С. Б. Темралиева (қолы ) (аты-жөні) «Өмір қауіпсіздік негіздері»

Математика және жаратылыстану факултет деканы

_____Медешева А.Б.

«____» ________ 2011ж

11213,10207,10204,10201топ студенттеріне арналған

Курс – 2

Кредит саны - 1

Дәріс –15 cағат

ОЖСӨЖ– 15 сағат

CӨЖ - 15 сағат

Емтихан – 4 семестрде

Барлығы – 45 сағат

Орал-2011

Курс бағдарламасы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің комитеті Абай атындағы Алматы мемлекеттік университеті Алматы, 2001 жылғы типтік бағдарлама негізінде құрастырылған.
Құрастырушы: аға оқытушы Кадисова Г.Н.

Биология және экология кафедрасының отырысында бекітілді.

Кафедра меңгерушісі: Қайсағалиева Г.С. _{_____________________}

(аты-жөні) (қолы )

“ 15“ қырқүйек 2010 ж. № 1 хаттама

Факультеттің

оқу-әдістемелік кеңесінің төрағасы С.Б. Темралиева

(қолы ) (аты-жөні)

2.«Өмір қауіпсіздік негіздері » курсының оқу бағдарламасы (SILLABUS)

• 
  Кадисова Гульмира НАБИЕВНА ,аға оқытушы
  
• 
  Жаратылыстану-математика факультеті, «Биология және экология» кафедрасы
  
• 
  тел. 50-35-49
  
• 
  Оқытушының кафедрада болу уақыты
  
• 
  Өмір қауіпсіздік негіздері 2 кредит
  
• 
  Курстың өтетін жері: №1 ғимарат 2 этаж
  
• 
  
  

Аптасына 1 кредит сағат, әр кредит сағат 1 сағат дәріс, 1 сағат ОСӨЖ-дан тұрады.

«Өмір қауіпсіздік негіздері » - бұл әрбір адам баласына төнетін қауіп-қатерді зерттеп, әр түрлі аймақтарда тіршілік ететін адамдарды қорғау әдістерін анықтайтын ғылыми білім саласы.

Студенттерге тіршілікте болатын табиғи және техногенді төтенше жағдайлардан сақтануды, қазіргі заманғы зақымдау құралдары түрлерін және олардан қорғану шараларын, бейбітшілік және соғыс уақыттарында төтенше жағдай ошақтарында өзіне және өзгелерге алғашқы медициналық көмек көрсетуді үйрету, яғни студенттердің әскери және медициналық білім деңгейін көтеру.

1. 
   Қауіп-қатерді анықтау: қауіп түрі, аумақтық және уақыттық координаты, апаттың шығыны, қайталану мүмкіндігі және т.б.
   
2. 
   Қауіп-қатерді алдын алу
   
3. 
   Қауіп-қатер төнген жағдайда жүргізілетін жұмыс тәртібі
   

1. 
   Қауіпті және зиянды факторлардың биосфераға және техносфераға әсер етуінің обьективті заңдылығы.
   
2. 
   Қауіпті және зиянды факторлардың қалыпты және төтенше жағдайларда
   

3. 
   Адам тіршілігіне қауіпсіз жағдай мен табиғи ортаны сақтауды қалыптас/у
   
4. 
   Тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз етудің құқықтық және ұйымдастыру негіздері
   

Дәріс мазмұны:

1. 
   Қауіпсіздік түсінігі және оның жіктелуі
   
2. 
   Азаматтық қорғаныс жүйесі
   
3. 
   ТЖ жөніндегі Қазақстан республикасы заңдарының маңызы.
   

С.Арпабеков «ӨТҚ» 3-8, 120-128 бет.

Р.М.Рустенова «БЖ» 5-7, 71-76 бет

Н.Г.Приходько «БЖ» 16-20, 23-26 бет.

2. АҚ құрылымы, міндеті, түрлері мен ролі

Дәріс мазмұны:

1. 
   Литосфералық қауіптер (жер сілкінісі, сел, қар көшкіні)
   
2. 
   Гидросфералық қауіптер (су тасқыны)
   
3. 
   Атмосфералық қауіптер (құйын, боран)
   
4. 
   Табиғи тж кезінде жергілікті халықты қорғау
   

Арпабеков:

Рустенова: 151-178, 152-156,159-162,170-171,172-174 бет

Исанов: 47-71, 48-52,56-57, 66-67-69 бет

Приходько: 157-216 бет
СОӨЖ 2 мазмұны: Табиғи төтенше жағдайларға сипаттама

1. Литосфералық қауіптер (опырмалар, сырғымалар, орман өрттері)

2. Атмосфералық қауіп (тайфун, смерч, шторм); су тасқынының қатері.
СӨЖ 2 мазмұны: Табиғи апат ошақтарында көмекті ұйымдастыру
Апта 3

Кредит сағат 1

Тақырыбы: Техногенді сипаттағы төтенше жағжайлар және онда

көмек көрсетуді ұйымдастыру

Дәріс мазмұны:

1. 
   Техногенді сипаттағы тж-ға жалпы түсінік
   
2. 
   Өрттер мен жарылыстардың әкелетін қатерлері
   
3. 
   ҚӘУЗ және радиоактивті заттар бөлетін авариялар
   
4. 
   Өрт кезіндегі іс-әрекет және ҚӘУЗ ошағынан жергілікті халықты қорғау
   

Арпабеков

Рустенова 80-88, 92, 93, 98-100 беттер

Исанов 71-84 бет

2. Радиациялық аварияның алдын алу

1. 
   Ядролық зақымдау ошағына және оның зақымдаушы факторларына сипаттама
   
2. 
   Химиялық зақымдау ошағы және химиялық улы заттардың ағзаға әсері
   
3. 
   Биологиялық зақымдану ошағы
   

Арпабеков

Рустенова 11-16, 16-20, 23 беттер

Исанов 85-86, 86-88 беттер

1. Ядролық жарылыстың зақымдаушы факторы: соққы толқынның адамға және қоршаған ортаға әсері

2. Жарық сәуле, электромагниттік импульс, еніп өтетін радиацияның әсері

3. УЗ зақымдаушы белгілері

4. УЗ-мен зақымданғандағы алғашқы көмек

СӨЖ мазмұны: Қазіргі заманғы зақымдау құрал түрлері
Апта 5

Кредит сағат 1

Тақырыбы: Ұжымдық қорғаныс құралдары

Дәріс мазмұны:

1. 
   Панахана, оның құрылысы
   
2. 
   Панаханаға халықты кіргізу тәртібі
   
3. 
   Қарапайым типтегі панаханалар
   

Арпабеков

Рустенова 35-39, 39-41, 41-42 беттер

Исанов 96-97, 97-98 беттер

1. Халықты панаханаға кіргізу кезіндегі қойылатын тәртіптер

1. 
   Панахана ішіндегі тәртіпке сипаттама
   
2. 
   Қарапайым панаханалардың құрылысы
   
3. 
   Қорғаныс құралдарының жіктелуі
   
4. 
   Жеке жұмыс / тақырып төменде көрсетілген /
   

1. Газқағарлар, оның жіктелуі, құрылысы

2. Респираторлар, мақталы-дәкелі таңғыштар

3. Қорғаныс киімдерінің жіктелуі мен маңызы

4. Жеке қорғаныстың медициналық құралдары ( ЖА-2, ЖЗП-8)

Әдебиеттер:

Арпабеков

Рустенова 42-53, 53-56, 56-60 беттер

Исанов 90-100, 101-103 беттер

Приходько 95-100 беттер

СОӨЖ 6 мазмұны:

1. 
   Өндірістік газқағарлардың жіктелуі
   
2. 
   Газқағарлардың қорғау уақытының ұзақтығы
   
3. 
   Ұяшық бойынша жеке аптечканың құрылысы (препараттардың саны мен аталуы және пайдалану ерекшелігі)
   
4. 
   Жеке таңғыш пакет
   
5. 
   Микроемтихан 1 /тест түрінде /
   

1. 
   Уланудың жіктелуі және интоксикация белгілері
   
2. 
   Улы жәндікер шаққан кездегі алғашқы көмек
   
3. 
   Жылан шаққандағы алғашқы көмек
   
4. 
   Құтырған жануарлар тістеген кездегі алғашқы көмек
   
5. 
   Жалпы уланған кездегі алғашқы көмек
   

1. Рустенова

2. 258-261,248-254 беттер

3. 148-149, 144-146 беттер

4. 300-303, 320-321, 311-316 беттер

СОӨЖ 7 мазмұны:

1. 
   Саңырауқұлақтармен уланған кездегі алғашқы көмек
   
2. 
   Өсімдіктермен уланған кездегі алғашқы көмек
   
3. 
   Сарышаян, кене шаққан кездегі алғашқы көмек
   
4. 
   Қарақұрт шаққан кездегі алғашқы көмек
   

1. 
   Алғашқы медициналық көмектің мақсаты
   
2. 
   Медициналық аптечка
   
3. 
   Зақымданғандарды тасмалдау
   

1.Рустенова

2. 316-322 б.

3. 108-113 б.

4. 346-354 б.

СОӨЖ 8 мазмұны:

1. 
   Медициналық аптечканың құрылысы, ондағы дәрі-дәрмектерді қолдану ережелері
   
2. 
   Зақымданған адамдарды тасымалдау құралдары
   
3. 
   Жарақат түрлеріне байланысты зақымданушыларды тасымалдау
   
4. 
   Тасымалдау кезіндегі зақымданушының күйі
   

1. 
   Кома, коллапс, талма кезіндгі алғашқы көмек
   
2. 
   Биологиялық және клиникалық өлім түсінігі
   
3. 
   Жүрек жұмысын қалпына келтіру және өкпеге қолдан тыныс алу шараларын жасау әдістері
   
4. 
   Тұншығу және суға кету
   

1.Рустенова

2. 264-267, 279-286 б.

3. 114-116, 143-144 б.

4. 279-287, 322-324 б.
СОӨЖ 9 мазмұны:

1. 
   Талып қалу кезіндегі алғашқы көмек
   
2. 
   Тұншығу және суға кету кезіндегі алғашқы көмек
   
3. 
   Каллистов, Говард, Сильвестр әдістері
   
4. 
   Прекардиальды ұру
   

1. 
   Жарақаттардың жіктелуі
   
2. 
   Бас, кеуде және іш жарақаттары
   
3. 
   Жарақаттық шок
   

1.Арпабеков 148-151,161

2. Рустенова 189-190, 219,224-232, 233 б.

4. 343-346, 325-326 б.

1. 
   Ұзақ қысылып қалу синдромы
   
2. 
   Жарақаттардың классификациясы
   
3. 
   Жарақаттық шоктың түрлері
   

1. 
   Жаралар, олардың жіктелуі
   
2. 
   Жара кезіндегі алғашқы көмек шаралары
   
3. 
   Асептика, антисептика
   

1. Арпабеков

2. Рустенова 189-190,219,224-232,233

3. Исаин 343-346,325-326

1. Сіріспе инфекциясына сипаттама

2. 
   Жаралардың түрлері, оларды өңдеу
   

1. Қансыраудың түрлері

2. Қанды уақытша әдістері тоқтату әдістері

3. Ақырғы тоқтату әдістері тоқтату әдістері

4. Ішкі қансырау белгілері, ондағы іс-әрекет
СОӨЖ 12 мазмұны:

1. Қансырауға сипаттама (2. 8-сыбанұсқа)

2. Уақытша қан тоқтату әдісі: артериялық нүктелерді басу

3. Анемия туралы түсінік

4. Күйдіргі салу әдісі

СӨЖ 12 мазмұны: Капилярлық, веналық және артериалдық қан ағуларының айырмашылықтары
Апта 13

Тақырыбы:Тірек-қимыл аппараттарының жарақаты

Дәріс мазмұны:

1. Шеміршектің созылуы, соғып алу

2. Буынның шығуы

3. Сынықтар жіктелуі және оларға сипаттама

4. Иммобилизация түсінігі

СОӨЖ 13 мазмұны:

1. Бас, бел сынған кезіндегі алғашқы көмек

2. Созылу, ондағы алғашқы көмек

3. Омыртқа сынған кездегі алғашқы көмек

4. Жамбас сынған кездегі алғашқы көмек

5.Жеке жұмыс / тақырып төменде көрсетілген /

1. Термиялық жарақат: күйік және үсік

2. Күйік және үсік болған кездегі алғашқы көмек

3. Жылу соққанда және күн тиген кездегі алғашқы көмек

4. Электр тогы соққанда және найзағай тигендегі алғашқы көмек
СОӨЖ 14 мазмұны:

1. Химиялық заттардан болатын күйіктер

2. Көз күйігі

3. Эл. тогы соққандағы алғ. көмек, оның деңгейлері

4. Микроемтихан 2 /тест түрінде /
СӨЖ 14 мазмұны: Күн тию және жылу соғу белгілері
Апта 15

Тақырыбы: Аса қауіпті мәнді аурулар

Дәріс мазмұны:

1.Қазақстандағы мәнді аса қауіпті аурулардың түрлері. Оба, туберкулез аурулары және оның алдын алу шаралары

2. Жыныстық қатынастан туындайтын аурулардың көп таралған түрлері

СПИД, мерез, соз ауруларының алдын алу шаралары

Әдебиеттер:

Арпабеков- 220

Рустенова- 305

1. Қышыма, бруцеллез қауіпті жұқпалы аурулар

2. Шылым шегу және онкологиялық аурулар

3. Темекінің жүрек-тамыр жүйесіне әсері

4. Алкоголизмның әлеуметтік және медициналық аспектілері
СӨЖ 15 мазмұны:

1. Құс тұмауы ауруы және оның алдын алу шаралары

1. 
   Арпабеков «Өмір тіршілік қауіпсіздігі» Алматы,2004
   
2. 
   Рустенова «Безопасность жизнедеятельности» Уральск, 2003
   
3. 
   Исанов «Основы безопасности жизнедеятельности» Алматы,1999
   
4. 
   Приходько «Основы безопасности жизнедеятельности» Алматы,2000
   

1.Атаманюк «Гражданская оборона» 1996

2.Белова «Безопасность жизнедеятельности»

3.Дашков «Безопасность Жизнедеятельности» Москва,2000

4.Дашков «Безопасность жизнедеятельности»Москва,1999

5.Николаев «Гражданская оборона»

6.Латчук «Безопасность жизнедеятельности»1998

7.Журнал: «Основы безопасности жизнедеятельности»

8.Жайырманов «Қауіпсіздік негіздері» Алматы,2004

9.Журнал: «Төтенше жағдайлар және Азаматтық қорғаныс жөніндегі материалдардың ақпараттық әдістемелік жоспары »Алматы,2001

10.Мырзабеков «Жазатайым жарақат алсаңыз»Алматы,2001

11Бубнов В.Г., БубноваН.В. «Оказание экстренной помощи до прибытия врача» М,2004

12.Г.Н.Кириллова «Личная безопасность в черезвычайных ситуациях» М,2001

13.Курсаколв А.В,Одинцов Л.Г. «Посикова- спасательные работы в условиях наводнения» М,2002

14.В.В.Шаховец,А.В.Виноградов «Первая медицинская помощ в черезвычайных ситуациях» М,2003

15.И.Ф.Богоявленский «Оказание первой медицинской, первой реанимационной помощи на месте происшествия и в очагах черезвычайных ситуаций» С-П,2003

• 
  курстық жобалардың (жұмыстардын) тақырыптары,
  
• 
  графикалық- есеп тапсырмалары, типтік есептер т.б.,
  
• 
  орындалу уақыты,
  
• 
  бақылау түрлері (тестілер, экспресс-сұрақтар, есептер, рефераттар, баяндамалар т.б.).
  

Кредит саны_____1_______________________

Дәріс мазмұны:

1. 
   Қауіпсіздік, қауіп-қатер түсінігі және оның жіктелуі. Қауіпсіздік сыртқы және ішкі қатерден қорғайтын тірі организмнің қажетті шарасы. Қауіп-қатер – ортаның қуат жағдайымен, адамдардың іс-әрекетімен тығыз байланысты құбылыс, ол қоршаған ортаға үлкен зардабын, зиянын тигізетін құбылыс, процесс, уақиға. Құбылыстарды жіктеумен және жүйелеумен айналысатын ғылымды таксономия деп атайды. Қауіп – қатер шыққан тегі бойынша бірнешеге жіктеледі: табиғи, техногендік, антропогендік, экологиялық, биологиялық. Өмір сүру ортасының антропогендік қауіп-қатері. Антропогендік қауіп адамдардың шаруашылық іс-әрекетінің және өзі құрған обьектілерінің жұмысының нәтижесінде пайда болады да әрі адамдардың денсаулығына және өмір сүру ортасына кері әсерін тигізеді. Өмір сүру ортасына адам іс-әрекетінің кері әсер етуінің негізгі факторларына атмосфералық ауаның ластануы жатады. Атмосфераның ауасын ластайтын негізгі антропогендік көздер қатарына өнеркәсіп орындарының кейбір салалары, автокөлік, жылу энергетикасы жатады. Атмосферадағы қоспалардың және олардың қозғалысы екінші деңгейдегі өте улы қосылыстардың пайда болуына әкеліп соғады: қара түтін (смог), қышқыл жаңбыр, озон қабатын бұзатын қосындылар.
   

2. 
   
   жүктеу/скачать 0,59 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: