Оқушыларға бір сөйлем беріледі. Олар оны сөздермен толықтырып, сөз санын арттырады.
Мысалы: Ұшақ қонды Ұшақ әуежайға қонды.
-Сөйлемде не өзгеріс болды?
-Мағынасы, яғни, айтылған ой өзгерді ме? (Жоқ)
-Екінші сөйлемде де сол ұшақ туралы , бірақ оның қайда қонғаны анықтала түсті.
Сол сияқты әр топқа бір-бір сөйлем ұсыну.
67- жаттығу. Сөйлемдерді дәптерге көшіріп жазу.
Топта сөйлемдегі бастауышты баяндауышты табады. Қарамен жазылған сөздерге сұрақ қояды.
Қарамен жазылған сөзді тақтаға жазу оған сұрақ қою.
ГҮЛДІ – нені?
Әдемі- қандай?
Ұшаққа- неге?
Әуежейға – қайда?
Жарастың -кімнің?
Тұрлаулы мүшелердің Біз қойған сұрақтар:
сұрақтары:
кім? не? нені?
кімдер? нелер? қандай?
кімі? Несі? Неге?
Не істеді? Неғылды? Қайда?
Қайтті? Кімнің?
Ендеше, қандай қорытынды жасауға болады?
-Гүлді, әдемі, ұшаққа, әуежайға сөздері тұрлаулы мүшелер бола ала ма?
Оқулықтың 78 бетіндегі ережені оқып тұрлаусыз мүшелер туралы түсінеді. Яғни жоғарыдағы 67- жаттығудағы нені, қандай? неге? Кімнің деген сұрақтар қойған сөздер тұрлаусыз мүшелер екенін біледі. Өздері қорытады.
Сөйлем мүшелеріне талдау дегеніміз не?
Мұғалімнің түсіндіруі.
Сөйлемді түсініп оқу.
Сөйлемдегі баяндауышты табу. Астын сызу
Екінші бастауышты табу. Астын сызу
Бастауышты тапқан соң тұрлаусыз мүшені табу. Астын сызу.
Жаңылтпашты жаттау. Оны жатқа жазу.
Сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдау.
Ала қарға қарға қонды.
Қара қарға жарға қонды.
Бірінші бағалау- Жұптық бағалау
Табыс критерийлері:
А- бөлігі
-Жазу каллиграфиясы- өте жақсы – 3 ұпай
- Жазуы жақсы, 1 қате бар – 2 ұпай
- Жазуы нашар, 2-3 қате бар- 1 ұпай
Б- бөлігі
Жаңылтпашты жаттап алыпты – 2 ұпай
Жаңылтпашты шала жаттапты- 1 ұпай
Сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдау.
-Енді топ болып сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдаңдар.
Ала қарға қарға қонды.
Қара қарға жарға қонды.
Табыс критерийлері:
2 сөйлемде дұрыс талдаған -
Бір сөйлем дұрыс талдаған-
Екеуі де қате – 0
Топтағы оқушылар сөйлемдер жазылған карточкалар алады. Қабырғаларда «тұрлаулы мүшелер», «тұрлаусыз мүшелер» деген жазулар ілініп тұрады. Оқушылар карточкадағы сөздерді тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелерге жіктеп, жапсырады.
|