Дамытушылық мақсаты – Оқушылардың географиялық ой-өрісін дамыту. Жалпы оқу іскерліктерін үйрену, жалпы табиғат туралы оқушылардың көзқарастарын дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру, танымдық қызығушылығын дамыту, географиялық ойлауын қалыптастыру.
Тәрбиелік мақсаты – Экологиялық тәрбие беру, еңбек тәрбиесін, патриоттық тәрбиесін беру, оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, адамгершілік қасиеті мен географиялық мәдениетін қалыптастыру.
Оқу құралдары: Оқулық, 10 сынып Атлас, Дүние жүзінің саяси картасы, Еуропаның саяси картасы, әдістемелік құрал, хрестоматия, дидактикалық материалдар
Сабақ түрі: Аралас сабақ
Оқыту әдістері: Репродуктивті, проблемалық әдіс
Сабақтың жоспары: І кезең – ұйымдастыру (2 мин)
ІІ кезең – жаңа сабақты түсіндіру (10 мин)
ІІІ кезең – білім мен икемділіктерін бекіту (25 мин)
ІV кезең – үйге тапсырма беру (4 мин)
V кезең – бағалау кезеңі (2 мин)
VІ кезең – қорытынды (2 мин)
Сабақ барысы:
Кезең
|
Мұғалім әрекеті
|
Оқушылар әрекеті
|
І
|
Мұғалім оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді.
|
Оқушылар сабаққа даяр отырады.
|
ІІ
|
Ең алдымен мұғалім дүние жүзінің саяси картасында объектілері қатарына мемлекеттік мәртебесі жарияланған және жарияланбаған 267 ел мен аумақ жататынын айтады. Олар 2-ге бөлінеді: тәуелсіз мемлекеттер мен тәуелді аймақтар.
Одан кейін балаларға оқулықтағы 6-сызбанұсқа көмегімен мемлекеттер мемлекеттік құрылымы мен басқару формалары бойынша топтастыратынын айтып түсіндіреді.
Сосын мұғалім балаларға халықаралық ұйымдарды өз беттерінше оқып шығыңдар деп тапсырманы береді.
|
Оқушылар мұғалімді тыңдап, қысқаша конспект жазып отырады.
Оқушылар төменгі сыныптарда алған білімдерін еске түсіріп, монархиялар мен республикаларға анықтама береді. Ал монархиялар өз ішінен үшке бөлінетінін айтады: абсолюттік, конституциялық, теократтық. Сонымен республикалар өз ішінен 2-ге бөлінеді: президенттік және парламенттік. Олардың барлығына мысал келтіреді.
Сол сияқты тәуелді аумақтар өз ішінен отырларға, протеократтарға, мандаттық аумақтарға, шалғайдағы департаменттер мен аймақтарға, ассоциациялық мемлекетерге бөлінетінін айтады.
Сосын оқушылар халықаралық ұйымдарды өз беттерінше оқып шығып, мұғаліммен бірге талдайды.
|
ІІІ
|
Тақырыпты бекіту үшін келесі тапсырманы береді:
Атластағы дүние жүзінің саяси картасын пайдаланып, келесі кесте бойынша сұрақтарға жауап жазыңдар.
Сұрақ
|
Жауап
|
1. Дүние жүзіндегі жер көлемі ең үлкен 7 ел
|
|
2. Жер көлемі өте кіші мемлекеттер
|
|
3.Халқының саны жөнінен 100 млн адамнан асатын 10 ел
|
|
4. Географиялық орнының ерекшелігіне қарай топтасқан елдер
|
|
5. Теңіз жағалауындағы елдер
|
|
6. Түбекте орналасқан елдер
|
|
7. Аралдар мен топаралдарда орналасқан елдер
|
|
8. Теңізге шығу мүмкіндігі жоқ елдер (40 мемлекет)
|
|
|
Тақырыпты бекіту үшін оқушылар ең алдымен оқулық мәтінін оқып шығады, сосын оқулық соңындағы статистикалық мәліметтерге қарап, атластағы дүние жүзінің саяси картасын пайдаланып, берілген кестені толтырады.
|
ІV
|
Үй тапсырма:
1. §17, 18 оқып, мазмұнын айту.
2. Кескін картаға барлық мемлекеттер мен олардың астаналарын түсіру.
3. Тапсырманы аяқтау.
4. Оқулық соңындағы «Халықаралық ұйымдар» 5-кесте дәптерге сызу және жаттау.
|
Оқушылар үй жұмысын жазып алады, түсінбеген сұрақтарды сұрайды.
|
V
|
Мұғалім оқушыларды жауап беру деңгейлері бойынша бағалайды.
|
Оқушылар мұғалімді тыңдап, бағаланады.
|
VІ
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін айтады. Оқушылармен қоштасады.
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін мұғаліммен бірге талдайды. Мұғаліммен қоштасады.
|
Сабақ: №23
Сыныптар: 10 А, 10 Д
Күні: 5.12.09/1.12.09
Тақырыбы: Саяси география және геосаясат. Тарихи-географиялық аймақтар
Мақсат-міндеттер:
Білімділік мақсаты – Саяси география мен геосаясат туралы жалпы түсінік беру, алғашқы геосаяси теориялар туралы білімді жүйелеу, қазіргі заманғы геосаяси ағымдар мен тарихи-географиялық аймақтарға шолоу жасау.
Дамытушылық мақсаты – Оқушылардың географиялық ой-өрісін дамыту. Жалпы оқу іскерліктерін үйрену, жалпы табиғат туралы оқушылардың көзқарастарын дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру, танымдық қызығушылығын дамыту, географиялық ойлауын қалыптастыру.
Тәрбиелік мақсаты – Оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, адамгершілік қасиеті мен географиялық мәдениетін қалыптастыру.
Оқу құралдары: Оқулық, 10 сынып Атлас, Дүние жүзінің саяси картасы, Дүние жүзінің физикалық картасы, Еуропаның саяси картасы, әдістемелік құрал, хрестоматия, дидактикалық материалдар
Сабақ түрі: Жаңа сабақты меңгеру сабағы
Оқыту әдістері: Репродуктивті, проблемалық әдіс
Сабақтың жоспары: І кезең – ұйымдастыру (2 мин)
ІІ кезең – үй тапсырмасын тексеру (5 мин)
ІІІ кезең – жаңа тақырыпты меңгеру (10 мин)
ІV кезең – білім мен икемділіктерін бекіту (10 мин)
V кезең – үй тапсырманы беру (3 мин)
VІ кезең – бағалау кезеңі (3 мин)
VІІ кезең – қорытынды (2 мин)
Сабақ барысы:
Кезең
|
Мұғалім әрекеті
|
Оқушылар әрекеті
|
І
|
Мұғалім оқушылармен амандасып, балалардың кім-жоғын сұрайды. Сосын оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді.
|
Оқушылар мұғаліммен амандасады да, сабаққа дайындалып отырады.
|
ІІ
|
Ең алдымен мұғалім балалардың кескін карталарын тексереді және бір-екі баладан ең үлкен мемлекеттерді картадан көрсеткізеді. Сосын халықаралық ұйымдар, олардың маңызы мен штаб пәтерлерін сұрайды.
|
Балалар мұғалімге кескін карталарын көрсетіп, дүние жүзіндегі ірі мемлекеттер мен олардың астаналарын картадан көрсетеді.
Сосын мұғалімге халықаралық ұйымдар, олардың штаб пәтерлерін картадан көрсетеді, бір-екі бала халықаралық ұйымдарға сипаттама береді.
|
ІІІ
|
Ең алдымен саяси география дегеніміз не деген сұрақты қояды. Сосын ол ғылым ретінде 18 ғ соңында қалыптасып, оның ғылым ретінде негізін неміс ғалымы Фридрих Ратцель қалаған, оның осы саладағы негізгі тұжырымдамалары 1897ж жарияланған «Саяси география» атты еңбегінде жарық көрді. Сосын қазіргі саяси география саясаттану ғылымымен қатар дамитынын айтады. Жалпы геосаясат пен саяси географияның өзара ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтаңдар деп тапсырманы береді.
Одан кейін мұғалім оқушыларды екі топқа бөліп, алғашқы геосаяси теориялар мен қазіргі заманғы геосаяси теориялар тақырыпшаларын бөліп береді.
Сосын мұғалім қазіргі әлемде бөлінетін географиялық орны мен табиғат ерекшеліктеріне сәйкес 16 тарихи-географиялық аймақтарды атап, оларды картадан көрсетеді.
|
Ең алдымен оқушылар мүғалімнің сұрағына жауап береді, яғни, саяси география дегеніміз дүние жүзінің саяси картасындағы заңдылықтар мен өзгерістерді зерттейтін географияның саласы дейді. Одан кейін геосаясатқа өз ойларынан анықтама береді де, жалпы геосаясат пен саяси географияның өзара ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды.
Сосын оқушылар екі топқа бөлініп, алғашқы геосаяси теориялар мен қазіргі заманғы геосаяси теориялар тақырыпшаларын өз беттерімен меңгеріп, оқып талдайды, Сосын бір-біріне түсіндіріп, сұрақтар қоя арқылы білімдерін бекітеді.
Сосын 16 тарихи-географиялық аймақтарды дәптерге жазып, жаттайды және картадан көрсетеді.
|
ІV
|
Тақырыпты бекіту мақсатында мұғалім балаларға келесі сұрақтарды қояды:
1. Саяси география мен геосаясат нені зерттейді?
2. Алғашқы геосаяси тұжырымдардың негізгі бағыты қандай болды?
3. Қазіргі заманғы геосаяси ағымдар бойынша елдің геосаяси жағдайына қандай факторлар әсер етеді?
4. Дүние жүзінде қанша тарихи-географиялық аймақ бар? Оларды бір-бірінен ажыратуда қандай принциптер пайдаланылған?
Тақырыпты бекіту мақсатында келесі тапсырманы береді:
1. Тарихи-географиялық аймақтарды кескін картаға түсіріңдер.
|
Тақырыпты бекіту мақсатында оқушылар сұрақтарға жауап береді.
1. Саяси география дүние жүзінің саяси картасындағы заңдылықтар мен өзгерістерді зерттейді, ал геосаясат мемлекеттердің сыртық саясаты мен олардың бір-бірімене қарым-қатынастарын саяси, экономикалық және әскери-стратегиялық өзара байланыстар тұрғысынан зерттейді.
2. Аумағын ұлғайтуға, аумақтың біртұтыстылыққа, аумақ арқылы еркін қозғалуға ұмтылуға бағытталған.
3. Бұрынғы заманда физикалық-географиялық факторға көп көңіл бөлінеді, қазіргі кезеңде экономикалық факторға көп көңіл бөлінеді.
4. Дүние жүзі географиялық орны мен табиғат ерекшеліктеріне сәйкес 16 тарихи-географиялық аймақтарға бөлінеді.
Және кескін картаға оқулық мәтіні мен атлас карталарына қарап, 16 тарихи-географиялық аймақтарды түсіреді.
|
V
|
Үй тапсырмасы:
1. §19 оқып, мазмұнын айту.
2. Кескін картаға тарихи-географиялық аймақтарды түсіру.
|
Оқушылар үй жұмысын жазып алады, түсінбеген сұрақтарды сұрайды.
|
VІ
|
Мұғалім оқушыларды жауап беру деңгейлері бойынша бағалайды.
|
Оқушылар мұғалімді тыңдап, бағаланады.
|
VІІ
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін айтады. Оқушыларды үзіліске жібереді.
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін мұғаліммен бірге талдайды. Оқушылар үзіліске шығады.
|
Сабақ: №24
Сыныптар: 10 А, 10 Д
Күні: 5.12.09/1.12.09
Тақырыбы: №2 сарамаңдық жұмыс
Мақсат-міндеттер:
Білімділік мақсаты – оқушылардың жалпы географиялық білімдерін одан әрі меңгеру және бекіту.
Дамытушылық мақсаты – Оқушылардың географиялық ой-өрісін дамыту. Жалпы оқу іскерліктерін үйрену, жалпы табиғат туралы оқушылардың көзқарастарын дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру, танымдық қызығушылығын дамыту, географиялық ойлауын қалыптастыру.
Тәрбиелік мақсаты – Экологиялық тәрбие беру, еңбек тәрбиесін, патриоттық тәрбиесін беру, оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, адамгершілік қасиеті мен географиялық мәдениетін қалыптастыру.
Оқу құралдары: Оқулық, 10 сынып Атлас, Дүние жүзінің саяси картасы, Дүние жүзінің физикалық картасы, әдістемелік құрал, хрестоматия, дидактикалық материалдар
Сабақ түрі: Практикалық сабақ
Оқыту әдістері: Репродуктивті, проблемалық әдіс
Сабақтың жоспары:
І кезең – ұйымдастыру кезеңі (3 мин)
ІІ кезең – білім мен икемділіктерін бекіту кезеңі (40 мин)
ІІІ кезең – қорытынды кезеңі (2 мин)
Сабақ барысы:
Кезең
|
Мұғалім әрекеті
|
Оқушылар әрекеті
|
І
|
Мұғалім оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді.
|
Оқушылар сабаққа даяр отырады. Әр балада сарамаңдық жұмыс дәптері мен атласы, кескін картасы болады.
|
ІІ
|
1 тапсырма. «Геосаясат», «геосаяси жағдайы» туралы түсініктер мен елдің геосаяси жағдайына баға берудің талаптарын (көршілес елдер, олардың саяси-экономикалық, әлеуметтік жағдайы, саяси ұйымдар мен жанжал ошақтарына қатысты және т.б.) естеріңе түсіру.
2 тапсырма. Қалауы бойынша бір елдің геосаяси жағдайына баға беріп, оның халықаралық жағдайлар әсерінен өзгеру мүмкіндігін сипаттау.
3 тапсырма. Саяси карта бойынша геосаяси жағдайы өте қолайлы немесе қолайсыз елдерді анықтап, олардың тізімін дәптерге жазу.
|
Оқушылар «Геосаясат», «Геосаяси жағдайы» туралы түсініктерге анықтама береді және елдің геосаяси жағдайына баға берудің талаптарын (көршілес елдер, олардың саяси-экономикалық, әлеуметтік жағдайы, саяси ұйымдар мен жанжал ошақтарына қатысты және т.б.) естеріңе түсіреді.
Екінші тапсырманы орындағанда ең алдымен Қалауы бойынша бір елдің геосаяси жағдайына баға берудің талаптарын ескеріп, баға береді. Және оның халықаралық жағдайлар әсерінен өзгеру мүмкіндігіне өз ойларынан сипаттап береді.
Үшінші тапсырманы орындағанда дәптерге кесте сызып, оның бір бағанына өз ойынша геосаяси жағдайы қолайлы елдерді, екінші бағанына геосаяси жағдайы қолайсыз елдерді жазу.
|
ІІІ
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін айтады. Оқушылармен қоштасады.
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін мұғаліммен бірге талдайды. Мұғаліммен қоштасады.
|
Сабақ: №25
Сыныптар: 10 А, 10 Д
Күні: 12.12.09/8.12.09
Тақырыбы: Қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуі
Мақсат-міндеттер:
Білімділік мақсаты – Қоғам мен табиғат арасындағы өзара күрделі байланыстың мәні, табиғат байлықтары және олардың жіктелуі, табиғат ресурстарының қорлары мен таралуы туралы білімдерін толықтыру мен бекіту.
Дамытушылық мақсаты – Оқушылардың географиялық ой-өрісін дамыту. Жалпы оқу іскерліктерін үйрену, жалпы табиғат туралы оқушылардың көзқарастарын дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру, танымдық қызығушылығын дамыту, географиялық ойлауын қалыптастыру.
Тәрбиелік мақсаты – Оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, адамгершілік қасиеті мен географиялық мәдениетін қалыптастыру.
Оқу құралдары: Оқулық, 10 сынып Атлас, Дүние жүзінің саяси картасы, Дүние жүзінің физикалық картасы, Еуропаның саяси картасы, әдістемелік құрал, хрестоматия, дидактикалық материалдар
Сабақ түрі: Жаңа сабақты меңгеру сабағы
Оқыту әдістері: Репродуктивті, проблемалық әдіс
Сабақтың жоспары: І кезең – ұйымдастыру (2 мин)
ІІ кезең – үй тапсырмасын тексеру (5 мин)
ІІІ кезең – жаңа тақырыпты меңгеру (15 мин)
ІV кезең – білім мен икемділіктерін бекіту (10 мин)
V кезең – бағалау кезеңі (2 мин)
VІ кезең – қорытынды (1 мин)
Сабақ барысы:
Кезең
|
Мұғалім әрекеті
|
Оқушылар әрекеті
|
І
|
Мұғалім оқушылармен амандасып, балалардың кім-жоғын сұрайды. Сосын оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді.
|
Оқушылар мұғаліммен амандасады да, сабаққа дайындалып отырады.
|
ІІ
|
Ең алдымен мұғалім балалардың кескін карталарын тексереді, сосын бір-екі баладан тарихи-географиялық аймақтарды картадан көрсетіңдер деп айтады. Одан кейін өткен сабақтың білімдерін тексереді.
1. Саяси география мен геосаясат нені зерттейді?
2. Алғашқы геосаяси тұжырымдардың негізгі бағыты қандай болды?
3. Қазіргі заманғы геосаяси ағымдар бойынша елдің геосаяси жағдайына қандай факторлар әсер етеді?
4. Дүние жүзінде қанша тарихи-географиялық аймақ бар? Оларды бір-бірінен ажыратуда қандай принциптер пайдаланылған?
|
Балалар ең алдымен кескін карталарын тексереді де, бұл тарихи-географиялық аймақтарды дүние жүзі саяси картадан көрсетеді. Сосын мұғалімнің сұрақтарына жауап береді.
1. Саяси география дүние жүзінің саяси картасындағы заңдылықтар мен өзгерістерді, геосаясат мемлекеттердің сыртық саясаты мен олардың бір-бірімене қарым-қатынастарын саяси, экономикалық және әскери-стратегиялық өзара байланыстар тұрғысынан зерттейді.
2. Аумағын ұлғайтуға, аумақтың біртұтыстылыққа, аумақ арқылы еркін қозғалуға ұмтылуға бағытталған.
3. Бұрынғы заманда физикалық-географиялық факторға көп көңіл бөлінеді, қазіргі кезеңде экономикалық факторға көп көңіл бөлінеді.
4. Дүние жүзі географиялық орны мен табиғат ерекшеліктеріне сәйкес 16 тарихи-географиялық аймақтарға бөлінеді.
|
ІІІ
|
Жаңа сабақты түсіндіргенде ең алдымен адамзаттың өмірі мен ұлттық экономикасы үшін барлық қажеттіліктерін табиғат ресурстарынан қарқынды түрде орасан зор көлемде алуы – жер қойнауы мен қоршаған ортаға, су және ауа кеңістігіне зардабын тигізетін қатерлі құбылысқа айнала бастады деген сөздерінен бастайды.
Сосын өндірісті орналастырудағы ең негізгі фактор – табиғат ресурстары болып табылатындығын айтып, бірақ оның қазіргі келбеті ғылыми-техникалық революция ықпалынан едәуір өзгеруде.
Одан кейін бұл тақырыпты өздерін оқып, шығып мазмұнын айтыңдар деген тапсырманы береді.
|
Балалар өндірісті орналастырудың негізгі фактор – табиғат ресурстары болып табылатындығын біліп. Қоғам мен табиғаи арасыедағы өзара күрделі байланысты анықтады.
Сосын балалар өз беттерімен табиғат байлықтары мен олардың жіктелуін, табиғат ресурстарының қорлары мен таралуын оқып шығып, бір-біріне айтады, сұрақтар қою арқылы білімдерін бекітеді.
|
ІV
|
Тақырыпты бекіту мақсатында мұғалім балаларға келесі сұрақтарды қояды:
1. Табиғат пен қоғам арасындағы өзара байланысты қалай түсінесіңдер?
2. «Табиғатты тиімді пайдалану» ұғымына өз анықтамаларыңды мысалдар келтіріңдер.
3. Табиғат ресуртарының түрлерін атап көріңдер.
4. Ресурстарымен қамтамасыз етілу көрсеткішін қалай түсінесіңдер?
|
Тақырыпты бекіту мақсатында оқушылар сұрақтарға жауап береді.
1. Адамзаттың өмірі мен ұлттық экономикасы үшін барлық қажеттіліктерін табиғат ресурстарынан қарқынды түрде орасан зор көлемде алуы.
2. Табиғат ресурстарын шектен тыс жер қойнауынан алмай, табиғат қайта оны өндіріле алатындай көлемде алу.
|
V
|
Мұғалім оқушыларды жауап беру деңгейлері бойынша бағалайды.
|
Оқушылар мұғалімді тыңдап, бағаланады.
|
VІ
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін айтады. Оқушыларды үзіліске жібереді.
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін мұғаліммен бірге талдайды. Оқушылар үзіліске шығады.
|
Сабақ: №26
Сыныптар: 10 А, 10 Д
Күні: 12.12.09/8.12.09
Тақырыбы: Табиғат ресурстары және олардың түрлері
Мақсат-міндеттер:
Білімділік мақсаты – Табиғат ресурстары мен олардың жіктелуі, табиғат ресурстары түрлерінің дүние жүзі бойынша таралуы мен әркелкі орналасу туралы білімдерін беріп, жетілдіру.
Дамытушылық мақсаты – Оқушылардың географиялық ой-өрісін дамыту. Жалпы оқу іскерліктерін үйрену, жалпы табиғат туралы оқушылардың көзқарастарын дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру, танымдық қызығушылығын дамыту, географиялық ойлауын қалыптастыру.
Тәрбиелік мақсаты – Экологиялық тәрбие беру, еңбек тәрбиесін, патриоттық тәрбиесін беру, оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, адамгершілік қасиеті мен географиялық мәдениетін қалыптастыру.
Оқу құралдары: Оқулық, 10 сынып Атлас, Дүние жүзінің саяси картасы, Еуропаның саяси картасы, әдістемелік құрал, хрестоматия, дидактикалық материалдар
Сабақ түрі: Аралас сабақ
Оқыту әдістері: Репродуктивті, проблемалық әдіс
Сабақтың жоспары: І кезең – ұйымдастыру (2 мин)
ІІ кезең – жаңа сабақты түсіндіру (10 мин)
ІІІ кезең – білім мен икемділіктерін бекіту (25 мин)
ІV кезең – үйге тапсырма беру (4 мин)
V кезең – бағалау кезеңі (2 мин)
VІ кезең – қорытынды (2 мин)
Сабақ барысы:
Кезең
|
Мұғалім әрекеті
|
Оқушылар әрекеті
|
І
|
Мұғалім оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді.
|
Оқушылар сабаққа даяр отырады.
|
ІІ
|
Ең алдымен балаларға осындай сұрақтарды қояды:
1. Табиғат ресурстары дегеніміз не?
2. Неліктен физикалық географияда пайдалы қазбалардың, өсімдіктердің, жануарлардың, топырақ жамылғысының, судың таралуына көп көңіл бөлінеді?
3. Қазақстан қандай табиғи қорлар жөнінен әлемдік орындарға ие?
4. Неліктен қазіргі табиғат байлықтарын тиімді пайдалану мәселелеріне көп көңіл бөлінуде?
Сосын барлық табиғаттағы байлығын табиғи ресурстары делінетіні, адам өмірінде олардың қажеттерін қанағаттандыру үшін пайдаланылатыны да табиғи ресурстары деп аталатынын айтады.
Сосын балаларға келесі суретті сызғызады.
|
Ең алдымен балалар сұрақтарға жауап береді.
Сосын табиғат ресурстарын есіңе түсіріп, оларға анықмата береді.
Сосын табиғат ресурстарының жіктемелерін айтады (қолдану аясына қарай, сарқылу дәрежесіне қарай, пайда болу көзіне қарай және т.б.)
Одан кейін сызбаны дәптерге сызып алып, жаттайды, толықтырады.
|
ІІІ
|
Тақырыпты бекіту үшін мұғалім оқушыларға келесі тапсырманы береді:
1. Бұл сызбаны аяқтаңыз. Сарқылатындарға және сарқылмайтындарға қандай табиғат ресурстар жататынын ойлаңыз.
Одан кейін балаларға жеке-жеке тапсырмаларды береді.
1. Минералдық ресурстары дегеніміз не? Олардың маңызы қандай? Мысал келтіріңіз.
2. Отын-энергетикалық қорлар дегеніміз не? Олардың маңызы қандай? Олар республикамыздың қай өңірлерде таралғанын анықтаңыз.
3. Жер ресурстары дегеніміз не? Олардың маңызы қандай? Олар республикамыздың қай өңірлерде көбірек таралғанын анықтаңыз.
4. Тұщы су ресурстары дегеніміз не? Олардың маңызы қандай?
5. Орман ресурстары дегеніміз не? Олардың маңызы қандай? Дүние жүзінің қай өңірлерде су қоры көп, қай аймақтар суға тапшы?
6. Дүниежүзілік мұхит ресурстары дегеніміз не? Олардың маңызы қандай? Олар дүние жүзінде қалай таралған?
7. Табиғи қорларды тиімді пайдаланудың негізгі жолдарын көрсетіңіз
|
Ең алдымен балалар өз беттерінше табиғат ресурстарының сарқылу дәрежесі бойынша топтастыратынын есіңе түсіріп, сызбаны сызады.
Сосын жеке-жеке тапсырмаларынды алып, өзінің тиесілі тақырыпшаларын оқып, сұрақтарға жауап береді. Тапсырмаларды орындайды.
|
ІV
|
Үй тапсырма:
1. §20, 21 оқып, мазмұнын айту.
2.Тапсырманы аяқтау.
3. Табиғат ресурстарымен толық қамтамасыз етілген мемлекеттер мен табиғат ресурстарына тапшы елдердің тізімін дәптерге жазу.
|
Оқушылар үй жұмысын жазып алады, түсінбеген сұрақтарды сұрайды.
|
V
|
Мұғалім оқушыларды жауап беру деңгейлері бойынша бағалайды.
|
Оқушылар мұғалімді тыңдап, бағаланады.
|
VІ
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін айтады. Оқушылармен қоштасады.
|
Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін мұғаліммен бірге талдайды. Мұғаліммен қоштасады.
| |
