Сын есім шырайлары мен үстеу
Сын есім шырайлары
Шырай түрінде келгенде сын есім бірақ рет өзгеріске ұшырайды:
1. жай:
-er қосымшасы салыстырмалы сын есім жасау үшін қолданылады;
( -y, -e, -er, -ow)
-est қосымшасы күшейтпелі шырай жасау үшін қолданылады;
long
|
ұзын
|
longer
|
ұзынырақ
|
the longest
|
ең үлкен
|
large
|
үлкен
|
larger
|
үлкенірек
|
the largest
|
ең ұзын
|
easy
|
жеңіл
|
easier
|
жеңілірек
|
the easiest
|
ең жеңіл
|
big
|
үлкен
|
bigger
|
үлкенірек
|
the biggest
|
ең үлкен
|
2. Көп буынды сын есімдерді жасау үшін «more» - сөзі салыстырмалы шырайда, most – сөзін күшейтпелі шырай жасауда қолданылады.
Beautiful
|
more beautiful
|
the most beautiful
|
Әдемі
|
Әдемірек
|
ең әдемі
|
Impossible
|
more impossible
|
the most impossible
|
Қолайсыз
|
Қолайсыздау
|
ең қолайсыз
|
Қорытынды:
good
|
Жақсы
|
better
|
жақсырақ
|
the best
|
өте жақсы
|
bad
|
Жаман
|
worse
|
жаманырақ
|
the worst
|
өте жаман
|
little
|
Аз
|
less
|
азғантай
|
the least
|
өте аз
|
many/much
|
Көп
|
more
|
көптеу
|
the most
|
өте көп
|
far
|
Алыс
|
farther
|
алыстау
|
the farthest
|
өте алыс
|
Салыстырмалы құрылымы
1.Салыстырмалы шырайдан кейін «than» союзы қолданылады:
The result of the experiment is much better than that of the previous one.
|
Мына экспериментің нәтижесі,
өткен экспериментке қарағанда жақсырақ.
|
Екі бірдей сападағы затты салыстыру үшінсын есімнің негізгі формасының алдына «as... as» союздары қойып айтылады:
This result is as good as that one.
|
Мына нәтиже тура сол сияқты жақсы.
|
2.Екі түрлі сападағы затты салыстырғанда «not so... as» союздары қолданылады:
This result is not so good as that one.
|
Бұл нәтиже ол секілді жақсы емес.
|
3.Ағылшындардың салыстылмалы сөйлемдерін аударғанда, the (more) ... the (less) сын есім не үстеумен келсе, салыстырмалы шырайда шылау «чем … тем» қолданылады:
The more we study the less we know.
|
Чем больше мы учим, тем меньше мы знаем.
|
Exercise 2. Мағынасына қарай сын есімнің шырайларын қойыңыз:
1. Тhе Trans-Siberian railway is (1ong) in the world. 2. Тhе twenty-second of December is the (short) day of the уеаr. 3. Iron is (useful) of аl1 meta1s. 4. Тhе Neva is (wide) and (deep) than the Moskva River. 5. Elbrus is the (high) peak in the Caucasian mountains. 6. His plan is (practical) than yours. 7. His plan is (practical) of all. 8. This room is (small) than all the rooms in the house. 9. London is the (large) city in England. 10. Silver is (heavy) than copper.
Exercise 3. as…as, so …as сөздерінің тиістісін қойыңыз:
1.The temperature today is … high … it was yesterday. 2. He is not …old … he looks. 3. He is … strong … his brother. 4. This street … is wide… the next one. 5. The trunk is not … heavy I expected it to be. 6. His radio set is not … powerful … mine. 7. She is … tall … her sister. 8. In Kislovodsk it is not … hot … in Sochi.
Exercise 4. Жақшадағы сын есімдерді дұрыс қойыңыз:
1. I like this book (well) than that. 2. She visits them (frequently) than us. 3. Which of the students ran (fast) at the contest? 4. Which of all these books did you enjoy (much)? 5. Which of these two books did you enjoy (much)? 6. I can see the ship (clearly) than before. 7. You ought to have told me (early). 8. Whose singing did you like (well), Mary’s or Nina’s?
Тәжірибиелік сабақ №10 (4 сағат)
Сабақтың тақырыбы: Simple Tenses (Present, Past, Future). Text: In the canteen.
Сабақтың мақсаты: Ағылшын тіліндегі жай шақтардын түрлері туралы толық мағлұмат беру.
Әдістемелік нұсқаулар: Жаңа грамматикалық тақырыпта түсіндіріп берілген жаттығулар арқылы пысықтап, бекіту, сөйлемнің құрылымын толық меңгеру, дағдыландыру.
Бақылау формасы: жазбаша бақылау
Достарыңызбен бөлісу: |