Ортасы
20 – мин
Оқушыларды сыни ойландыра отырып, диалогтық әдіспен жаңа тақырыптың мазмұнын ашу
|
Жаңа сабақ
«Жақша» атауы немістің Леонард Эйлер енгізген «Кlammer»-жақша деген термин сөзінен шыққан.Жақшалар тек XVIII ғасырдың I жар-тысында ғана неміс ғалымдары Готфрид Лейбниц пен Леонард Эйлердің еңбектері арқылы кеңінен тарады. Тақырыптың алдын-ала даярлық тапсырмасын орындау арқылы жақшаны ашып,кө-бейтіндіні қосынды түрінде өрнектеуді оқушылар тақтада орындайды: 1)3*(2а+9в+10с)═ 6а+18в+30с; -5(11х+7у-37)═ -55х-35у+185; 2)ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару: ав+ас-аd ═а(в+с-d); 4а+10в+18с═2(2а+5в+9с) Жақшаны ашу: а)алдында «+» таңбасы бар жақшаны ашу үшін жақша алдындағы «+»таңбасын және жақшаны жазбай жақша ішіндегі қосылғыштарды өз таңбаларымен жазу керек. Мысалы:3+(-2а+5в-6с)═3-2а+5в-6с; ә)алдында «-» таңбасы бар жақшаны ашу үшін «минус» таңбасын және жақшаны жазбай, жақша ішіндегі қосылғыштарды қарама-қарсы таңбамен жазу керек. мысалы: -(7а+2в-3с)═ -7а-2в+3с; -(9х-8у+5)═ -9х+8у-5; б) а(в+с) түріндегі өрнектегі жақшаны ашып жазу үшін көбейтудің үлестірімділік қасиеті қолданылады. (көбейтудің қасиеттеріне тарихи шолу жасау). мысалы: 5(4х+2у)═20х+10у; в)ортақ көбеткішті жақша сыртына шығару. Мысалы: 20а+15в ═ 5(4а+3в); мұндағы 5-ортақ көбейткіш.
жақшаны ашу
а (в+с) ав+ас
ортақ ортақ көбейткішті
көбейткіш жақша сыртына шығару
|
|
Оқушыларды тақтаға шығарып жалпылай талдату
15 мин
|
Жаңа сабақ түсініктерін нақтылау үшін жалпы сыныптық тапсырмалар орындау.Жалпы сыныптық жұмыс
. Ортақ көбейткішті жақша сыртына шығаруға және жақшаны ашуға жаттығулар орындау. №1-тақтада талдау: 1)а+(в-с)═а+в-с; 4)9-(а+в+с)═9-а-в-с; 7)а-(в-с+d)═а-в+с-d; 2)х-(у+2)═х-у-2; 5)х-(-3+у-z )═х+3-у+z 8)х+(у-z+8)═х+у-z+8; 3)m-(-n-k)═m+n+k;6)m+(8+n-k)═m+8+n-k; 9)m-(-2+n+k)═m+2-n-k;
№2-жақшаларды ашып жазу: 1)1,9(а+2)═1,9а+3,8; 3)-2(х-0,9) ═ -2х+1,8; 5)1,3(а-в)═1,3а-1,3в; 2)3(а-1,7)═3а-5,1; 4)-3(1,6+у)═ -4,8-3у; 6)-4(х+у)═ -4х-4у;
№3-ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару:
1)2m- 2n ═2(m-n); 2)3а-6в═3(а-2в); 3)6х+10у═2(3х+5у);
3х+3у═3(х+у); 2с+8d═2(с+4d) 15а-12в═3(5а-4в);
-4m-4n═ -4(m+n); 5m-15n═5(m-3n); 20с-24d═4(5с-6d);
|
|
