Үй жұмысынқорытындылау ІІІ.Жаңа сабақ Адамның табиғатқа әсерінен жануарлар мен өсімдіктер қырғынға ұшырауда, соның салдарынан ағзаның көптеген түрлері жойылып кету шегіне жетті. Мәселен, 90-жылдардың ортасына дейін, 40 жыл бойы бөкен Қазақстандағы негізгі кәсіптік жануар болды. 1991-1993 жылдарда 800-900 мың бөкендер бар еді. 1998 жылы - 470 мың, 2001 жылы - 80 мың, ал 2003 жылы бар болғаны 21 мың бөкен қалды. Үкімет каулыларымен бөкендердің барлық түрін аулауға тыйым салынды. Бөкен Қызыл кітапқа енгізілген жоқ, бірақ осал, тіпті қиын-қыстау қауіп төнген түр мәртебесінде тұр. Оның санын қалпына келтіруде едәуір каржы салынып, аң шаруашылығы мен өзге ұйымдардың қарқынды күш жұмсауы қоса тапсырылды. Сөйтіп бөкен саны 30 мыңға жетті. Бірақ 2015 жылы бөкен ауруға ұшырып, 30 мыңнан бөкеннен 10 мың бөкен қалды.
1-категория – жойылып бара жатқан;
2-категория – саны жылдан-жылға күрт азайып бара жатқан;
3-категория – сирек кездесетін;
4- категория – ғылыми тұрғыдан толық зерттелмеген;
5-категория – қалпына келтірілген түрлер деп берілген. “Қазақстанның Қызыл кітабының” үшінші басылымында тіркелген омыртқалы жануарлар түрінің қандай отрядқа, қандай тұқымдасқа жататыны және әрбір жеке түрге қысқаша қазақша, ағылшынша деректер берілген. Сонымен бірге әрбір тіркелген түрдің суреті, Қазақстан аумағында таралуын көрсететін
Кітаптың екінші басылымына омыртқалы жануарлардың 129 түрі мен түр тармақтары тіркелді. Онда
балықтардың 16,
қосмекенділердің 3,
бауырымен жорғалаушылардың 10,
құстардың 58,
сүтқоректілердің 42 түрі мен түр тармақтары туралы мәліметтер берілген. “Қазақстанның Қызыл кітабының” екінші басылымында алғаш рет омыртқасыз жануарлардың 105 түрі берілді, онда
жәндіктердің 96, шаянтәрізділердің 1,
ұлулардың 6, құрттардың 2 түрі туралы деректер тіркелген. 1996 ж.
Ауыл шаруашылығы - материалдық өндірістің ең маңызды түрлерінің бірі. Ауыл шаруашылығы халықты азық - түлікпен және өнеркәсіпті шикізаттың кейбір түрлерімен қамтамасыз етумен айналысады. Осындай өнімдерді даярлайтын шаруашылық қожалықтарының дамуына үкімет тарапынан көмек көрсетіледі.
Шаруа қожалығының құқығын айқындайтын заң қабылданды. Бұл заң бойынша өтініш жазған жасаған шаруа қожалығын керекті жерді бөліп береді. Тек мемлекетке тиісті салықтарын төлеп тұру керек. Қожалық иелері керек етсе, мемлекет тарапынан қарыз қаражат беріледі. Шаруашылықтар қажетті құралдары мен техника түрлерін алады да өз жұмыстарын жолға қояды.
Үкімет Шетел
Шаруашылық
қажет техника
Мұндай несие қарыз алып іске қосылып жатқан шаруашылықтар көптен саналады.