Сабақтың түрі: Жаңа білім беру сабағы Сабақтың типы: Аралас Қолданылатын әдіс-тәсілдер: Шағын топтық жұмыс, крестиктер мен нөлдіктер, ойлан-бірік-бөліс, сұрақты ұстап ал, шежіре құрастыру әдісі Құрал-жабдықтар, көрнекілік:плакат, маркер, бейнематериал т.б. Пайдаланылатын әдебиеттер: 11-сынып биология, биологияны оқыту әдістемесі, интернет көздерінен алған бейнематериал
Кезеңдері
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
І. Ұйымдастыру
2 минут
Оқушылармен амандасу
Топқа бөлу
Амандасу
суреттері арқылы топқа бөлінеді
2.Үй тапсырма-сын сұрау
5мин
Топтастыр: Адамның жануарлардан шыққандығының дәлелдемелері.
Белгілері
дәлелдемелері
1,3,8,10,13,14,16
Анатомиялық
2,6
Эмбриологиялық
5,7,9,10,11,15
Физиологиялық
4,12
Палеонтологиялық
1. Құлақ қалқанының болуы. 2. Адамның дамуы жатыр ішінде ұрықтанған жұмыртқадан басталуы. 3.Адам тәрізді маймылдар жоғары дәрежелі жүйке қызметі жақсы дамыған. 4. Қазбадан табылған тұқымды шаңжапырақ. 5. Қан құрамының ұқсастығы. 6. Дамудың алғашқы кезеңіндегі желбезек саңылауының болуы. 7. Маймылдарда адамға ұқсас қуану, ызалану, қайғыру сезімі. 8. Ортаңғы құлақта 3 дыбыс сүйегінің болуы. 9. Кездесетін ауру түрлерінің ортақтығы. 10. Көкет, сүт бездерінің , тістерінің жіктелуі. 11. Ұрпағына мейірімділік көрсетіп, қамқорлық жасау . 12.Археоптерикс, Австралопитектердің табылуы. 13. Рудимент ,атавизм мүшелерінің болуы. 14. Миының балыққа ұқсауы, клоакасының болуы. 15. Жазалау сезімдері болады. 16. Хромасомаларының ДНК молекулалары мен генднрдің жиынтығы ұқсас.
Ақылдасады , Шежіре құрастырады
Бағалау парағына топтық жұмысқа қатысып, түйінді ой айтқан оқушыларды топта ақылдасып, критерийлер бойынша оқушылар өздерін бағалайды.
3.«ЗЕРТТЕЙІК -ЗЕРДЕЛЕІК ТАНИ БІЛУ »
6 мин +4мин
1 топ. Ежелгі адамдар
2топ. Ертедегі адамдар
3 топ. Қазіргі адамдар
ЖОСПАРЫ:
1. Аты
2. Тіршілік еткен уақыты
3. Сыртқы келбеті
4. Ми көлемі
5. Еңбек құралдары
6. Тұрмыссалты
-Топ бойынша оқығандарын түсіндіреді, топта талдап, спикер оқушылар тақырыпты айтады.
"БҰЛ Не?"1мин
Сурет бейне бойынша сураққа жауап беру
Суретті мұқият қарап,өз тұжырымын айтады
Ой толғаныс
Жұптық жұмыс
Бекіту
5мин
Сәйкестігін табу
А. Ежелгі адамдар
В. Ертедегі адамдар
С. Қазіргі адамдар
1.Архантроптар
2.питекантроптар
3. краманьондықтар
4. Тік жүретін адам Homo erectus
5. синантроп
6. Гейдельберг
7. Неандертальдық
8. Саналы адам Homo Sapiens
9. бойы 170-180 см
10. миының көлемі 1600 см куб
11. 40-45 мың жыл бұрын өмір сүрген
12. 200-300 мың жыл бұрын өмір сүрген
13. бойы 160-165 см
14. миының көлемі 1400 см куб
15. миының көлемі 1100 см куб
16. 1-1,5 млн жыл бұрын өмір сүрген
Дәптерлеріне жазып алады
жұмысын қорғау
орындарына сәйкестендіреді
ІҮ. "Полиглот"
2мин
Латын. аударғанда "питекантроп" қандай мағына білдіреді:
Кытай адамы
Маймыл адам
Человек умелый
Тік жүретін адам
Мағынасын табады,орындарына сәйкестендіреді
Жұптық жұмыс орындайды. Суретті құрастыру арқылы, түсіндіреді
Тест
6мин
1. Рудиментті табыңыз:
а) түкті адам; ә) аппендикс; б) құйрықты бала. 2. 1871 жылы шыққан «Адамның шығу тегі және жыныстық сұрыпталу» еңбегінің авторы кім? а) Ж.Б.Ламарк; ә) Ф.Энгельс; б) Ч.Дарвин. 3. Адамның тарихи дамуы:
а) онтогенез; ә) филогенез; б) антропогенез. 4. Жеке түрлердің өз ата тектерінің белгісіне қайта оралуы қалай аталады?
а) рудимент; ә) атавизм; б) гомологиялық мүше. 5. Еңбек әрекеті, сөз, ойлау, антропогенездің қозғаушы күшінің қай факторына жатады?
а) әлеуметтік; ә) биологиялық; б) экологиялық. 6. Тұқым қуалайтын өзгергіштік, тіршілік үшін күрес антропогенездің қай факторына жатады? а) әлеуметтік; ә) биологиялық; б) экологиялық. 7. Адамның шығу тегін, дамуын, қалыптасуын зерттейтін ғылым:
а) палеонтология; ә) эмбриология; б) антропология. 8. Адамда соқырішек, үшінші қабақ ата тегінен қалған белгілерге жатады. Осындай белгілердің ғылыми атауы: а) рудимент; ә) атавизм; б) гомология. 9. «Табиғат жүйесі» еңбегінің авторы кім?
а) К.Линней; ә) Ф.Энгельс; б) Ч.Дарвин. 10. Адам тәрізді маймылдар қуанады, ызаланады, ұрпағына қамқорлық жасайды, сезім мүшелері, қан құрамы, ауру түрлері ұқсас болады. Бұл қандай дәлелдемелерге жатады?
а) анатомиялық ә)физиологиялық;б) палеонтологиялық Жауаптары: 1 – ә, 2 – б, 3 – б, 4 – ә, 5 – а, 6 – ә, 7 – б, 8 – а, 9 – а, 10 – ә
