Сабақ № Сынып: 9 А. Пәні: Қазақстан тарихы

XX ғасырда біздің қазақтай көп қырылып, жаппай қуғындалып, көп атылған халық жер

Оқушыларға халқының өткенін ұмытпауға, әділетсіздікке төзбеуге, өз туған жеріне деген сүйіспеншілігін арттыру мақсатында халық қамын ойлаған ағалар ісін үлгі ету. Оқушылардың Отанға, елге, туған жерге деген мақтаныш сезімдерін туғызу.
Сабақтың көрнекілігі:

Техникалық құралдар – компьютер, бейнетаспалар, әдеби шығармалар, деректер.

Оқушылармен сәлемдесіп, сабаққа әзірлеу. Сынып оқушыларын үш ғылыми орталыққа бөлу бойынша жұмыс жүргізу.

Экономикалық әдістерге жатпайтын, күштеуге, тонаушылық мәжбүрлеуге негізделген

төтенше экономикалық саясат.

1919 жылғы қаңтар. Азық – түлік салғырты енгізілді.

Барлық артық өнімдер тартып алынды.

Жеке саудаға тыйым салынды.

Ұсақ,орта, ірі кәсіпорындар мемлекет меншігіне өтті.

Астық саудасына мемлекеттік монополия енгізілді.

Жалпыға бірдей еңбек міндеткерлігі енгізілді, еңбек армиялары құрылды.

Ақшалай жалақы жойылды, орнына карточкалық «паек берілді».

РКП(б) – ның 10 сьезі 1921 жыл. наурыз.

Азық – түлік салығы енгізілді.

Жеке саудаға, жеке меншік кәсіпорындар құруға рұқсат берілді.

Еңбек міндеткерлігі жойылды, ебек армиялары таратылды.

Жерді жалға алуға, жалға беруге, жалдамалы еңбекті қолдануға рұқсат етілді.

Кәсіпорындар шаруашылық есепке көшті.
«Ақиқат» ғылыми орталығы :
3. «Әскер коммунизм» саясатының салдары мен ЖЭС – тің табыстарын саралай отырып кесте толтыру.

«Әскери коммунизм»саясатының салдары	ЖЭС саясатының табыстары.
Басқарудың шамадан тыс орталықтан-дырылуы,бюрократизмге жол ашты, төтенше шаралар қолданды.	Елді дағдарыстан, аштық жағдайынан алып шықты
Ауыл шаруашылығының аса ауыр жағдайы, егістік жер көлемі азайды.	Нарықтық қатынастарға көшу, ақша айна- лысын ретке келтіру басталды.
Мал басы кеміді ( малдың барлық түрлерінің саны 10,5 млн – ға кеміді )	1922 – 1924 ж.ж. ақша реформасы жүргізілді.
Аштықтың етек алуы, халықтың жаппай пана іздеп кетуі. 1 млн адам аштықтан, суықтан өлді.	1925 ж. 92 млн пұт астық жиналды.
Жер – жерде бүліктер мен көтерілістердің шығуы.	Өнеркәсіп орындарының 60 % іске қосылды.
Өндірісті анархия жайлады.	Сауда кең құлаш жайды, 200-ге жуық жәрмеңке жұмыс жасады.
	Темір жолдардың жаңа тармақтары іске қосылды.

Үй жұмысын бекіту: «Әскери коммунизм» саясатының орынын ЖЭС ығыстыруы шаруашылықты жүргізудің еркін экономикалық тәсілі болғанымен, басқарудың әміршіл – әкімшіл тәсілін одан әрі үдетіп, өзі және оның жақтастары шектеусіз жеңіске жеткен шақта, ЖЭС-тің соңғы сәті туды.
Жаңа сабақты түсіндіру:

Жоспары:

1. Сталинизмнің орнығуы. Жазалау шараларының күшеюі.

2. Қазақстандағы тоталитаризмнің көріністері.

3.Қазақстан лагерлер өлкесі.

4. Зұлматты жылдар сұмдықтары.

Ендеше жоғарыдағы ғылыми орталықтар жұмыс жасайтын болады.

Тапсырмасы: Қазақстандағы тотолитаризмнің көрінісіне сипаттама беру.

Тапсырмасы : Қазақстандағы 1930 жылдың бас кезіндегі лагерлер жүйесіне сипаттама беру.

Тапсырмасы: 1937-1938 жылдардағы сталиндік қуғын – сүргіннің ақиқат зардаптарына сипаттама беру.

Әкімшіл – әміршілдік басқару жүйесінде жаппай қуғындау саясатын жүргізген саяси тұлғалар еді.КСРО халқына қарсы қанды террорды мемлекет саясатына айналдырғандарға тоқталайық. И.В.Сталин, Ф.И.Голощекин.

1 – кезең – 1929 – 1933 ж.ж.

2 – кезең – 1937 – 1938 ж.ж.

3 – кезең – 1947 – 1953 ж.ж.

Әр ғылыми орталыққа үлестірмелі топтамалар арқылы шығармашылық тапсырмалар таратылып жауаптары талқыланады.

1. 1930 ж. 4 сәуірде кімді атуға үкім шығарылды ?

А) Ж.Аймауытов ә) М.Жұмабаев б) А.Байтұрсынов в) М.Дулатов.

2.Сталиндік жендеттердің қолынан қаза болған, қазақтың тарих мектебінің негін салушы

А) Е.Бекмаханов ә) Ә.Марғұлан б) М.Шоқай. в) С.Асфендияров

3. Қазақстаннан қанша адам ГУЛАГ түрмелеріне жабылып, атылды ?

А) 22 мың. ә)25 мың б) 27 мың в) 39 мың.

4. XX ғ. 30 жылдары тоталитарлық казармалық жүйені енгізген қайраткер кім ?

А) Ф.И.Голощекин ә) И.В.Сталин. б)Н.С. Хрущев. в) Н.И. Ежов

5. «Социализм жолымен ілгерілеген сайын тап күресі шиеленісе түседі» деген сталиндік теорияның салдары:

А) жазалау шараларын енгізді.

ә) «Халық жауларын» жаппай жазалау басталды.

б) жеке адам құқығы аяққа тапталды.

в) барлығы дұрыс.

статистикалық дерекпен жұмыс.

Енді бізге қайта оралды заңғарлар,

Сталиндік тозақтарда жанғандар.

Ахметтер,Жүсіпбектер,Сәкендер,

Ілиястар, Бейімбеттер Мағжандар

1920-1940 ж.ж. халқымыздың бастан кештен қаралы тарихының бір кезеңі. Ол тарихта мәңгі қалып, ұрпақ есінде ешқашан ұмытылмайды.

1997 ж. қуғын-сүргін құрбандарын еске алу жылы болып аталып өтті, ал 31 – мамыр

қуғын – сүргін құрбандарын еске алу күні болып белгіленген.

( ашық сабақ )

Сынып : 9А

Пәні: Қазақстан тарихы