С. А. Есқалиев, Б.Қ. Сугурбаева деректану пәнінен



Pdf көрінісі
бет78/85
Дата16.12.2021
өлшемі0,71 Mb.
#101742
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   85
Байланысты:
ktj 20324
жұмысқа қабылдау, Вопросы для подготовки к тестам
 


63 

 

Тест сұрақтары 

1.

 

Қоғамдық құбылыстардың құрамы мен өзгеру процестерін, ондағы сандық қарым-



қатынастар  мен  заңдылықтарды  сапалық  тұрғыда  байланыстыра  отырып  зерттейтін 

қоғамдық ғылым? 

А)Деректану    В)Статистика    С)Тарихнама   Д)Археология       Е) Әдістеме 

2. Дерек көзі 

А) хабар - ошар, мәлімет, мағлұмат  В) бұлақ, нақты дерек көзі жылнама, шежіре, 

дастан  С) деректерді іздеу, табу  Д) нақты фактілерді анықтау мақсатында нақты 

деректі сынау                Е) Адамзаттың іс-әркетінің барысында жасағаны 

3. Тарихи деректер туралы ғылым? 

А)деректану В)Тарихнама С) тарих Д)Эпиграфика Е)Статистика 

4. Қоғамдық құбылыстардың құрамы мен өзгеру процестерін, ондағы сандық қарым-

қатынастар  мен  заңдылықтарды  сапалық  тұрғыда  байланыстыра  отырып  зерттейтін 

қоғамдық ғылым? 

А)Деректану    В)Статистика    С)Тарихнама   Д)Археология       Е) Әдістеме 

5.Оқиғалардың болған кезінде жазылған еңбектер деректердің қай түріне жатады?    

А)Заттық ескерткіштер     В)Ауызекі аңыздар   С)Тіл мәліметтері    

Д)Жазба құжаттар   Е)Әдеби шығармалар 

6. «Риторика» трактатының авторы:  

А)Аристотель  В)Демосфен  С)Платон  Д)Гипократ    Е)Гиперид 

7. Деректану ғылым есебінде кашан қалыптасты?  

А)ХҮІІ ғ.аяғы  В)ХІХ ғ. басы  С)ХІХ ғ.І жарт.  Д)ХІХ ғ. ортасы  Е)ХІХғ. аяғы 

8.  Қай  тарихшылардың  еңбектерінде  ең  алғаш  рет  деректерді  сынаудың  кейбір 

элементтері көрінеді? 

А)Геродот, Фукидид  В) Фримен  С)Дройзен  Д)Бернгей   Е)Марро 

9. Тарих ғылымындағы өткелді зерттеу әдістері немесе ойлау әдістерінің жиынтығы? 

А) Тарихнаманың білім әдістері   В) Тарихнаманың білім қағидалары 

С) Тарихнама мәселесі   Д) Тарихнама пәні   Е) Тарихнама объектісі 

10. Деректегі мағлұматтың шынайылылық деңгейін анықтау мақсатында жүргізілетін 

зерттеу әдістері мен тәсілдерінің жиынтығы? 

А)Деректанулық сын    В)Деректі аналитикалық сынау 

С) Деректану принциптері   Д) Деретанулық талдау   Е) Объективтік принцип 

11.  Деректердегі  ақпараттың  ғылыми-танымдылық  маңызын  анықтау  мақсатында 

жүргізілетін бір-бірімен тығыз байланысты зертеулердің жиынтығы? 

А) Деретанулық талдау  В) Объективтік принцип   С) Деректанулық сын 

Д)Деректі аналитикалық сынау  Е)Деректану принциптері 

12.  Орта  Азия  мен  Қазақстан  тарихының  ежелгі  дәүрін  оқып-зерттеген  ұлы-синолог 

және тюрколог? 

А)В.Бартольд   В)Н.Бичурин  С)П.Рычков  Д)М.Муканов Е)В.Радлов 

13. Н.Бичуриннің еңбегі қалай аталады? 

А) «Ежелгі заманда Орта Азияны мекендеуші халықтар туралы мәліметер жинағы»  

В) «Асыл алқалар кітабы»  С) «Елдердің кітабы» 

Д) «Замана Тарихы»   Е) «Ахбар аз-заман» 

14. Ежелгі түрік жазбалары аудармасымен айналысқан орыс ғалым? 

А) В. Бартольд  В) П. Мелиоранский  С) О. Ключевский  Д) П. Рычков  Е) С. Соловьев 

15. Папирустағы жазуларды зерттеу? 

А) метрология     В) папирология    С) текстология    Д) геральдика    Е) метрология 

16. Ежелгі түрік жазбаларының оқылу кілтін тапқан ғалым? 




64 

 

А) В.Радлов В) П.Мелиоранский С) В.Банг  Д) Ф.Хирт Е) В.Томсен 



17.Тас плиталардың, металдың, сүйектің, ағаштың және саз балшық бұйымдарындағы 

жазулар мен белгілер? 

А)Эпиграфика   В)нумизматика  в)этнография г)геральдика д)сфрагистика 

18. Халықтың ғасырлар бойы ауызша шығарып,сақтап келген рухани асыл қазынасы? 

А)Ауыз әдебиеті  В) Ертегі С)Мақал-мәтел Д)Миф Е)Аңыз 

19. Халық қиялынан туған ғажайып қызық оқиға, әңгіме? 

А)Ауыз әдебиеті  В) Ертегі  С)Мақал-мәтел Д)Миф Е)Аңыз 

20. Халықтың шығарған көркем әңгімесі? 

А)Ауыз әдебиеті В) Ертегі  С)Мақал-мәтел Д)Миф Е)Аңыз 

21.«Құдатғу Білік»еңбегінің авторы кім? 

А)Аль-Якуби В)Ал-Масуди С)Ибн-Фадлан  Д)Макдиси Е)Ж. Баласағұн 

22. 30 томдық «Замана Тарихы» еңбегінің авторы? 

А) Ал-Масуди  В)Аль-Якуби  С)Ибн-Фадлан  Д)Макдиси Е)Ибн-Хаукаль 

23. М.Қашқаридің құнды еңбегі, түркі сөздердің жиынтығы? 

А)«Асыл алқалар кітабы»В) «Елдердің кітабы»С) «Замана Тарихы» 

Д) «Ахбар аз-заман» Е)«Диуани луғат ат-туркі» 

24. Кумандардың кітабы -164 беттен құралған қолжазба? 

А)«Асыл алқалар кітабы»  В) «Елдердің кітабы»  С) «Замана Тарихы» 

Д

«Кодекс Куманикус»   Е)«Диуани луғат ат-туркі» 

25. Белгілі бір дәуірдің әлеуметтік, экономикалық, қоғамдық қатынастарын зерттеуге 

мүмкіндік беретін материал? 

А)Заң құжаттары  В)Шариғат  С)Қылмыс заңы  Д)Құқық  Е) Жарғы 

26. Мұсылмандардың Құран кәрімге сүйеніп негізделген заң нормаларының 

жиынтығы? 

А)Заң құжаттары В)Шариғат С)Қылмыс заңы  Д)Құқық  Е) Жарғы 

27. Ертедегі Русьтің алғашқы зандық актісі? 

А)Орыс Правда В)Правда С)Мүлік заңы Д)Әскери заң Е)Елшілік жоралар 

28. Алғашқы рет Жеты жарғынының бірінші редакцияны 11, екінші редакцияны 34 

бапқа бөлуді ұсынған кім? 

А)Ф.И.Леонтович   В)Г.Спасский  С)А.И.Левшин  Д)ВБартольд    Е) С.Г.Кляшторный  

29. Қай жылы Ф.И.Леонтович Жеты жарғынының бірінші редакциясын 11, екінші 

редакциясын 34 бапқа бөлуді ұсынды? 

А)1879ж.   В)1870ж.   С)1889ж.   Д)1880ж.   Е)1885ж. 

30. Қоғамдық құбылыстардың құрамы мен өзгеру процестерін, ондағы сандық қарым-

қатынастар  мен  заңдылықтарды  сапалық  тұрғыда  байланыстыра  отырып  зерттейтін 

қоғамдық ғылым: 

А)Деректану    В)Статистика    С)Тарихнама   Д)Археология       Е) Әдістеме 

31.Статистика ғылымының даму процесін, бастамасын қай кезден бастайды?      

А)ХҮІ ғ. бас кезінен       В)ХҮІІІ ғ.бас кезінен      С)ХҮІІ ғ.    

Д) ХІХ ғ. ортасынан      Е)ХХ ғ. 

32. Қазақстан жайында алғашқы статистикалық зерттеуді жүргізген кім? 

А) Ә.Х.Марғұлан  В) Н.Татищев  С) Ф.А.Щербины  Д) И.И.Неплюев  

Е)В.Н.Витевский  

33.1896-1903  жылдар  аралығында  Қазақстан  даласында    ұйымдастырылған 

экспедиция жетекшісі? 

А) Ә.Х.Марғұлан В) Ж.Таймағанбетов С) Ф.А.Щербины  Д) И.И.Неплюев  

Е) В.Н.Витевский  




65 

 

34. Демографиялық санақтың неше түрі бар? 



А) 6  В) 5  С) 4  Д) 2  Е) 3   

35.Статистиканы зерттеу әдісі болып табылады:   

А)Саясатпен айналысу   В)Түсіндіру   С)Бұқаралық бақылау   

Д)Заңдық құжаттарды ретке келтіру Е)Үнемі біліктілік жетілдіру 

36. Халықаралық статистикалық институт құрылды:    

А)1796ж.  В)1825ж.  С)1885ж.  Д)1905ж.  Е)1971ж. 

37. Статистикалық бақылаудың неше түрі бар:   

А)1    В)2    С)3    Д)4    Е)5 

38.Төмендегілердің  ішінде  статистикалық  бақылаудың  түрлеріне  жататынын 

көрсетіңіз:   

А)ойлау, сараптау      В)зерттеу, мұрағаттарда отыру     С)Анкета, интервью алу, сұрау 

жүргізу 


39. Іс қағаздарының қалыптасуы орыс мемлекетінде қашан негізделді? 

А)XVIIғ.    В)XVIғ. аяғы  С)XVI ғ. басы  Д)XIXғ. аяғы  Е) XIXғ.ортасында 

40.Толтыру орнына қарай құжаттар қалай бөлінеді ?      

А)ішкі және сыртқы    В)қызметтік және ресми жекелік     С)қарапайым, күнделікті, 

құпия      Д) қазақ және орыс тілде    Е)күнделікті және құпия 

41. Шығу тегіне қарай құжаттар қалай бөлінеді? 

А)қызметтік және ресми жекелік     В)қарапайым, күнделікті, құпия       

С) қазақ және орыс тілде  Д)күнделікті және құпия  Е)ішкі және сыртқы  

42.Жариялық дәрежесіне қарай құжаттар қалай бөлінеді?    

А)қарапайым, күнделікті, құпия В)қызметтік және ресми жекелік      

С) қазақ және орыс тілде      Д)күнделікті және құпия   Е)ішкі және сыртқы  

43.Ережелер, бұйрықтар, хаттамалар, жарғылар болып бөлінген құжаттар ? 

А) Атауына қарай  В) Мазмұнына қарай  С) Белгілеу тәсіліне қарай 

Д) жариялық дәрежесіне қарай   Е) шығу тегіне қарай 

44. Қазақстанда мерзімді баспасөз қашан пайда болды? 

А)XIXғ. 70-80 жылдары В) XXғ. басы    С) XIII  ғ. Д)XIXғ. басы   Е) XIXғ.ортасында 

45.1870-1882жж шыққан газет ?      

А) «Түркістан уалаяты»  В) «Дала уалаяты»  С) «Қазақ»  

Д)  «Акмолинские областные ведомости»      Е) «Сары  Арқа» 

46. «Айқап» журналының шыққан уақыты? 

А) 1911-1915жж.    В) 1910-1915жж.    С) 1915-1918жж.      Д)1912-1914жж.    

Е)1916-1918жж. 

47.  Фактілердің  баяндалуы,  баға  берілмеген  кейбір  мәліметтердің  қысқаша 

жиынтығы? 

А)Мақала  В)Репортаж     С)Интервью     Д)Сұхбат  Е)Цензура  

48. Мерзімді баспасөз жанрларын неше топқа бөлуге болады? 

А) 3  В) 2  С) 4  Д) 5  Е) 6 

49. Қазақ  газетінің бас редакторы? 

А) А.Байтұрсынов  В) М.Оразбаев  С) М.Сералин  Д) М.Шоқай  Е) Б.Майлин 

50. 1917ж. мауысым айынан бастап қандай газет жарық көрді? 

А) «Сары  Арқа» В) «Түркістан уалаяты» С) «Дала уалаяты»      

Д) «Қазақ»  Е)  «Акмолинские областные ведомости»       

51. 1917-1920жж шығарылған газеттердің саны? 

А) 20-дан астам   В) 30   С) 18   Д) 30-дан астам  Е) 32 




66 

 

52. Қазақтар мен ресей арасындағы жоңғарларға қарсы жасалған келісім қай деректе 



кездеседі? 

А) «Памятники сибирской истории ХVІІІ в.»   В) «Қазақ ордасы» 

С) «казахско-русские отношения ХVІІІ-ХІХ вв.» 

Д) «Материалы по истории политического строя Казахстана» 

Е) «Очерки киргизского коневодства»

 

53."Оян, қазақ!" жыр жинағының авторы:  

А)М. Тынышпаев  B) А. Байтұрсынов  C) М. Жұмабаев  Д) М. Дулатов                 

E) Ә. Бөкейханов 

54.1910-1917 ж.ж. А.Байтұрсынов өмір сүрген қала:    

А)Верный  B) Петропавл  C) Орал  Д) Ташкент  E) Орынбор 

55. Батыр Сырым еңбегінің авторы кім? 

А) И.П.Вяткин  В)П.Юдин   С)В.Потто   Д) Е.Бекмаханов    Е)А.Ф.Рязанов 

56. Ұрпақтардың өткен өмірінен алуан түрлі тарихи мағлұматтар беретін құнды дерек 

қалай аталады? 

А) ауыз әдебиеті  В) шежіре  С) аңыз  Д) тарихнама  Е) қосалқы тарихи пәндер 

57. Шежіренің идеологиялық функциясы қандай? 

А) халықты біріктіру, татулық пен ынтымақтастықты сақтау 

В) қоғамдық-саяси жүйесін реттеу         С) тарихи мәселені шешу 

Д) жеке тұлғаны ашып көрсету              Е) оқиғаның мазмұнын ашу 

58. Шәкәрім Құдайбердіұлының жазған еңбегі.? 

А)«Түрік, қырғыз, қазақ һәм хандар шежіресі»       В) «Елдердің кітабы» 

С) «Замана Тарихы»         Д) «Ахбар аз-заман»       Е) «Шығармалар жинағы» 

59.Қазақ халқының рухани  мәдениетінің, ауыз әдебиетің жинап зерттеуші алғашқы 

ғалымдарының бірі? 

А) Ш.Уәлиханов     В)Ш.Құдайбердиев     С)Ә.Бөкейханов  

Д)В.Бартольд           Е)С.Асфендиаров 

60. Субъективтік сипатты деректерге жатады: 

А) Естелік, күнделік, хаттар  В) бұлақ, нақты дерек көзі жылнама   С) шежіре, дастан 

Д) хабар - ошар, мәлімет, мағлұмат  Е) Адамзаттың іс-әркетінің барысында жасағаны 

61.


 

Тас бетіндегі сына жазуы қалай аталады? 

А) орхон жазуының мұралары    B) Талас жазулары    C) Енисей жазба мұралары 

D) түркі елінің барлық жазбалары    E) суретті тастар 

62.Статистика латын тілінен аударғанда қандай мағына береді? 

A) жағдай, жай    B) өмір салауаты    C) қоғам     D) білім таңы   E) дұрыс жауабы жоқ 

63. Қай ғасырдан бастап статистикалық жұмыс жүргізілді? 

A) XVII ғ.    B) XVIII ғ.   C) XIX ғ.   D) XX ғ.    Е) XVI ғ.    

64. Қандай газеттерді қазақ баспасөзінің тарихының алғашқы беташары деп есептеді? 

A) «Түркістан уалаяты» және «Дала уалаяты»     B) «Қазақ»       

C) «Ұшқын»      Д) «Правда»    E) «Айқап» 

65. «Дала уалаяты» газетін шығару орталығы қай қалада болды? 

A) Түркістан    B) Қызылорда      C) Омбы    Д) Ақмола    E) Орынбор 

66. Орынборда 1907 жылдың 4 қаңтарынан 27 ақпанына дейін большевиктердің 

қандай газеті шығарыла бастады? 

A) «Орал»     B) «Искра»   C) «Трудовая жизнь»  Д) «Дала уалаяты»   

E) «Түркістан уалаяты» 

67. «Қырғыз-қазақ және қырғыз-қайсақ ордалары мен даласының сипаттамасы» атты 

еңбектің авторы? 



67 

 

A) Радлов      B) Бартольд     C) А.Левшин   Д) Потанин    E) Даль 



68. Мұхамед Хайдар Дулатидің еңбегін атаңыз: 

A) «Тарихи Рашиди»    B) «Құтты білік»    C) «Диуани лұғат ат түрк» 

Д) «Жылнамалар жинағы»    E) «Парсы сөздігі» 

69.  XVI ғ. 40 жылдары Мұхамед Хайдар Дулатидің еңбегі қай тілде жазылды? 

A) араб    B) парсы   C) түрік   Д) моңғол   E) қыпшақ 

70. Геродоттың «Тарих» еңбегінің нешінші кітабында Қазақстан жайлы жазылған? 

A) 9     B) 8    C) 7    Д) 6   E) 4 

72. «Тарих» еңбегінің авторы? 

A) Страбон    B) Геродот   C) Плиний   Д) Птоломей   E) Ктесий 

74. Қазақстан деректану пәнінің қалыптасуында басты рөлді кім атқарды? 

A) Рашид ад-Дин    B) Мұхамед Хайдар Дулати   C) Шоқан Уәлиханов 

Д) Сүлейменов, Атабаев    E) барлық жауап дұрыс 

75. Ежелгі Қазақстан тарихы деректері қандай міндет атқарады? 

A) зерттеу   B) білім беру   C) практикалық    Д) теориялық    E) ақпараттық 

76. Ең ежелгі Қазақстан бойынша дерек қандай? 

A) Рашид ад-Дин    B) Ксеркс   C) Бехистун   Д) Мұхамед Хайдар Дулати   E) Атабаев 

77.

 

Бехистун жазбаларындағы ең құнды мәлімет? 

A) Дарий І жорықтары   B) Дарий ІІ жорықтары   C) Ксеркс жорықтары 

Д) Кир жорықтары   E) А.Македонский жорықтары 

78. «Ежелгі замандағы Орта Азияны мекендеген халықтар туралы» 3 томдық 

жинақтың авторы кім? 

A) Я.Бичурин   B) В.Татищев   C) А.Тевкелев   Д) П.Рычков   E) И.Левшин 

79. Қай ғалым өз еңбегінде Чжан Цян, Сыма Цзянь, Сюан Цзянь еңбектерінің 

аудармасын ұсынады? 

A) Я.Бичурин    B) В.Татищев    C) А.Тевкелев       Д) П.Рычков     E) И.Левшин 

80. Таста, сүйекте, саз балшықта жазылған жазуларды қалай атайды? 

А) Полиграфия   В) Эпиграфика     С) Этнография     Д) Демография   Е) Дұрыс жауап 

жоқ 

81. Әдеби ескерткіштердегі мәтіндер тарихын зерттеу? 



А) текстология    В) папирология    С) хронология    Д) геральдика    Е) метрология 

82. Папирустағы жазуларды зерттеу? 

А) метрология     В) папирология    С) текстология    Д) геральдика    Е) метрология 

83. Заң актілерін зерттеу? 

А) метрология     В) папирология    С) текстология    Д) геральдика    Е) дипломатика 

84. Адамзаттың, жеке адамдардың шығу тегін зерттеу? 

А) генеология    В) геральдика    С) метрология    Д) эпиграфика    Е) сфрагистика 

85. ХІХғ. соңы мен  ХХғ.  басы  ірі  орыс  ғалымы,  академик  «Тарихи  дерек 

дегеніміз - адам психикасының ісіке асқан жемісі» деп жазған? 

А) Н.Карамзин    В) А.Е. Лаппо-Данилевский     С) В.Татищев    Д) І Петр     

Е) В.Ломоносов 

86.    XVIII-ХІХғ.ғ    Еуропада    ұлттық    сананың    қалыптасуында    неміс    халқының 

тарихи  құжаттарын  жинап  жариялау  ісін  бастаған  белгілі  мемлекет    қайраткері, 

либерал-реформатор? 

А) Ф.Энгельс     В) Пертец      С) К.Маркс    Д) Г.Вайц    Е) Г.Штейн 

87.  «Ежелгі  тарихи  деректерді  зерттеу  қоғамы»    атты    ғылыми    ұйым    қай    жылы 

құрылды? 

А) 1830ж.     В) 1819ж.    С) 1815ж.    Д) 1802ж.    В) 1920ж. 




68 

 

88.    Деректерді    жинаудың,      ғылыми      талдаудың      және      жариялаудың      жалпы 



перспективалық жоспарын жасаған неміс тарихшысы? 

А) Ф.Энгельс    В) Г.Пертец      С) К.Маркс    Д) Г.Вайц      Е) Г.Штейн 

89. Тарихи зерттеуге деген қажеттілік қай ғасырда едәуір артты? 

А) XVғ.      В) XVIIғ.    С) XVI  ғ.    Д) XIXғ.    Е) XVIIIғ. 

90.    1890-1902    ж.    Москва    университетінде    алғаш    рет    «Деректану»    бойынша  

лекциялар курсынан дәріс оқыған орыс ғалымы? 

А) Н.Карамзин    В) В.Татищев     С) В.Ключевский    Д) В.Радищев    Е) К.Бестухов-

Рюмин 


91.    1863-1918    ж.ж.    дүниеге    келген    деректер    туралы    тұтас    және    жүйелі 

қалыптасуында үлес қосқан орыс ғалымы? 

А) Н.Карамзин     В) В.Татищев     С) В.Ключевский     Д) К.Бестужов-Рюмин   

Е) А.Лаппо-Данилевский 

92.    1911-1913жж.  жарық    көрген    деректану      методологиясының      концепциясын 

зерттеген А.Лаппо-Данилевскийдің еңбегі? 

А)  «Методология   истории»    В) «История   государства Российского» 

С)  «Концепции истории»   Д) «Теория истории методологии»  Е) «Методология 

географии» 

93. Орыс жылнамасын зерттеу тарихи кезеңдерін ата? 

А) V-XII ғ.ғ дейін    В) XI-XVIIIғ. дейін    С) XVIII-XIXғ.дейін     

Д) XI-XVIIғ. дейін    Е)XIX-XXғ. дейін 

94. Жылнамалар негізінен кімдердің мүддесін көздейтін? 

А) шаруа мен жұмысшы    В) дін иелері мен билеуші топ 

С) дін иелері мен жұмысшы    Д) жұмысшы топ пен шаруа 

95. «Риторика» ілімінің негізін салушылардың бірі? 

А) Тацит    В) Цицерон     С) Цезарь     Д) Плутарих      Е) Аристотель 

96. «Иллиада» және «Одиссея» дастандарының авторы? 

А) Геродот    В) Ксенофонт    С) Гомер    Д) Платон    Е) Аристотель 

96. Геродоттың «Тарих» деген еңбег неше кітаптан тұрады? 

А) 3    В) 4    С) 8    Д) 9    Е) 2 

97. Геродоттың атақты еңбегін атаңыз? 

А) Дерек    В) Күндер    С) Құдайлар    Д) Астроном     Е) Тарих 

98. А.Аврелийдің еңбегі қалай аталады? 

А) «Халық»    В) «Адам»    С) «Құдай қаласы»    Д) «Мемлекет»    Е) «Саясат» 

99. «Закат Европы» атты еңбектің авторы кім? 

А) О.Шпенглер    В) И.Кант    С) Гегель     Д) А.Тойнби     Е) К.Ясперс 

100. Э.Галлет Каррдың еңбегі қалай аталады? 

А) «Тарих дегеніміз не?»    В) «Тарихи жылдар»    С) «Тарих» 

Д) «Тарихты зерттеу»    Е) «Европаның күйреуі 





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   85




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет