4-САБАҚ: 1-бөлім: Мәдениет: тіл және қарым-қатынас
Тақырыбы: Тілдік қатынас
|
|
|
5-сынып
|
Қазақ тілі
|
|
|
Оқу
мақсаттары
|
Тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау 5.2.
Дауыссыз дыбыстардың емлелік ерекшеліктерін ескере отырып, орфографиялық нормаға сай жазу 5.1.
|
|
Сабақ мақсаттары
|
Тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсініп, негізгі және қосымша ақпаратты
анықтайды;
Дауыссыз дыбыстардың ерекшеліктерін ескере отырып, орфографиялық нормаға сай сауатты жазады
|
|
Бағалау критерийі
|
Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап бере алады;
Негізгі және қосымша ақпараттарды ажырата алады;
Сөздерді орфографиялық нормаға сай жазады.
|
|
Оқыту деңгейі
|
Талдау, қолдану
|
|
Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:
|
|
Ыммен түсіну, тілдік қатынас, дефектология
|
|
Диалог құруға / шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер:
|
|
Адам баласы пайда болғаннан бері қандай қатынас құралдарын пайдаланған?
|
|
Құндылықтарға баулу
|
Тілді құрметтеуді, өзара мәдениетті қарым-қатынас жасауды үлгі ету
|
|
Пәнаралық байланыс
|
Дефектология – (лат. defectus – жетімсіздік және гр. λόγος – ілім) – педагогиканың көру, есту, сөйлеу мүшелерінде, ақыл-ойының дамуында табиғи кемістігі бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу мәселелерін зерттейтін арнаулы саласы.Төрт салаға бөлінеді: сурдопедагогика – мылқау балаларға, тифлопедагогика – зағип балаларға, олигофренопедагогика – ақыл-ойы кеміс балаларға, логопедия – тілінің кемісі бар балаларға білім және тәрбие беру проблемаларын зерттейді.
|
|
Алдыңғы білім
|
Қазақ халқында жазу-сызудың қалыптасу кезеңі
|
|
Сабақтың барысы
|
|
Кезеңдер
уақыты
|
Мұғалім әрекеті
|
Оқушы әрекеті
|
Ресурстар
|
Қызығушылық ояту
7 минут
|
Амандасады, сыныптың сабаққа дайындығын қадағалайды
Ой тастау, ойланту тапсырмасы.
Берілген суреттердегі қатынас түрлеріне назар аударып көрелік.
ДЕСКРИПТОР:
- Суреттегі қатынас түрлерін анықтайды.
|
F бағалау. «Түрлі-түсті қағаз»
|
https://kk.wikipedia.org/wiki/
|
Мағынаны тану кезеңі
30 минут
|
ТЫҢДАЛЫМ АЛДЫ ТАПСЫРМА.
Тілдік қатынас туралы түсінік беріледі және мақсатқа байланысты негізгі және қосымша ақпараттар туралы еске түсіреді.
Адамдардың өзара қарым-қатынасы 2-ге бөлінеді: тілдік жәні тілсіз қатынас. Тілсіз қатынасқа адамдардың ыммен, қабақтың, тіпті дене мүшелері (қол, аяқ, иық) қимыл-қозғалысы арқылы көптеген мағына бере алады.
1-тапсырма. Аудиомәтінді мұқият тыңдап, мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беріңдер және мәтіннен негізгі және қосымша ақпарттарды анықтаңдар.
Мәтін мазмұны бойынша кестедегі ақпараттардың дұрыс, бұрыстығын анықтаңдар.
Сұрақтар
|
Дұрыс / бұрыс
|
Жазу – адамдардың жақында тұрып, бір-біріміне қарым-қатынас жасауын қамтамасыз етеді
|
Бұрыс
|
Жазу – қарым-қатынас құралы ғана емес, адамның өз ойын жарыққа шығаратын құрал
|
Дұрыс
|
Тарихта алғашқы жазу сурет түрінде болған
|
Дұрыс
|
Жазудың 5 түрі бар
|
Бұрыс
|
Қазақ халқы дыбысжазу түрін пайдаланады
|
Дұрыс
|
Мәтіннен негізгіжәне қосымша ақпараттарды анықтаңдар.
«ГҮЛ ӨСІРУ» әдісі.
Негізгі ақпарат
|
Қ осымша ақпарат
|
Тарихта алғашқы жазу сурет түрінде болған, сондықтан оны сурет жазу деп атайды.
|
Қазақ халқы жазудың дыбыстық жазу түрін пайдаланады.
|
|
Сурет жазудың ерекшелігі – барлық халықтарға түсінікті болуында.
|
гүлге негізгі ақпараттарды орналастырады;
жапырағына қосымша ақпараттарды орналастырады.
|
Дескриптор:
-мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді;
- мәтіннен негізгі және қосымша ақпараттарды анықтайды.
|
7-аудио
Мәтін
|
2-тапсырма. Дауысты дыбыстар емле ережесіне сай сөздерді сәйкестендіріңіздер.
1. Ашық дауыстыдан басталатын қосымшалар жалғанғанда, соңғы буындарындағы ы, і түсіп айтылатын және жазылатын сөз
|
|
А) бөрік
|
2. Дауыссыз дыбыстар шұғыл айтылатындықтан ы, і әріптері түсіп қалатын сөз
|
В) жиналыс
|
3. Ы, і дыбыстары бар бірқатар сөздер тәуелденгенде, олардағы соңғы қысаң дыбыстар сусып түсіп қалатын сөз
|
С) рас
|
4. Р дыбысынан кейін қысаң ы, і дыбыстарынан басқа дауыстылар жазылатын сөз
|
Д) жарқ-жұрқ
|
ЖАУАБЫҢДЫ ТЕКСЕР!
1-тапсырма жауабы: В
2-тапсырма жауабы: Д
3-тапсырма жауабы: А
4-тапсырма жауабы: С
|
Дескриптор:
Жазбаша мәтін жазады;
Орфографиялық норманы сақтап сауатты жазады;
Кестедегі ақпаратты толық қамтиды
|
|
Кері байланыс
|
Толық орындаған тапсырмаңа «Бес саусақ»арқылы
бағаңды бер.
Бүгінгі сабақта тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсініп, негізгі және қосымша ақпаратты анықтадық;
дауысты дыбыстардың емлелік ерекшеліктерін ескеріп, орфографиялық нормаға сай жазуға үйрендік.
|
|
|
Қосымша тапсырма
|
Тілдік қатынас түрлерінің бірін таңдап, достарыңмен
бүгінгі тақырып туралы ой бөліс.
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
