Сабақ тақырыбы: Табиғи және жасанды жарықтандыру Сабақтың типі: жаңа сабақ

Н.Құдайбергенов. Н.Жаданов «Еңбек қорғау» оқулығы. «Фолиант» баспасы 2010

• 
  Студенттермен сәлемдесу;
  
• 
  Студенттерді түгендеу;
  
• 
  Студенттердің сабаққа дайындығын тексеру;
  
• 
  Студенттердің назарын сабаққа аудару
  

Табиғи деп атайды жарықтандыру үй-жайлар жарық аспан (тікелей немесе көрсетілген), проникающим арқылы жарық сыртқы қоршайтын конструкцияларындағы ойықтар. Міндетті болып табылатын өндірістік үй-жайлардағы адамдар тұрақты (ерекшелік – үй-жайларға (белгіленген тәртіппен) үшін белгілі бір жұмыс түрлерінің және үй-жайлар орналастыруға рұқсат етілген жертөле және цокольдық қабаттарда, ғимараттардың және құрылыстардың көліктік туннелдер, электрощитовые, желдеткіш камералары, светокопировальные және фотомастерские, жолдар, өтпелер және т. б.). Интенсивтілігі табиғи жарық үй-жайларды байланысты, тәулік уақыты мен жыл, атмосфералық құбылыстардың бағдар ғимараттар – Ю, В – 3, биіктік, қашықтық және бояу көрші ғимараттар, көлемі мен нысаны терезелер, ішкі әрлеу (бояу) мен тереңдігін үй-жайларды және т. б.

Ең қолайлы жарықтандыруға ғимараттардың оңтүстік жарты қабатын бағдарлау кезінде, ғимараттар арасындағы қашықтықтар ғимараттың биіктігінен кем болмауы тиіс кезінде, ғимаратты ашық түсті тонмен бояу кезінде, терезенің жоғарғы жиегінен еденге дейін еселенген арақашықтықтан аспайтын бөлме тереңдігінен орнату кезінде қол жеткізіледі.

Жарық ойықтарының жеңіл металл жақтауларын орнату кезінде 5 – 10% табиғи жарық жоғалады; ағаш жақтауларында бұл шығындар 35 – 40 % - ға дейін өседі. Қарапайым терезе әйнегі 8 – 15 % күндізгі жарықты, оның ішінде биологиялық белсенді УК сәулелерін жұтады. Қысқы қос шынылау 25% - ға дейінгі жарықты жұтады. Терезе әйнектерінің ластануы 50% - ға дейін жарық сәулесінің шығындарын арттырады. Тюль шымылдықтар тағы 20-30 % -ға дейінгі жарықты жұтады.

Қабырғалар мен төбелердің ақшыл бояуы үй-жайлардың жарықтандыруын күшейтеді, т. б. жарық, ашық түсті бетке беріліп, бірнеше рет шағылады.

Табиғи жарықтың құрылымдық жүйесін: бүйір – жарық түсетін ойықтары қабырғада; орналасқан; жоғарғы жағы –төбедегі мөлдір жабындар және жарық шамдары; біріктірілген -  бір мезгілде қабырғалар мен жабындардағы жарық ойықтар.