1
|
Жоба атауы
|
«Тербелмелі генератордың сипаттамаларын анықтау» тәжірбиелік сабақ
|
2
|
Педагогтың аты – жөні (толығымен)
|
Дузбаева Жанымай Бесенбайқызы
|
3
|
Лауазымы
|
Арнайы пән оқытушысы
|
4
|
Қызмет орны (қысқартусыз) толық атауы
|
О.Тұрмағанбетұлы атындағы Жаңаөзен мұнай және газ колледжі.
|
6
|
Байланыс телефоны
|
87022530592
|
7
|
E-mail
|
d.zhanimai@mail.ru
|
Сабақтың тақырыбы: «Тербелмелі генератордың сипаттамаларын анықтау»
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Білім алушы тербелмелі генератордың сипаттамаларын зерттей отырып, тәжірбие жүзінде қолдана білуі. Блокинг-генератор кернеуінің тербеліс сигналын өлшеу, мультивибратор бұрылғыш тізбегін жалғау, электрондық дыбыс шығару тізбегінің құрылысы мен танысу.
Тәрбиелік: Өзін - өзі жетілдіруге (өзін - өзі тануға, өзін - өзі бақылауға, өзін - өзі реттеуге) талпыну; творчестволық қабілетін дамыту.
Дамытушылық: Барлық салаларда электрлендіруі кеңінен қолданылуын және электр энергиясының құнды қасиеттерін байланыстыра отырып, студенттердің таным белсенділігін арттыру.
Сабақтың түрі: тәжірбиелік сабақ
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ-жауап, топтық жұмыс, кубизм стратегиясы, жигсо стратегиясы
Сабақтың көрнекілігі: «KL-100» стенд-тренажер, KL-21001 негізіндегі 13007 модулдер, оқулықтар, анықтамалықтар, слайдтар, өлшеуіш аспаптар.
САБАҚ БАРЫСЫ
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі
1. Оқушыларды сабақтың белсенді өтуіне ынталандыру
2. Топ студенттерін “”, “”, “...” деп 3 топқа бөлу
II. Үй тапсырмасын тексеру: Жигсо стратегиясы бойынша өткен тақырыпты сұрау
1. «Білімділік шыңға шығарады»
Электр тоғын қайдан аламыз?
Генераторлардың жіктелуі, негізгі параметлері.
Синусоидалы немесе гармоникалық тербеліс генераторлар деп.
Блокинг-генератор түрлері атаңыз
Автогенераторлар жұмыс істеу принципі
Сызықты өзгерісті кернеулер генератор қатарын атаңыз
2. «Біліміңді сынап көр» сәйкестендіру стратегиясы (Үй тапсырмасын қорытындылау)
Генератор К - 701 генератор Г275А 12, 5В
Тракторларда генератор марка ток өндіріп шығаратын құрылғы
Статор айналатын бөлігі
Автогенераторлар деп электр машинаның айналмайтын бөлігі
Айналатын бөлігі сигналдарды түрлендіруге , өлшеуге
Генераторлар басқа да салаларда ротор
III. Негізгі бөлім
Жаңа сабақты түсіндіру
«Тербелмелі генератордың сипаттамаларын анықтау» тәжірбиелік сабақ
Жоспары:
Блокинг-генератор
Электрондық дыбыс шығару тізбегі
Бұрылғыштың жарық диодты реленің тізбегі
1.Блокинг-генератор
Зертханалық жұмыстың мақсаты:
1.Блокинг-генератор жұмысымен танысу.
2.Блокинг-генератор кернеуінің тербеліс сигналын өлшеу.
Түсініктеме:
1-Суретте блокинг генератордың базалық желісі көрсетілген. Кернеу берілгенде TR1 ығысылған транзистор тоқ өткізеді. T1 трансформатордың бірінші орамасымен Ic коллектор I0 тоғы өтеді, электр тоғын екінші орамаға индукцияланады. Зарядталған тоқ I0 конденсатордан С2 транзистор TR базасына өтеді. Базада тоқ күші өсіп транзистор TR1 лезде қанық болады. Транзистор TR1 қанық болғанда біртекті шамалар екінші транзисторда Ic кернеу пайда болмайды. Екінші трансформаторда ауысатын потенциалдың кернеуі конденсатор С2 арқылы трансформатор өшіру үшін түседі. Себебі трансформатор TR1 базасында теріс потенциал бар. Конденсатордың С2 пайда заряд резистор R1 арқылы түседі. Трансформатордың базасы өткізгіштік потенциалына өткен кезде, трансформатор TR1 сөндіріліп цикл тоқтатылады.
Тәжірибе орындау барысы
□1.КL-13011 құрылғысы негізіндегі КL-21001 модулін құрыңдар а блогы, табыңдар.
□2.1-сурет эксперименттік тізбегі қысқыштар (V+)жалғаңыз.
□3.+10В арналған қысқыштар V+ кернеуіне қосыңыз.
□4.Осциллографтың OUT дыбыс белгі шығуына анықтаңыз.
Осциллографтың шығуында тербелмелі белгі барма?
□Ия □Жоқ
□5.Резистор R1 және конденсатор сыйымдылығы С2 кедергі емес деңгейін көбейтіңіз. Бақылаңыз шығу жиілігін. Азайды ма шығу жиілігі?
□Ия □Жоқ
□6. Резистор R1 және конденсатор сыйымдылығы С2 деңгейін төмендетіңіз. Бақылаңыз шығу жиілігін. Азайды ма шығу жиілігі?
□Ия □Жоқ
2.Электрондық дыбыс шығару тізбегі
Зертханалық жұмыстың мақсаты:
1.Блокинг-генератор жұмысымен танысу.
2.Электрондық дыбыс шығару тізбегі жұмысын тексеру.
Түсініктеме:
2-Суретте блокинг генератордың қарапайым тізбектің құрылысы көрсетілген. Бұл электронды дабылдың тізбегі. Блокинг генератор құрылысына сәйкес дабылдың тізбегі және жұмыс үрдісі , алдыңғы тәжірбиеде қарастырылған. Трансформатордың дыбыс шығару белгісі Т2 ауысуы радиоқабылдағыштарда кеңінен пайданылады. 2-суретте көрсетілген трансформатордың тізбегі бірінші ораманың ортаңғы нүктесінен тармақталуын қызметін атқарады.
Генерацияның жиілігі қайта коректендіру деңгейін орнатады. Конденсатор және резисторды құрайтын бөлшектермен анықталады. Формула Резистор және конденсатордың бірыңғай уақыты тербелмелі кезеңмен анықталады.
Кернеу берілгенде конденсатордың зарядты кернеуі транзистордың өткізгіштік деңгейіне жеткенше транзистор қосылмайды. Осы талап орындалғанда трансформатор тоқ өткізіп динамик арқылы дыбыс шығарылады. Зарядтау уақыты тербелмелі кезеңмен анықталады.
Тәжірибе орындау барысы
□1.КL-13011 құрылғысы негізіндегі КL-21001 модулін құрыңдар b блогы, табыңдар.
□2. 2-суретіне сәйкес эксперименттік тізбегі қысқыштар (КТ) жалғаңыз.
□3.+10В кернеуі V+ жалғаңыз.
□4.Резистор R7 дыбыс шығаруын қадағалаңыз. Кедергі арасындағы резисторлар R7 интервалмен тәуелділік мәні белгілі бір азайтып көбейткенде дыбыстық сигнал өзгере ма?
□Ия □Жоқ
□5. Резистор R6 дыбыс шығаруын қадағалаңыз. Кедергі арасындағы резисторлар R6 интервалмен тәуелділік мәні белгілі бір азайтып көбейткенде дыбыстық сигнал өзгере ма?
□Ия □Жоқ
3.Бұрылғыштың жарық диодты реленің тізбегі
Зертханалық жұмыстың мақсаты:
1.Тұрақсыз мультивибратор бұрылғыш тізбегін жалғау
2.Тербелмелі кернеу сигнал тізбегінің бұрылғыштарын өлшеу
Түсініктеме:
3-суретте мультивибратордың тұрақты емес тізбегі R9, R14 резисторлардың жарық диодты индикаторлары мен ауысуы көрсетілген. LED1 және LED2 индикаторлар қосылады, ал өшіргенде транзистор TR3- индикатор сөндіріледі. Тұрақты емес мультивибратор тізбегінде транзисторлар TR3 мен TR4 кезектесіп LED1 қосылады, сондықтан индикатор қосылғанда, екінші LED2 индикаторлар сөндіріледі.