Сабақ беру әдістері мен мақсаты Төменгі сынып оқушыларын дидактикалық принциппен оқыту Методикалық нұсқау

Бейнелеу нерін оқытуда балалардың ғылыми- творчествалық мазмұны

Мектепте

1. 
   Бейнелеу өнерін проблемалық әдіспен оқыту
   
2. 
   Сабақ беру әдістері мен мақсаты
   
3. 
   Төменгі сынып оқушыларын дидактикалық принциппен оқыту
   

Мектепте бейнелеу өнерін оқытудың жалпы системасы. Бейнелеу өнері сабағын төменгі сынып оқушыларның психикалық дамуына ескерту. Творчествасын, ақыл-ойын, көркем қабілетін есте сақтау қабілеті арқылы арттыруға бейнелеу өнері сабағының ролі.

1. 
   Мектепте бейнелеу өнері сабағында кеңістікпен бейнелеу әдісі
   
2. 
   Бейнелеу өнері сабағының мақсаты мен дағдысы
   
3. 
   Тәрбиелеу жолдары
   

Мектепте жас өспірімдердің ұғымы мен қабылдауы, олардың жас ерекшеліктеріне, формасына және көлеміне, кеңістікке орналасуы, заттардың эстетикалық еркшеліктерінін суретте берілуі.

1. 
   Бейнелеу өнері сабағының негізгі түрлерінің бірі есте сақтау және ойлау қабілеті арқылы сурет салу
   
2. 
   Бейнелеу өнері сабағының мақсаты мен міндеті
   
3. 
   Тәрбиелік мәні
   

1-3 сынып оқушыларына түр, көлем, кеңістікте орналастыру. Түр, эстетикалық ерекшелігі заттардың суретте берілуі. Пәнаралық байланыс. Сабақтың көрнекілігі, мұғалімнің сабаққа дайындығы. Суретті бағалау принциптері.

1. 
   Бейнелеу өнері сабағының негізгі түрлерінің бірі тақырыпқа сурет салу
   
2. 
   Мектеп оқушыларының ойлау, есте сақтау қабілетін арттыруда тақырыптық сурет салудң маңызы
   
3. 
   Пәнаралық байланыс
   

Тақырыпқа сурет салу оқушылардың іскерлігін, икем-дағдысын қалыптастыру. Тақырыпқа сурет салу төменгі сынып оқушыларының көркем – творчествалық қабілеттілігін арттыру. Бейнелеу өнері сабғының басқа түрлерімен тақырыптық суреттің байланыстыдығы. Тақырыптық сурет салу оқушылардың ой-өрісін дамыту.

1. 
   Мектеп оқушыларына эстетикалық тәрбе
   

2. 
   Өрнек салу әдістері. Балаларға өз беттерімен өрнек құруды үйрету
   
3. 
   Пәнаралық байланыс
   

Балаларға эстетикалық тәрбие беруде декоративтік суреттің оқушылар қабілетін арттыру.

Декоративтік суреттің шындық формасы және өлшеу заңдылықтары. Декоративтік суретті бағалау және талдау. Сурет сабағының басқа еңбек, музыка, сөйлеу мәнері, айналамен танстыру сабағымен байланыстығы.

6-нұсқа

Тақырыбы: Мүсіндеу сабағын өту

Жоспар

1. 
   Мүсіндеу сабағының тәрбиелік және білім беру әдісі
   
2. 
   Натурадан мүсіндеу
   
3. 
   Пәнаралық байланыс
   

Керамикалық заттарды, құстарды, жануарларды мүсіндеу жолдары. Тақырыптық мүсіннің еркшелігі. Адам фигурасының арақатынасы, көлемі, қимылын натурадан мүсіндеу.

1. 
   Төменгі сынып оқушыларына өнер шығармаларымен таныстырудың тәрбиелік мәні
   
2. 
   Әңгіменің мазмұны және өткізу әдісі
   
3. 
   Пәнаралық байланыс
   

Әңгіме тақырыбына дайындық. Бейнелеу өнерінен диафильм, слайд, диапозитив көрсету. Балалардың жас ерекшеліктеріне байланысты әңгіме сабағын өткізу әдістері. Мектеп оқушыларына әңгіме сабақ арқылы эстетикалық тәрбие беру.

1. 
   Мектеп ішілік және сыныптан тыс бейнелеу өнерін өткізудің түрлері және міндеттері
   
2. 
   Волков әдісімен сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдасттыру
   
3. 
   Бейнелеу өнері сабағынан үйірме жұмыстарының жоспарын жасау
   

Мектепке бастауыш сынып оқушыларына эстетикалық тәрбие беруде сыныптан тыс және мектептен тыс жұмыстарын ұйымдастыруда бейнелеу өнерінің ролдері. Волков әдісі бойынша бейнелеу өнерін, үйірме жұмыстарын ұйымдастыруу жолдарының әдістемелері, міндеттері. Бейнелеу өнері сабағынан үйірме жұмыстарына жоспар жасау.

1. 
   Сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастыру жолдары. Жарты жылдық және жылдық жоспар жасау жолдары
   
2. 
   Сабаққа иллюстрация жасау және жоспар құру
   
3. 
   Үлгерімдері, бағалау нормалары
   

Оқу жоспарын жоспарлау, календарлық жоспар, сабақ жоспары. Бейнелеу өнері сабағының түрлері және типтерін жазу. Бейнелеу өнері сабағының мақсаты мен міндеті. Иллюстрациялы жоспар-конспектісі сабақтың 1 тоқсанда педагогикалық сурет. Жылдық, тоқсандық қорытынды баға. Бағалық нормалар.

1. 
   Бастауыш сыныптарда сабақта және сабақтан тыс уақыттарда педагогикалық суреттің маңызы
   
2. 
   Мұғалімнің тақтаға сурет салуы. Педагогикалық суреттің түрі
   
3. 
   Педагогикалық суреттің орындалу әдісі
   

Сынып тақтасын қолдану әдісі.тікбұрыш, цилиндр, конус, шар және құрастырылған детальдар, тұрмыс заттары, өсімдіктер, құстар, балықтар және адам бейнесін орындау жолдары.

Тақтаға ою-өрнек, жиһаз, декоративтік композиция жасау. Бейнелеу өнері сабағына арнап плакат және көрнекі құралдар жасау.
Қолданылатын әдебиеттер:

1. 
   Кузин В.С. «Основы обучения ИЗО искусству в школе» М., 1997г.
   
2. 
   Кузин В.С. «Методика преподавания ИЗО искусства в 1-3 классах»
   
3. 
   Шпикалова Т.Я. «Изобразительное искусство в 1-3 кл.» М., 1979г.
   
4. 
   Шпикалова Т.Я. «Народное искусство на уроках рисования.» М., 1979г.
   
5. 
   Неменский Б.М. «Мудрость красоты» М., 1987г.
   
6. 
   Волков Н. «Цвет и живопись» М., 1984г.
   
7. 
   Волков Н. «Внеклассная работа в школе» М., 1985г.
   
8. 
   Беляев Г.Ф. «Изобразительное искусство в малокомплектной школе»
   

9. 
   Карлов Г.И. «Изображение птиц и зверей» М., 1976г.
   
10. 
    Ростовцев Н.Н. «Учебный рисунок» пособие для учащихся педагог училищ 1976г.
    
11. 
    Шорохов Е.В. «Композиция, учебное пособие для художественно-графических факультативов педагогических институтов» М., 1979г.
    
12. 
    Смельянинов Д.Н. «природа в системе эстетического воспитания» М., 1984г.
    
13. 
    Угрипович Д.Н. «Искусство и религия» М., 1982г.
    
14. 
    Энцеклопедический словарь юного художника
    
15. 
    История искусства народов СССР в 9-ти томах
    
16. 
    Лаптев А. «Рисунок Пером» М., 1962г.
    
17. 
    Ягодинский «Ритм, ритм, ритм» 1985г.
    

Өзін-өзі тәрбиелеу және оның тұлғаны дамытудағы және қалыптастырудағы ролі.

Адам өзін-өзі тәрбиелеуге итермелейтін фактор және оны тәрбие жұмысында пайдалану.

Өзін-өзі тәрбиелеу процесі және оның қайырымдылық компонентттері.

Өзін-өзі тәрбиелеу жұмысын ұйымдастырудың мазмұны мен формасы әр түрлі болуы мүмкін. Өзін-өзі тәрбиелеуді ұйымдастыру негізгі үш бағытта жүзеге асады:

а) оқушылар ұжымының өзін-өзі тәрбиелеудің пайдасы туралы ойларын қалыптастыру.

б) оқушылардың өзін-өзі тәрбиелеудің мәнін оның әдістері мен іске асыру жолдарын анықтап алуына көмектесу

в) Оқушыларға өзін-өзі тәрбиелеу бағдарламасын өңдеуге және орындауға практикалық көмек. Жалпы айтып өтсек, мұғалімдер өзін-өзі тәрбиелеудің іске асуына ас көңіл бөліп, оны ұтымды және сауатты бағыттаған жағдайда, өзін-өзі тәрбиелеу оқушыларды дамытудың және тұлғаны қалыптастырудың өте қажетті тәсілі.

Ұсынылған әдебиеттер:

Харломов И.Ф. «Педагогика» М., 2000ж.

Бардин С.М. «Учитель властвовать собой» М., 1986ж.

Коломинский Я.Л. «Воспитай себя» М., 1981ж.

Рувинский Л.Н. «Самопознание личности» М., 1984ж.
2-нұсқа

Тақырыбы: Педагогикалық қызметтің мәні мен құрылымы

Жоспар

Педагогикалық жүйені түсіну және оның құрылымын құрастыру

Педагогикалық қарым-қатынас

Педагогикалық басқарудың ерекшеліктері (стильдері)

Педагогикалық қызмет құрылымындағы шығармашылықтың орны мен ролі

Әдістемелік нұсқау

Педагогикалық жүйенің шегінде бес құрылымдық құрастырулар айқындалады:

1.Педагогикалық ықпалдың субъектісі

2. Педагогикалық ықпалдың объектісі

3.Олардың бірлескен қызметінің пәні

4.Оқытудың мақсаты

5.Педагогикалық қарым-қатынастың тәсілдері

Әдетте педагогикалық қарым-қатынасты оқыту мен тәрбиелеу процесінде болатын оқыту мен тәрбиелеу процесінде болатын оқушы мен оқушының арасындағы кәсіпқой қарым-қатынас деп түсінеді. Есте сақтау керек, педагогтың кәсіпқойлық деңгейі оның қабілетіне педагогикалық, әлеуметті-психологиялық және кәсіпқой –педагогикалық ойлау дәрежесіне тәуелді.

Харломов И.Ф. «Педагогика» М., 2000ж.

Бардин С.М. «Учитель властвовать собой» М., 1986ж.

Коломинский Я.Л. «Воспитай себя» М., 1981ж.

Рувинский Л.Н. «Самопознание личности» М., 1984ж.
3-нұсқа

Тақырыбы: Сынып жеткші мектепте

Жоспар

Сынып жетекші мектепте, оның жұмысының мәні, негізгі функциясы мен міндеттері

Сынып жетекшісінің оқушылар ұжымын құру және тәрбиелеу жұмыстары

Сынып жетекшісінің оқушылардың үлгерімін көтерілуі, еңбеккке және адамгершілікке тәрбиелеу жұмыстарын ұйымдастыруы

Сынып жетекшісінің мұғалімдермен және ата-аналармен қарым-қатынасы

Әдістемелік нұсқау

Сынып жетекшісінің негізгі міндеттерімен функцияларына назар аударған жөн. Сынып жетекшісінің оқушыларды танып білу жұмыстарын қарастырыңыз (тәртіппен қызметті күнделікті қадағалау, индивиттік және топтық диагностикалық сұхбат, оқушылардың әрекетінің нәтижесін оқып білу және т.б.). Сынып жетекшісінің оқушылар ұжымын ұйымдастыру жұмысында міндетті түрде дұрыс педагогикалық талаптар қоя білген қажет; сыныпта өзі-өзін басқару; мазмұнды сабақтан тыс жұмыстар.

Болдырев Н.И. «Методика работы классного руководителя» М., 1984г.

Денакова И.Д. «С верью ученика», «Особенности воспитательной работы классного руководителя» М, 1989г.

Изруков Н.С. «Вы стали классным руководителем» М., 1986г.

Қызметкерлік педагогиканың негізгі принциптері (бірігіп уайымдау, бірігіп сезіну, біріккен шығармашылық)

Оқушы мен мұғалімнің біріккен шығармашылығы қалай көрінеді?

Қазіргі педагогика – тұлғалы-тұлғаның педагогикасы

Педагог – новаторлардың тәжірбиелеріне сүйене отырып қызметкерлік педагогиканың негізгі қалпын қарастыру; оқушыларды оқытумен тәрбиелеуді педагогикалық қарым-қатынас пен педагогикалық түсінушіліктер ролі.

Канн-калик В.А., Никандров Н.Д. «Педагогическое творчество учителя» М., 1990г.

Загвязинский В.М. «Педагогическое творчество учителя» М., 1987г.

Кондратенков А.Е. «Труд и талант учителя» М., 1989г.

Харламов И.Ф. «О педагогическом мастерстве, творчестве и новаторстве», «Педагогика» М., 1992г. № 7-8.

Рогов Е.Н. «Личность учителя Теория и практика Ростов –на Дону» 1996г.

Реан А.А. «Психология познания педагогом личности учащихся» М., 1990
5-нұсқа

Тақырыбы: Патриотизммен халықаралық қатынастар мәдениетін тәрбиелеу

Жоспар

Патриотизммен халықаралық қатынастар мәдениетінің мәні, олардың мазмұны мен ішікі құрылымы

Оқушылардың бойында патриотизмнің интелектуалды негізгі мен халықаралық қатынастар мәдениетін қалыптастыру

Оқушылар бойында патриотизм мен халықаралық қатынастар мәдениеті жайында көзқарастар мен иландыруды тәрбиелеу

Патриотизм мен халықаралық қатынастар мәдениетінің мәнін анықтау, олардың тұлғалық дамудағы маңызы.

Оқыту – тәрбиелеу жұмысының бағыты оқушылардың ішкі талпыныстарын ескеру керек.

Патриотизм мен халықаралық қатынастар мәдениетін қалыптастырудың табыстары туралы тек егер оқушылар бойында сай келетін дағды мен тәртіп әдеттері тәрбиеленсе ғана айтуға болады. Сондықтан патриотизм мен халықаралық қатынас мәдениетін қалыптастыруда оқушылардың практикалық қызметінің ұйымдасқаны қажет.

Гасанов Г.Т. «О психологии формирования общенациональных ценностей»

«Современная педагогика» 1994г. №9

Карласинов И.Ф. «Педагогика» М, 2000г.

Подласый И.П. «Педагогика» 2000г.

Рогов Е.Н. «Личность учителя Теория и практика Ростов –на Дону» 1996г.

Тәртіптілік пен мінез-құлық мәдениетін қалыптастыру - әдеп-ғұрып тәрбиесінің маңызды міндеті

Саналы тәртіппен мінез-құлық мәдениетінің мәні. Тәртіптілік туралы түсінік

Оқушылар бойында тәртіппен мінез-құлық мәдениетінің ережелерін орындау талаптарын қалыптастыру

Тәртіп ең алдымен Адам қызметінде қатысты қамтамасыз етеді. Міне осы жағдай саналы тәртіп және мінез-құлық мәдениеті етеді. Оқушылар бойында тәртіптілік дағдыны қалыптастыру қажет. Осы мақсатта ұжымның қоғамдық Ойын пайдалануға болады. Оқушылар мен жеке жұмыстан тыс және сбақтан тыс әрекеттердің әр түрлі формалары.

«Воспитание сознательной дисциплины и кульуры поведения» Пеаренко Н.С., М., 1982г.

Жаманова Т.Н., Нефедова К.А. «Воспитание сознательной дисциплины и кульуры поведения» М., 1985г.

Коснов Д.М. «Предупреждение вредних привычек у школьников» Минск

Дүниетанымның мәні және оның ішкі құрылымы

Дүниетанымның негізгі түрлері

Мектептік бөлім мазмұнындағы білім мен идея жүйесі, оқушылар бойында ғылыми дүниетанымды қалыптастыру

Оқушылар дүниетанымынын қалыптастыру критерилері

Әдістемелік нұсқау

Адам өмірінде және тәртібінде дүниетанымның атқаратын ролін қарастыру керек. Дүниетанымның негізгі түрлері (ғылыми, діни т.б.) оқушылар бойында ғылыми дүниетанымды қалыптастыру үшін жаратылыс, гуманитарлық, эстетикалықпәндердің толық көлемде меңгерілуі қажет. Көзқарастар мен иландыруды қалыптастыруларды мектептік білімнің мазмұнында бекітілген табиғатты, қоғамды, Адам санасын дамыту бағытындағы (идеялар) дүниетанымдық идеялар шешуші роль атқарады.

Оқушылардың дүниетанымын қалыптастыруда дидактикалық және тәрбиелік шарттарды қарастырған жөн. Терең ғылыми дәлел мен логикалық ойлау мен барлық меңгеріліп жатқан білімнің қайшылықсыздығын қамтамасыз етуі танымдық белсенділік және оқушылардың сабақ және сабақтан тыс кездерде дербестігін дамыту, оқушыларды белсенді еңбек қызметіне баулу.
Ұсынылған әдебиеттер:

Арцижевский Р.Н. «Мировозрение: сущность, спецефика, развитие»

Львов 1986г.

Буянов С. «Научное мировозрение», «Социально-философский аспект» М., 1987г.

Вернадский В.Н. «Научное мировозрение» 1990г.

Шуртиков К.Т. «Мировозрение и метод его формирования»

Базань 1989г.Баранов Н.П., Сластенин «Педагогика» М. 1984г.
8-нұсқа

Тақырыбы: Мектептің, жанұяның, қоғамның біріккен тәрбие жұмысы

Жоспар

Қоғамдық және жанұя тәрбиесінің сәйкестігі, тәрбие тиімділігі арттырудың маңызды факторлары

Оқушыларды тәрбиелеудегі мектеп пен жанұяның бірлескен жұмыстарының негізгі мәселелері

Мектептің ата-аналармен ұйымдасқан педагогикалық жұмысы

Мектептегі ата-аналар қоғамдық мекемесі

Мектептің оқушылар ата-анасымен жеке жұмысы

Бұл мәселені қарастырған жағдайда міндетті түрде жанұя мен мектептің бірлескен қызметіне көңіл аудару керек. Бұл жанұя мен мектеп тәрбие жұмыстарының мақсатымен, мазмұнымен байланысты проблемалар бұл оқушылардың өз тұлғасын дамыту мен қалыптастыру жұмыстиарының әдістер проблемасы.

Макаренко А.С. «Книга для родителей» М., 1987г.

Сухомминский В.А. «Родительская пед.» М., 1981г.

Гребенников М.В. «Пед.проблемы руководство семейным воспитанием» М., 1980г.

Мудрость воспитания «Книга для родителей» М., 1987г.

9-нұсқа

Тақырыбы: Білім жүйесі және оның басқа елдерде даму тенденциясы

Жоспар

Білім жүйесі туралы түсінік

Білім жүйесін дамытудың негізгі факторлары

Білім жүйесі оның басқа халықтарда даму тендениясының ерекшеліктері

Білім – тәрбиелеу мекемелері, тәрбие мәселесіндегі мақсат пен міндеттерді орындау болып табылады. Білім жүйесінің дамуына негізгі 3 фактор әсер етеді:

а) Қоғамдық өнімнің даму деңгейі

б) Халықтық білімдегі тарихи тәжірбие және ғылыми бастамалық ерекшеліктер

в) Педагогикалық факторлар

Ұсынылған әдебиеттер:

Карласиов .М.Ф. «Педагогика» М., 2000г.

Подласый И.П. «Педагогика» М., 2000г.

Бордавская Н.В., Реан А.А. «Педагогика» учебник нового века

Тәрбиелеуші ұжымтуралы түсінік және оның дамуының негізгі сатылары

Мектептегі тәрбиелеуші ұжымның құрамы

Оқушылардың өзін-өзі басқарудағы ұйымдастыру және белсенділікті тәрбиелеу

Педагогикадан өңдеу мәселесіне көңіл аудару керек; Макаренко А.С. пен Сухомлинскийдің тәжірбиелерін оқып үйрену. Міндетті түрде ұжымның даму сатысының белгілер мен мақсатын қарастыру керек.

Макаренко А.С. «оллектив и воспитание личности» М., 1976г.

Сухомминский В.А. «Мудрая власть коллектива» М., 1982г.

Нопекова Л.Н. «Самоуправление в школьном коллективе» М., 1988г.

1. Қазақ тілінің заңдылықтары мен методикалық принциптері.

2. Көркем шығармалардың кейбір түрлерін оқыту.

3. Байланыстырып сөйлеу жұмыстарының мақсаты мен оған қойылатын

методикалық талаптар.

4. Грамматикалық талдау.

5. Сын есімді оқыту әдісі. Сабақ жоспарын жаса.


2 нұсқау

1. Грамматикалық ғылыми негіздер.

2. Қатені болдырмау үшін жүргізілетін жұмыстар.

3. Мазмұндама мен шығарма жұмыстары.

4. Сыныптан тыс оқу.

5. Фонетиканың оқыту әдістемесі бойынша сабақ жоспарын жаса.

1. Байланыстырып сөйлеудің кейбір психологиялық педагогикалық және

лингвистикалық ерекшеліктері.

2. Жазуға байланысты жүргізілетін жұмыстар.

3. Грамматика сабақтарының түрлері.

4. Көркем шығармалардың кейбір түрлерін оқыту.

5. Сын есімді оқыту әдістемесі бойынша сабақ жоспарын жаса.
4 нұсқау

1. Қазақ тілін оқыту әдістері.

2. Дайындықтары әр – түрлі оқушылармен жүргізілетін сауат ашу жұмыстарының

ерекшеліктері.

3. Оқу сабақтарында оқушылардың өздіктерінен орындайтын жұмысы.

4. Грамматика сабақтарында оқушылардың өздіктерінен орындайтын жұмысы.

5. Зат есімді оқыту. Сабақ жоспарын жаса.

5 нұсқау

1. Қазақ тілі сабағына қойылатын талаптар.

2. Қазақ тілі сабағының түрлері мен құрылысы.

3. Оқушыларының қазақша тілін дамыту. Мысал келтір.

4. Грамматикалық жаттығулар.

5. Фонетика жєне орфографияны оқыту. Сабақ жоспарын жаса.

1. Қазақ тілін оқыту әдістері.

2. Мұғалімнің сабаққа дайындалуы.

3. Жазбаша тілді дамыту.

4. Жазуға байланысты жүргізілетін жұмыстар.

5. Қазақ тінің морфологиясын оқыту әдістемесі.

1. Қазақ тілінің лексикасын оқыту:

а сөз мағынасын түсіндіру

є оқушының сөздік қорын дамыту

б. фразеологияны оқыту

2. Жаттығулардың түрлері.

3. үйге берілген тапсырманы анықтау әдісі – тәсілдері.

4. 5 сыныпта мазмұндама, шығарма бойынша қатемен жұмыс.

5. Істеуді оқыту. Сабақ жоспарын жаса.
8 нұсқау

1. Қазақ тілі сабағын қортындылау, үйге тапсырма беру.

2. Грамматиканы оқыту. Оқуға қажет грамматикалық материалды сұрыптау

принципі.

3. Қазақ тілі сабағы, оның түрлері мен құрылысы.

4. Байланыстырып сөйлеудің кейбір психологиялық ,педагогикалық және лингвистикалық ерекшеліктері.

5. Сан есімді оқыту. Сабақ жоспарын жаса.
Қолданылған әдебиеттер

1. Б. Құлмағанбетова «Қазақ тілін оқыту әдістемесі»

2. О. Исаев, Г. Нүркеева «Қазақ тілін оқыту әдістемесі»

3. Т. Әбдікәрімова «Қазақ тілін оқыту әдістемесі»