С. В. Кожанова Жалпы иммунология

636
Т е р м и н д е р с ө з д іг і
Қазакша
Орысша
Ағылшынша
Опсонизация 
— бакте- 
риялар фагоцитозынын 
кушеюі, ол кан 
сарысуындағы белгілі 
бір нәруыздардын 
катысуымен 
фагоциттердегі рецеп- 
торлар аркылы жүзеге 
асады
Опсонизация 
— явление 
усиления фагоцито- 
за бактерий и других 
микроорганизмов в при- 
сутствии определенных 
растворимых белков 
сыворотки крови (оп- 
сонинов) посредством 
стимуляции через соот- 
ветствующие рецепторы 
фагоцитов
Орьопіге — Іо ргераге 
тісгоог§апізт$ Гог 
рһа§осуіо$і$ апсі 
и һ ітаіе бе$ітс1іоп
Опсониндер 
— фагоци- 
тозды күшейтетін 
нәруыздар. Оларға 
І§
О, СЗЬ, жедел кезен 
нәруыздары — С-реак- 
тивті нәруыз және ман- 
нан байланыстырушы 
лектин жатады
Опсонины 
— белки, 
способствующие уси- 
лению фагоцитоза. К 
ним относятся І§ 0 , СЗЬ, 
белки острой фазы — 
С-реактивный белок и 
маннозосвязывающий- 
лектин
Орьопіп 
— ап
апііЬосІу іһаі гепсіегз 
Ьасіегіа апсі оіһег 
се11$ $и$серііЫе іо 
рһа£осуІо$і$
Оттектік жары-
лыс 
— фагоциттерде 
тотығу-тотыксыздану 
ферменттерінің жылдам 
белсенуі, нәтижесінде 
жоғары бактерицидтік 
белсенділігі бар 
оттегінін жартылай 
тотығу өнімдері (супер- 
оксид-анион, синглетті 
оттегі), бос радикалдар 
мен аскын тотыктар 
(сутегі аскын тотығы, 
липидтердің аскын 
тотығы) түзіледі
Кислородный взрыв —
быстрая активация 
окислительно-восстано- 
вительньгх ферментов в 
фагоцитарных клетках, 
приводящая к образова- 
нию продуктов частично- 
го восстановления кисло- 
рода(супероксид-анион 
радикалы, синглетный 
кислород), свободных 
радикалов и перекисей 
(перекись водорода, 
перекиси липидов) — 
продуктов, обладающих 
высокой бактерицидной 
активностью
Оху^еп ехріо$іоп —
Га$і асііуаііоп оГ 
гесіох епгутез іп 
Іһе рһа§осу1іс сеііз, 
гезиіііпі іп іһе 
Гогтаііоп оГ рагііаі 
ргосіисіз оГ охувеп 
гесіисііоп (зирегохісіе 
апіоп гадісаіз, 
зіпвіеі оху§еп), Ггее 
гасіісаіз апсі регохісіез 
(һусігоёеп регохісіе, 
іірісі регохісіез) — 
ргосіисіз һауіп£ һщһ 
Ьасіегісісіаі асітііу
Плазмалык жасушалар —
антигенмен жанасканнан 
кейін жетілген 
В-жасушалардан 
түзілетін, кыска өмір 
сүретін эффекторлы 
антидене түзуші 
жасушалар
Плазматические клетки 
—
продуцирующие анти- 
тела в организме чело- 
века клетки, которые 
образуются из зрелых 
В-лимфоцитов после их 
контакта с антигеном, 
относятся к короткожи- 
вущим клеткам
Ріазта сеііз 
— а Іуре 
оГ \мһііе Ыоосі сеіі

Т е р м и н д е р с ө з д іг і
637
Қазакша
Орысша
Ағылшынша
ГТреципитация —
ерімейтін антиген- 
антидене кешеннін 
тұнбаға түсуі
Преципитация 
— выпа- 
дение в осадок нераство- 
римого комплекса 
антиген—антитело
Ргесірііаііоп 
— а рго- 
сезь ^һегеЬу зоіісі 
рагтісіез аге тасіе іо 
$еШе ош оГ а зоішіоп 
$о Іһаі Іһеу сап Ье 
$ерагаіесі Ггот оіһег 
(ііззоіуесі $иЬ$іапсе$
Радиоиммунды ана-
лиз 
— биологиялык 
сұйыктыкта 
биологиялык белсенді 
заттарды сандык аныктау 
әдісі. Тұракты ізделінуші 
мен оларға ұксас радион- 
кулидтермен белгіленген 
заттардың арнайы байла- 
ныстырушы жүйелермен 
бәсекелес байланысуына 
негізделген
Радиоиммунный анализ —
метод количественного 
определения биологи- 
чески активных веществ 
в биологических жид- 
костях, основанный на 
конкурентном связывании 
искомых стабильных и 
аналогичных им меченых 
радионуклидом веществ 
со специфическими свя- 
зывающими системами, 
с последующей детекцией 
на специальных счетчи- 
ках — радиоспектрометрах
Ішшипогасііотеігіс
а$$ау 
— а теіһосі 
іог теа$игіп§ сегіаіп 
р1а$та ргоіеіп$ Ьу 
и$іп§ гасііоІаЬеІесі 
апііЬосііе$
РАСТ (радиоаллергия- 
сорбенттік тест) 
— им-
мунды сарысумен 
белгілену аркылы 
кандағы аллерген арнайы 
І§Е-ні аныктау әдісі. 
(диск+аллерген+ 
наукастың аллерген ар- 
найы І§Е + белгіленген 
анти-І§Е) калыптаскан 
кешеннін радиобел- 
сенділігіне аллерген 
арнайы І§Е тікелей про- 
порционалды
РАСТ (радиоаллергосор- 
бентный тест) 
— метод 
определения аллерген 
специфического І§Е 
в крови с помощью 
меченых иммунных 
сывороток. Содержа- 
ние аллергенспеци- 
фическогоІ§Е прямо 
пропорционально 
радиоактивности 
образовавшеегося 
комплекса (диск + ал- 
лерген + аллергенспеци- 
фическийІ§Е больного + 
меченый анти-І§Е)
КасііоаІ1ег§о$огЬеп(
(е$( (КА8Т) 
— а га-
с!іоіттипоа$$ау Гог 
(һе теа$игетеп( 
оГ ехігетеіу $та11 
атоип($ оГ $ресійс І§Е 
апііЬосіу (о а уагіеіу оГ 
а11ег§еп$ іп (һе $егит 
оГ а раііепі, и$іп§ 
ап а11ег§еп сотріех 
йхесі іп а $о1ісі-рһа$е 
таігіх, ра$$іп§ (һе 
$егит оуег (һе таігЬс 
$о (һе а11ег§еп сап 
саісһ апсі Ьіпсі $ресійс 
І§Е ап(іЬосііе$, апсі 
сіе(ес(іп§ (һе апііЬосіу 
и$іп§ гасііоІаЬеІесі 
ап іі-һи тап І§Е 
апііЬосіу. Еірсаке оГ 
(һе ІаЬеІесі ап(іЬосіу 
і$ ргоропіопаі (о (һе 
Іеуеі оГ $ресійс $егит 
І§Е ап(іЬосііе$ (о (һе

638
Т е р м и н д е р с ө з д іг і
Қазакша
Орысша
Ағылшынша
а11ег§еп. КА5Т із изесі 
аз ап аИегпапуе іо 
зкіп (е$1$ (о беіегтіпе 
$еп$і(іуі(у (о $и$рес(её 
а11ег§еп$
Сүйек кемігі 
— иммундык 
жүйенің канайналымы 
мен орталык мүшелердің 
кызметтерін біріктіретін 
орган, ол көп кабілетті 
бағаналы жасушалардың, 
яғни барлык кан 
жасушаларының көзі бо- 
лып табылады
Костный мозг 
— орган, 
совмещаюший функции 
кроветворного органа 
и 
центрального органа 
иммунной системы, 
служит основным ис- 
точником обших клеток- 
предшественниц всех 
клеток крови — поли- 
потентных стволовых 
кроветворных клеток 
(ППСК)
Вопе таггозү 
— (һе
$оГ(, ог§апіс, $ропбе1іке 
та(егіа1 іп (һе сауі(іе$ 
оГЬопе$; саііесі а1$о 
тебиііа о$$іит. Іі і$ 
а пеізеогк оГЫоос! 
уе$$е1$ апсі зресіаі 
соппесііұе (і$$ие ЯЬег$ 
(һа( һоісі (о§е(һег а 
сотро$і(е оГ Га( апсі 
Ыоосі-ргосіисіпб се11$. 
І($ сһіеГ Гипс(іоп і$
(о тапиГасІиге егу(һ- 
госу(е$, 1еикосу(е$, апсі 
р1а(е1е($
Табиғи киллерлер (М К)- 
антигенарнайы ре- 
цепторлары жок 
цитотоксикалык лим- 
фоциттер, бірак инвари- 
антты рецепторларынын 
көмегімен вируспен 
закымдалған жасуша- 
ларды және ісік жасу- 
шаларын танып, оларды 
жояды
Натуральные килле-
ры 
— цитотоксические 
лимфоциты, лишенные 
антиген-специфических 
рецепторов, но несущие 
инвариантные рецепто- 
ры, с помощью которых 
распознают зараженные 
вирусом клетки, некото- 
рые опухолевые клетки 
и вызывают их уничто- 
жение
А[а(игаІ кіііег се11$ —
а с1а$$ оГ1аг§е, 
ёгапиіаг 1утрһосу(е$ 
(һа( Ьіпсі сіігесііу (о 
се11$ Ьеагіпб Гогеі§п 
апіі^епз апй кііі 
(һ е т . Ыаіигаі кіііег 
се11$ сіо по( гециіге 
ргіог ехро$иге оГ 
(һе іт т и п е $у$(ет 
(о (һе ап(і§еп апсі 
кііі (һеіг ұіс(іт$ Ьу 
рго§гаттесі сеіі 
сіеаіһ (арор(о$і$)
Тимус (айырша без) —
филогенетика бойынша 
ежелгі лимфоидтык ор- 
ган, онда лимфоидтык 
жүйенің түзілуі мен 
кызметінің реттелуі 
және жасушалык 
иммунитетгін дамуы 
жүреді
Тимус (вилочковая же-
леза) 
— является фило- 
генетически наиболее 
древним лимфоидным 
органом, с ним связаны 
формирование лимфоид- 
ной системы, регуляция 
ее деятельности и раз- 
вития клеточного имму- 
нитета
Тһути$ 
— а с1ис(1е$$ 
ЕІапсІ Іуігщ іп (һе иррег 
тесііа$(іпит Ьепеа(һ 
(һе $(егпит; і( геасһе$ 
і($ т а х і т и т сіеуеіор- 
т е п ( сіигіпд риЬегіу 
апсі сотіпиез (о ріау 
ап іт т и п о
10
£Іс гоіе 
(һгоизһоиі ИГе, еұеп 
(һои§һ і($ (ипс(іоп 
сіесііпез м/і(һ а§е

Т е р м и н д е р с ө з д іг і
639
Қазақша
Орысша
Агылшынша
Тимус гормондары
тимустағы эпителий жа- 
сушалары түзетінтөмен- 
гімолекулалы пептидті 
гормондар, олар 
Т-лимфоциттердін 
жетілуінын таландырады
Гормоны тимуса 
— низ- 
комолекулярные пеп- 
тидные гормоны, вы- 
рабатываемые клетками 
эпителия тимуса и сти- 
мулирующие созревание 
Т-лимфоцитов
Тһушиз һогшопез —
1о\с шоіесиіаг \сеі§ҺІ 
реріісіе һогшопез рго- 
һисесі Ьу іһутіс ерііһе- 
Ііаі сеік апсі мітиіайпв 
Іһе таіигаііоп оҒ 
Т-Іутрһосуіез
Толл-тәріздес 
рецеп- 
торлары 
— трансмем- 
браналы белгі беруші 
рецепторлык. нәруыздар. 
Олардын молекуласы 
лейцинге бай, әрі олар 
кайталанып тұратын 
аминкышкылды 
жасушасыртылык домен- 
нен және ТІК-домен деп 
аталатын жасушаішілік 
доменнен тұрады
Толл-подобные рецеп- 
торы 
— представляют 
собой трансмембранные 
сигнальные рецепторные 
белки, молекула которых 
включает: характерный 
аминоконцевой внекле- 
точный домен, состоя- 
щий из обогащенных 
лейцином повторяющих- 
ся мотивов, и внутрикле- 
точный домен, называе- 
мый ТІК-доменом
ТоІІ-Ііке гесеріогз 
(ТЬК) 
— а Гатііу оГ 
раЦегп-гесойпіііоп 
гесеріоге іп т а т т а і з
[һаі сап сіізсгітіпаіе 
Ъ етееп сһетісаііу 
біуегзе сіаззез оГ 
тісгоһіаі ргосіисгз, 
іпсіисііпё Ьасіегіаі 
се11-\ма11 сотропепіз; 
сап еіісіі раіһо§еп- 
зресійс іппаіе сеііиіаг 
іт т и п е гезропзез
Эффекторлы Т-лимфо- 
циттер 
— иммунитеттін 
жасушалык механизм- 
деріне катысады.
Бұл жасушалардын 
популяциясы функ- 
ционалды біркелкі 
емес, оларға біркатар 
субпопуляциялар кіреді: 
Т-хелперлер, реттегіш 
және цитотоксикалык 
Т-лимфоциттер және 
баскалары. Олар 
көптеген реттегіш және 
эффекторлык кызмет 
аткарады, соның 
аркасында генетикалық 
бөгде жасушалар жойы- 
лады, иммунды жауаптың 
реттелуі жүзеге асады, 
антиденелердің түзілуі 
бакыланады, сонымен 
катар, төзімділік пен 
иммунологиялык есте 
сақтау калыптасады
Эффекторные Т-лимфо- 
циты 
— участвуют в 
клеточных механизмах 
адаптивного иммунитета. 
Популяция этих клеток 
функционально неодно- 
родна, она включает це- 
лый ряд субпопуляций: 
Т-хелперы, регулятор- 
ные, цитотоксические 
Т-лимфоциты и ряд дру- 
гих. Они выполняют мно- 
жество регуляторных 
и эффекторных функций, 
благодаря которым, в 
частности, происходит 
эффективное уничтоже- 
ние генетически чужерод- 
ных клеток, осуществ- 
ляется регуляция им- 
мунного ответа в целом, 
индуцируется и контро- 
лируется синтез антител, 
а также формируются 
толерантность и иммуно- 
логическая память
Т-ейесЮг сеіі —
іпсіисіез 1аг§е щапиіаг 
Іутрһосуіе, саііесі 
аізо паіигаі кіііег сеіі 
апсі суіоГохіс 
Т-Іутрһосуіез

жүктеу/скачать 19,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: