| Түркістан автономиясы - 1917 жылы қарашада Түркістан мұсылмандарының IV төтенше съезі шешімімен жарияланған, аймақ мұсылмандарының өзін-өзі басқаруын мақсат тұтқан «Ресейдің автономиялы өлкесі». Оған қазіргі Өзбекстан, Түркіменстан, Қазақстан сияқты елдердің кей аймақтары кірген. Автономия үкіметінің алғашқы басшысы Мұхамеджан Тынышбаев 1918 жылы қаңтарда өз еркімен қызметтен кетіп, орнына Мұстафа Шоқай сайланған.
Мұстафа Шоқай естеліктерінде «[Түркістан автономиясы] 1918 жылы ақпанның 13-і таратылды. Үкіметінің не офицері, не ақшасы, не әскері болмады. Почта, телеграф, теміржолдар жау қолында болатын. Осындай жағдайда дүниеге келіп, қысқа ғана ғұмыр кешкен үкіметтің Түркістан халқының ұлттық талаптарын қанағаттандыру жолында көзге көрінерлік ешқандай жұмыс тындыра алмағаны табиғи еді. Тіпті бұл үкіметтің осындай жағдайда құрылып, 64 күн өмір сүре алуының өзі таңғаларлық құбылыс» деп жазған. Түркістан автономиясын большевиктер үкіметі қарулы шабуылмен талқандады.
3.4. Қазақ жері: «ақтар» мен «қызылдардың» текетірес күрестерінің аясында. Алашорда үкіметінің қазақ әскери жасақтарының іс-қимылдары. Қазақ халқын таптық тұрғыдан екіге бөлу. Соғыс қимылдарының бүкіл қазақ өлкесін қамтуы. «Әскери коммунизм» саясатының қазақ өлкесіндегі арандату әрекеттері.
Достарыңызбен бөлісу: |
