƏК келесі формула арқылы табуға болады:
,
мұнда Qо мен Qк – циклағы толық берілген жылуы мен жылу шығыны, кДж; hо мен hк.а – турбина кірісі мен шығысындағы будың энтальпиясы, кДж/кг; hк' пен hп.н – турбина шығысындағы бу шығының жəне қорек сорғысының соңынан шығатын судың энтальпиясы, кДж/кг.
Шықтағыш электр стансасының тағы бір көрсеткіші – электр энергия өндіруге жұмсалған меншікті отын шығысы:
bэ = Bс / Nэ , кг/кВт·сағ;
мұнда Bс – ШЭС сағаттық отын шығысы, кг/сағ; Nэ – ШЭС электірлік қуаты, кВт.
Əр түрлі отын жағатын электр стансалардың тиімділігін жəне жұмысының сапасын салыстыру үшін шартты отын пайданалады. Шартты отынның меншікті жылулығы Qу = 29308 кДж/кг. ПƏК белгілі формуласын алсақ:
ηс = 3600·Nэ / Вс·Qотын = 3600·Nэ / Вс·Qу .
Осы формуладан келесі формула шығады:
bэ = Вс / Nэ = (3600·Nэ/Qу·ηс )/Nэ = 3600/Qу·ηс = 3600/29308·ηс = 0,123/ηс ;
ηс = 3600 / 29308· bэ = 0,123 / bэ .
Достарыңызбен бөлісу: |