Большинство сухофруктов, поставляемых на пищевой рынок обрабатывают диоксидом серы (SO2), который обозначается на упаковках как консервант E220. Этот консервант препятствует развитию микроорганизмов в сухофруктах, позволяет им не темнеть, одним словом — придает аппетитный внешний вид и сильно увеличивает срок хранения.
Однако, диоксид серы (Е220) является высокотоксичным соединением. Чувствительность к отравлению диоксидом серы у всех людей различная. Например у меня, после поедания нескольких штук кураги, обработанных диоксидом серы уже через несколько минут начинается першение в горле и головная боль. Другие люди менее чувствительны к этому консерванту. Общие симптомы отравления диоксидом серы следующие: сильное першение в горле, насморк, кашель, охриплость, головная боль, тошнота. При отравлении высокими концентрациями возможно удушье и отек легких.
И хотя существуют нормы (предельно допустимые концентрации) на содержание диоксида серы при обработке различных продуктов, согласитесь, очень хочется избежать его поедания. И сделать это вполне реально.
Удаление диоксида серы из сухофруктов основано на хорошей растворимости этого вещества в воде. То есть достаточно вымачивать сухофрукты в воде комнатной температуры, при этом несколько раз меняя воду. Я вымачиваю 1 час в одной воде, далее хорошо промываю и снова вымачиваю еще полчаса. После этого сухофрукты теряют большую часть Е220 и их уже можно есть!.
Жұмыстарды орындап болған соң аталған мәліметтерді эксперимент ретінде алдын ала суда жібітілген кепкен жемістердің ерітіндісінде күкіртті қышқылдың түзілуін дәлелдеп, демонстративті көрсетуге болады. Ол үшін дүкеннен Е220 консерванты бар кепкен жемісті сатып алу керек.
Оқушылар жасалған жұмыстан қорытынды шығарулары керек.
Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы:
Хим
я, 12-сынып
|
1-тоқсан, 12.1В
Азот және күкірт
|
Оқушының аты-жөні:
|
Оқу жоспарына сілтеме
|
Оқу мақсаты
|
Бағалауға нұсқаулық
|
Азот және күкірт
|
(12.1B) күкірт құрылымы мен аллотропиясын түсіну
|
Берілген оқу мақсаты практикалық жұмысты аяқтаған соң жүргізіледі. Оқушылар күкірттің құрылымының температураға сай күйінің өзгеруінің диаграммасын жасауы керек. Әр күй өзгерісінің атауын беріп, құрылымдық формуласы мен құрылымдық схемасын салу керек. Оқушылар жеке жұмыс жүргізулері қажет.
|
Дағдылар
|
Жетістік критерийі
|
Оқушылар оқу мақсатына жетеді, егер
|
Білу және түсіну
|
Әр кезеңдегі заттың атауын беріп, диаграмманы дұрыс салған. Оқушы тапсырманы 80% дұрыс орындаған.
|
Тапсырма
Күкірттің құрылымының температураға сай күйінің өзгеруінің диаграммасын жасаңыз. Әр күй өзгерісінің атауын беріп, құрылымдық формуласы мен құрылымдық схемасын салып, түсініктеме беріңіз.
Сабақ қорытындыланып, оқушыларға үй тапсырмасы беріледі.
Үй жұмысы:
1) Адам ағзасындағы күкірттің кездесуін зерттеу http://bilimland.kz/index.php/kz/ сайтында күкірттің адам ағзасындағы күкірт тақырыбындағы бейнебаянды көру.
2) Күкірт және күкірт диоксидінің пайдаланылуы
http://bilimland.kz/index.php/kz/ сайтында күкірттің қолданылуы тақырыбындағы бейнебаянды көру.
3) Оқушылар үйдегі азық-түліктің таңбалануын қарап,
құрамында консервант түрінде күкірттің қос оксиді кезедесетінін атауы қажет.
|
http://bilimland.kz/index.php/kz/
Презентация, ноутбуктар, карточкалар, флипчарт, маркерлер.
|
Бөліп оқыту – Көбірек қолдау көрсету үшін Сіз не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушылар алдында қандай міндеттерді қоюды жоспарлайсыз?
|
Бағалау – Оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалайша тексеруді көздейсіз?
|
Пәнаралық байланыс,
Денсаулық пен қауіпсіздік ережелері,
АКТ,
Құндылықтармен байланыс (тәрбие).
|
Барлық оқушылар:
Күкірттің құрылымы мен алоотропиялық түрөзгерістерін біледі.
Көптеген оқушылар:
Күкірттің аллотропиялық түрөзгерістерін қолдануға өзінің ұсынысын айта алады.
Кейбір оқушылар:
Қышқылдық жаңбырларға төтеп беруші технология ұсына алады.
|
Сабақта бағалаудың формативті түрі қолданылады. Топтық немесе жеке жұмыстар барысында жылдам және дұрыс орындаған оқушыларға смайлик, жұлдызшалар ұсынылады. Сабақ соңында берілетін карточкалар критериалды бағалау бойынша оқушылардың білімін анықтауға негіз болады.
|
Тапсырмалар берілген бос кестеген факторлардың әсерін жазу, талқылауға мүмкіндік беру арқылы оқушылардың түсініктерін кеңейтуге көмегін тигізеді. Ал кестені қайта құрастыру есте сақтауына әсер етеді.
Сабақта топтық жұмыс істеу және нәтижелерді басқа оқушылармен ауқымды пікірталас жүргізу арқылы талқылау арқылы Білім беру құндылықтарын жүзеге асырып, өзге пікірді құрметтеу мен коммуникативті дағдыларды дамытуға мүмкіндік береді.
Оқушылар бақылауының негізінде жатқан қағидаттарды түсіндіруде сыни тұрғыдан ойлау қасиетінің көптеген мүмкіндіктері бар.
Күкірттің диоксиді бұл эксперименттің жүргізілуі/көрсетілуі кезінде бөлінуі мүмкін. Күкірт қос оксидінің ерітіндісі улы және тыныс жолдары ауруының асқынуына әкелуі мүмкін. Ұсынылған эксперименттер барлық қабылданған шаралар сақталған жағдайда 12-сынып оқушылары үшін қауіпсіз. Барлық техника қауіпсіздік ережелері сақталады.
Күкірттің қос оксидіне қатысты ескертпені жоғарыда қараңыз.
Ерітілген көмірқышқыл газының еруі нәтижесінде пайда болатын табиғи қышқылдылықты күкірттің қос оксидінен түзілген зиянды қышқылдылықтан айыруда мұқият болу керек.
Оқушылар үйдегі азық-түліктің таңбалануын қарап құрамында консервант түрінде күкірттің қос оксиді кезедесетінін атауы қажет
|
Рефлексия
Сабақ мақсаттары/оқыту мақсаттары қол жетімді болды ма? Бүгін оқушылар нені үйренді? Оқыту ортасы қандай болды? Менің бөліп оқытқаным жоспарлағандай жүзеге асты ма? Мен өз уақытымды ұтымды пайдалана алдым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгізуім қажет және неліктен?
|
Берілген бөлімді өз сабағыңызға рефлексия жүргізу үшін пайдаланыңыз. Сабағыңызға қатысты сол жақта келтірілген сұрақтарға жауап беріңіз.
Бұл сабақтағы оқыту мақсаттары қолжетімді болды. Оқушылар жасалған эксперименттерді видеолардан емес, жасалынып жатқандығын өз көзімен көргендіктен мақсаттар қол жетімді болды деп ойлаймын. http://bilimland.kz/index.php/kz/ сайты сабақты өткізуде тиімді пайдаланып, оқушылар бұл сабақта анализ жасауды үйренген сияқты. Жасалған экспериментті көре отырып, ондағы Е220 консервантымен танысып, оның зиянды әсерін білді. Оқыту ортасы қолайлы болды. Барлық жоспарлаған іс-әрекеттерім жүзеге асырылды, уақыт та жоспарланған уақытқа сай болды. Білім беру құндылықтары сабақ барысында орын алды деген ойдамын. Жоспарға өзгеріс енгізудің қажеттілігі болмайтын сияқты.
|
