2). Кестені толтыру «Тынысалу және тынысшығару механизмдерінің құрылым-функционалдық»
Құрылымы және
функциясы
|
Тынысалу механизмі
|
Тынысшығару механизмі
|
Негізгі бұлшықеттер
|
Көкет
Сыртқы қабырға аралық еттер
Шеміршек аралық еттер
|
Құрсақ еттері
Ішкі қабырға аралық еттер
|
Көмекші
бұлшықеттер
|
)Тіс тәрізді еттер
Трапеция еттер
3юКөкірек-бұғана-емізік еттері
Үлкен және кіші көбірек еттері
|
Үлкен кеуде еттері.
Кіші кеуде еттері.
Тіс тәрізді еттері.
|
Кеуде жасушасының
өлшемінің, өкпе
көлемінің және
плевралды қуыс
қысымының өзгерісі
|
Жай дем алғанда ол –6 мм с.б., терең дем алғанда –20 мм
|
Жай дем шығарғанда –3 мм с.б.
|
Тапсырма №3.
Кестені толтыру «Ауаның газдық көрсеткіштері және ағзаның әртүрлі орталары»
Ауа және ағза орталары
|
Газ құрамының көрсеткіштері
|
О2
|
СО2
| Атмосфералық ауа, % |
21%
|
0.03%
|
Демшығару ауасы, %
|
16%
|
4%
|
Альвеолярлық ауа*, %
|
14%
|
6%
|
Альвеолярлық ауа*, мм.с.б.
|
100-110
|
40
|
Артериалық қан, мм.с.б.
|
100
|
40
|
Веноздық қан, мм.с.б.
|
40
|
46
|
Ескерту: * – мәндер өзгереді.
Тапсырма №2. Оксигемоглобиннің қисық диссоциациясын сызыңыз.
Схеманы салып , мәліметтерді үш тілде жазыңыз.
Қандағы СО2 кернеу күшіне байланысты оксигемоглобиннің диссоциясы.
а - қалыпты жағдайда (СО2 с.б. 40 мм); б - СО2 -ның кернеу күшінің азаюы;
в - оның көбеюі кезіндегі оксигемоглобиннің диссоциасын көрсететін сызықтар.
Диссоциация оксигемоглобина из-за напряжения СО2 в крови.
а - в нормальных условиях (СО2 с.б. 40 мм); б - уменьшение силы натяжения СО2; в - линии, показывающие диссоциацию оксигемоглобина при его повышении.
Dissociation of oxyhemoglobin due to CO2 tension in the blood.
a - under normal conditions (CO2 s.b. 40 mm); b - decrease in the tension force of CO2; c - lines showing the dissociation of oxyhemoglobin with its increase.
Тапсырма №3. Кестеге көрсетіңіз «Қандағы газдардың тасымалдануы және өкпелердегі және ұлпалардағы газалмасу»
Атауы
|
Негізгі қызметтері
|
Оттегінің
тасымалдануы
|
Оттегі эритроцит Hb-імен қосылыс түрінде тасымалданады.
|
Қандағы оттегінің
саны
|
100 г қанда оттегінің мөлшері 18-20 мл немесе 180-200 мл/л
|
Көмірқышқыл
газының
тасымалдануы
|
Еріген жағдайда 2,5-3 об% тасымалданады.Көмір қышқылының тұздары түрінде 48-51об%.
Карбгемоглобин түрінде – 4-5 об%.
|
Өкпедегі газалмасу
|
Альвеола ауасы мен қан арасындағы газдар алмасуы. Газдардың альвеола ауасындағы меншікті қысымы мен олардың қандағы кернеуінің айырмашылығы нәтижесінде диффузия
жолымен жүзеге асады.
|
Ұлпалардағы
газалмасу
|
Оттегінің капиллярлар қанның ұлпаларға және көмірқышқыл газының ұлпалардан қанға диффузиясы. Атмосфералық ауа – О2, СО2, N2 газдарының қоспасы Альвеолалық ауа - альвеолаларды толтырып тұрған ауа қоспасы, ол организмнің ішкі газ ортасы болып табылады.
Шығарылатын ауа – атмосфералық және альвеолалық ауалырдың қоспасы.
|
Тапсырма№4.
Ситуациялық тапсырмалар
1. Тыныштық күйінде тыныс алу жиілігі 18-ге, қалыпты тыныс алу көлемі 500 мл-ге тең болып, жұмыс кезінде тыныс алу жиілігі екі есе, ал қалыпты тыныс алу көлемі 250 мл-ге тең болады. Минуттық тыныс алу көлемінің мөлшері қандай болады?
БӨЖ №2 ТАПСЫРМАЛАРЫ
ФИЗИОЛОГИЯДАН ТЫНЫСАЛУ ЖҮЙЕСІ БОЙЫНША
Тапсырма №3.
Спирограмма схемасы.Өкпенің көлемі және сыйымдылығын көрсетіңіз ( мл.) Үш тілде мәліметтерді жазу
Кестені толтыру спирограмма бойынша «Өкпенің көлемі және сыйымдылығы».
№
|
Өкпенің көлемі және сыйымдылығы» (анықтау)
|
Қалыпты
|
1.
|
Қалыпты тыныс ауасы (ҚТА)
|
0,4-0,5л
|
2.
|
Қосымша дем алу ауасы
|
1,5-2,5
|
3.
|
Өкпенің тіршілік сыйымдылығы (Жыныска, жасқа, бойға байланысты)
|
3,5–5л
|
4.
|
Функциялдық қалдық ауа (ФҚА)
|
Қосымша дем шығару ауасы+ қалдық ауа
|
5.
|
Қосымша дем шығару ауасы
|
1,2-1,5-2л
|
Қорытынды_ӨТС бізде спирография арқылы спирограмма арқылы жазылады. Және сол арқыоы біз адамның максималды түрде өкпесінде қанша ауа жиналатынын көретін боламыз.
Орындаған студент Қалдыбай Альбина топ 22-030К факультет ТФП
Тақырып қаралды, күні
|
_________________ оқытушының қолы
|
Достарыңызбен бөлісу: |