Үй жұмысын қорытындылау ІІІ.Жаңа сабақ Міне, балалар, ауылдағы еңбек бірлестіктермен, жеке кәсіпкерлік жұмыстарымен кімдер жұмыс істейтінін білдік. Дәл қазіргі таңда жеке кәсіпкерлік жұмыстар ауылдық жерде көптеп етек алуда. Біз қазір ауылдағы адамдарының қандай еңбектермен айналысып, қандай жұмыстар жүргізіп жатқанын теледидардан көрейік.
- Теледидардан нені көріп нелерді ұғындық?
Ауыл байлығын қайдан аламыз?
Жер туралы әңгіме айту.
Ауыз суды үнемді пайдалану – бұл бүкіл әлемге ортақ проблема.
Ай сайын су төлейтін түбіртек әкелгенде, түбіртекпен қоса ыстық су және суық су есептеуіш құралдарын орнату жайында жарнамалар қоса келеді. Біздің пәтерде ондай құралдар орнатылмаған. Сондықтан, осы жарнамаға қаншалықты сенуге болатынын анықтау керектігін шештім. Сонымен қатар, менің сыныптастарымның арасында қаншасының пәтерінде су есептеу құралдар орнатылғанын анықтамақшы болдым. Осы мәселені зерттей отырып, суды қалай үнемді пайдалану
Су – тіршілік көзі. Сусыз күніміз жоқ. Су – керемет, сирек кездесетін минерал!
Қазақстан әлемдегі басқа елдерге қарағанда суды көп қолданатынын ескерсек, өмір нәрі ресурстарын ысыраптау тоқтамаса, болашақта су тапшылығына ұшырауымыз әбден мүмкін.
Салыстыру үшін мынадай деректерді көрсете кетейік. Тәулігіне 1 адамның суды тұтынуы Мәскеуде - 700 литр, Ташкентте - 500 литр, Парижде - 450 литр, Лондон мен Копенгагенде - 250 литр. Ал Астананың әрбір тұрғыны тәулігіне 250 литр су шығындайды. «Қарағанды Су» мекемесінің есептеуіш бойынша Қарағандының әр тұрғыны тәулігіне 140 литр суық су жұмсайды.
Президент өз сөзінде егер біз ойлау жүйемізді өзгертпесек, ел дамуының өзіндік ерекшеліктерінде үлкен қиындықтарға кез болатынымызды атап өтті. Әрқашанда бізде мұнай да, газ да бола бермес. Бүгінгі таңда таза ауыз судың проблемалары туындап отыр. Егер суды үнемдеуді үйренбесек, соңы жақсылыққа алып келмесі анық. Жалпы, біз қандай суды да үнемдеп пайдалануды үйренуіміз керек. Ең бастысы, біз барды үнемдей білетін қоғам болуымыз керек. Әйтпесе, табиғат ресурстары барлығына жетпейді. Табиғат байлығының бітетінін ойлануымыз қажет. Бүгіннен бастап үнемдеу шараларына кіріскеніміз жөн. Қазір бүкіл елдер ресурстарды үнемдеу үшін өздерінің өндірістерін, автокөліктерін, үйлерінің шатырларын қайтадан құрастырып, жаңартып жатыр. Суды, газды үнемдеу үшін әртүрлі құрылғылар ойлап шығарылуда.
Суды тиімді пайдалану үшін ұсыныстар: Тіс жуғанда және сақал алғанда стақан пайдаланылса, әр жағдайда 5-10 литр су үнемделеді;
Унитазға су ағызғанда 15 литр су жұмсалады;
Ыдысты ағып тұрған судың астында жуса, 100 литрге дейін су жұмсалады;
Автокөлікті шлангінің көмегімен жуса, 200 литр су жұмсалады;
Унитаздан сыздықтап су ағып тұратын болса, онда тәулігіне 40 литр су босқа ағып кетеді;
Ваннада шомылған кезде жұмсалатын су мөлшері душпен жуынғанда жұмсалатын сумен салыстырғанда 3 есе артық жұмсалады;
Сондықтан суды үнемдеу үшін: Қажетсіз суды босқа ағызбау керек;
Ыдысты жабық раквинада жуу керек;
Автокөлікті жуған кезде шланг емес, ведро қолдану керек;
Душтың басына ұсақ тесікті су шашқыш орнату керек, сонда 50% су үнемделеді;
Кір жуған кезде кір жуғыш машинаны толық толтыру керек
Егерде отбасы күнделікті қолданатын су көлемінің 20%-ын үнемдесе, онда бір жылда диаметрі 200 метр және тереңдігі 2 метр көл пайда болар еді.
.
Дүниетану . 16.04.16.
Тақырыбы:Ауыл шаруашылығы. «Қазақстанның қызыл кітабы»