С. В. Кожанова Жалпы иммунология
жүктеу/скачать 19,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы иммунология оқулық
| №N-0, (1
Цитостатикалык МНС I класы антигендерінің экс- прессиясын күшейту Макрофаг/ монопит- тер мен ИК-жа- сушаларын белсендіру №N-7 Цитостатикалык, цитолитикалык МНСI және II клас- сының антигендері- нін, адгезия моле- кулаларының экс- прессиясын күшейту Макрофаг/ моно- циттер, Тк мен N К-жасушаларын белсендіру ИЛ-1 Өсіру эффекті болуы мүмкін Адгезия молекулала- рының экспрессия- сын күшейту Тк мен ЛАЖ- жасушаларын белсендіру ІНФ -а Цитостатикалык Адгезия молекулаларынын экспрессиясын күшейту Ткбелсенуі мен әсер етуіне катысу, ангиогенездін моду- ляциясы ІНФ-р Цитостатикалык, цитолитикалык Адгезия молекула- ларынын экспрес- сиясын күшейту Тк әсеріне катысу ИЛ-2 Өсіру эффекті болуы мүмкін Адгезия молекула- ларынын экспрес- сиясын күшейту Тк мен ЛАЖ-жасу- шаларының ка- лыптасыуна катысу 576 IV Б ө л ім . И м м у н д ы п а т о л о г и я ж ә н е и м м у н д ы п р о ф и л а к т и к а 2 4 .4 -к е с т е н ің соңы Цитокині Ісік жасуша- ларына тікелей әсері Ісік жасушаларының мембраналык антигендерінің экспрессиясына әсері Иммундыкжүйе арқылы ісікке әсері ИЛ-7 Өсіру эффекті болуы мүмкін Адгезия молекула- ларының экспрессия- сын күшейту Тк мен ЛАЖ-жасуша- ларының калыптасуы- на катысу (әлсіздеу) ИЛ-6 Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік) Адгезия молекулаларының экспрессиясын күшейт Т к-жасушаларының калыптасуына катысу ИЛ-4 Көп ошақты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Ісікке карсы Тхі жауабын тежеу; Тк мен антиденелердің калыптасуына катысу ИЛ-10 Көп ошақты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Ісікке карсы Тхі жауабын тежеу ИЛ-5 Көп ошақты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Эозинофилдер, макрофагтардың және ЛАЖ- жасушаларын белсендіру ИЛ-12 Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Тхі орындай- тын корғанысты күшейту, ЛАЖ жасушаларының калыптасуы ГМ-КСФ Өсіру эффекті болуы мүмкін Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Эозинофилдер, макрофагтардын, Тк және нейтрофил- дердің белсендіру Г-КСФ Өсіру эффекгі болуы мүмкін Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік Нейтрофилдерді белсендіру стғ-р Өсуді тежеуі мүмкін Көп ошакты миелома кезінде өсіру эффекті болуы мүмкін (аутокриндік) Тхі орындай- тын корғанысты әлсіздендіру 2 4 -Т а р а у . Ц и т о к и н д е р д ің н е г із г і т о п т а р ы , б и о л о г и я л ы қ ә с е р л е р і... 577 Қазіргі танда иммундык жүйенің ісікке карсы белсенділігін тежейтін факторларды алыстату және ісіктін дамуына карсы иммундык жауап- ты күшейту әдістерінін зерттелүі жүргізілүде. Қатерлі ісіктердің емінің нәтижелі әдістердін бірі ретінде цитокиндік/антицитокиндік терапия колданылады (24.5-кесте). 24.5-кесте. Интерферондардын және интерлейкин препараттарының кли- никада колдануы (дәстүрлі емдеу әдістерімен қатар) Цитокиндер Қолдану әдісі Көрсетулер Лейкоциттік интер- ферон (кұрамында ІҒЫ-а мен р, ИЛ-1, ІНФ-а және баска біркатар цито- киндер бар) К ө к т а м ы р ғ а , б у л и іы қ е т к е , т е р і а с т ы н а а п т а с ы н а 2 —3 р е т 0 , 1 — 1 м л н М Б ір л С у т б е з і р а г і , б а з а л д ы - ж а с у ш а л ы қ р а к , Т -л и м ф о м а л а р , К а п о ш и с а р к о м а с ы ж ә н е т .б. Рекомбинанттык ІҒЫ-а К ө к т а м ы р ғ а а п т а с ы н а 2 —5 р е т 2 —3 0 м л н М Б ір л Л е й к о з д а р (м и е л о и д т ы қ , ш аш т ә р із д і-ж а с у ш а л ы қ ) , ж а й ы л ғ а н м и е л о м а , е м ш е к , б у й р е к , б а с /м о й ы н р а к т а - р ы , о с т е о с а р к о м а , гл и о м а , м е д у л л о б л а с т о м а , м е л а н о м а ж ә н е т .б . Рекомбинанттык №N-6 К ө к т а м ы р ғ а а п т а с ы н а 2 —5 р е т 2 —3 0 м л н М Б ір л С үт б е з і р а г і , с ү й е к к е ж а й ы л - ғ а н м е т а с т а з а л а р , м е л а н о м а Рекомбинанттык ІҒ1М-ү К ө к т а м ы р ғ а а п т а с ы - н а 2 —4 р е т 10—2 0 м л н М Б ір л Л е й к о з д а р Рекомбинанттық ИЛ-2 К ө к т а м ы р ғ а , т а м ш ы - м е н а п т а с ы н а 2 —3 р е т 1— Ю м л н М Б ір л ж ә н е ж о ғ а р ы ; э д е т т е Л А Т - т е р а п и я с ы м е н к о с а р л а - с т ы р ы п Б у й р е к р а г ы , м е л а н о м а , ж е - д е л л е й к о з д а р , ө к п е а д е н о к а р - ц и н о м а с ы , л и м ф о м а л а р , б а у - ы р о б ы р ы , гл и о б л а с т о м а л а р , м е д у л л о б л а с т о м а л а р Рекомбинанттық ил-ір К ө к т а м ы р ғ а , т а м ш ы м е н Ә р ж е р д е о р н а л а с қ а н іс ік т е р д е қ о л д а н ы л а д ы Рекомбинанттык ИЛ-12, рекомби- нанттык ИЛ-4 және ИЛ-10 К ө к т а м ы р ғ а Ә р ж е р д е о р н а л а с қ а н іс ік т е р д е қ о л д а н ы л а д ы ( б у й р е к р а г ы , м е л а н о м а , р е - т и к у л о к л е т к а - л ы қ с а р к о м а , т о қ іш е к т ің к а р ц и н о м а с ы ж ә н е т .б .) Г-КСФ, ГМ-КСФ К ө к т а м ы р ғ а а п т а с ы н а 2 —3 р е т 5 —1 0 м к г / к г І с ік т е р д і е м д е у д е г і х и м и о - т е р а п и я к е з ін д е м и е л о п о э з д і қ а л ы п ы н а к е л т ір у 578 IV Б ө л ім . И м м у н д ы п а т о л о г и я ж ә н е и м м у н д ы п р о ф и л а к т и к а Цитокиндермен емдеу әдісі тек кана жүйе көлемінде емес, жергі- лікті түрде де колданылады (тіндердін экзогендік закымдалуында: жаракаттану, күю, трофикалык ойык жаралар, некроздар, көздін мөлдір кабығының жаракаттануы кездерінде; жоғары кауіпті топтарға жататындардын (карг адамдар, диабетпен наукастанғандар, радиация- мен жаракаттанғандар, иммундык тапшылыктары бар) жараларынын бітуі нашарлағанда, ауыз куысының, ас қорыту жолдарының, жоғары тыныс алу жолдарынын, несеп-жыныстык ағзаларының шырышты кабаттарының, сүйектін, терінің кабыну аурулары кезінде). ЦИТОКИНДІК/АНТИЦИТОКИНДІК ТЕРАПИЯНЫҢ КЕЙБІР АСҚЫНУЛАРЫ МЕН ШЕКТЕУЛЕРІ Цитокиндер іп уіуо орташа дозаларда енгізілсе, олардын калыпты әсерлерін жүзеге асыруға болады. Бірак, цитокиндердін әсерінің плейотропты болуынан иммунологиялык үдерістеріне керексіз ба- лама әсерлер пайда болуы мүмкін. Сонымен қатар, цитокиндер иммундык жауабы мен гемопоэзді ғана емес, баска да биологиялык процесстерге катысады. Солай, олар кардиоваскулярлык, бүйректік немесе бауырлык бұзылыстарды және баска мүшелер мен жүйелер кызметтерінің бұзылуын шақыра алады. Мысалы үшін, интерфе- рондар мен ИЛ-2 кабьшдаған науқастарда терең шаршау, сөйлеу кабілетінің өзгерісі және ұйкышылдыкпен кабаттасқан гипотиреои- дизм қалыптасуы мүмкін. Ал егер жоғары, токсикалык дозалар егілсе, цитокиндердің әсерінің негізі — жергіліктігі — бұзылады, бүкіл цитокиндік тордың коздырьшуы байкалады. Төмендегі 24.6-кестеде цитокиндік терапияның нәтижесінде (мысал үшін, катерлі ісіктерді емдегенде) жиі байкалған асқынулар келтірілген. 24.6-кесте. Цитокиндердің токсикалык әсерінің синдромдары Синдромы Негізгі көріністері Қолданылған цитокиндері Синдромның дамуына катысатын цитокиндер жүктеу/скачать 19,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|