Сабақ Түлкібас ауданы, Састөбе ауылы А. С. Макаренко атындағы жалпы орта мектебі Бастауыш сынып мұғалімі Кыдыралиева Урила Мырзакаримовна Сыныбы-3 Пәні: Ана тілі

Пәні: Ана тілі

2. Оқушының оқу мен жазу арқылы сыни тұрғысынан ойлауын дамыту, қиялын дамыту және сезімін ояту.

3. Өзара құрмет сезімін тудыру. Эмоциялық әсер ала білуге, басқаның пікірін сыйлауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ, пысықтау.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, ой қозғау, топтастыру.

Сабақтың көрнекілігі: қыс мезгілін бейнелейтін суреттер. М.Әуезов суреті. Тірек карточка. Электрондық оқулық.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Балалар бүгін ана тілі сабағына қонақтар қатысып отыр. Бірінші әдеппен қонақтарға амандасып алайық.

Үлкенге де сіз

Кішіге де сіз

Сәлем бердік сіздерге

Құрметпенен біз.

Абай, Мұхтар сөйлеген дана тілім,

Қастерлейді ұл-қызың мәңгі сені,

Болашағым, бақытым, дара тілім!

Міне, ұлы, кемеңгер, ғұлама ақындарымыздың тілі, туған тіліміз, өзімізді қазақ тілінде сөйлеуге үйрететін ана тілі сабағын бастаймыз.

ІІ. Үйге берілген тапсырма

І топ. А.Құнанбаевтың өмірбаянын айту. Абай туралы не білеміз?

ІІ топ. Абайдың лирик ақын екенін білеміз.

Ол кісі жылдың төрт мезгілінде өлең жазды.

Абайдың «Қыс» өлеңін жатқа айту.

ІІІ топ. Сұрақ-жауап.

– Автор қысты кімге теңеп тұр? (Қысты адамға, кәрі шалға теңейді)

– Шалдың киімдері қандай? (Ол ақ киімді, үстін ақ қырау басқан)

– Киім деп отырғаны не? (Ол жауған қар, қатқан мұз)

– Өлеңдегі шалдың мінезі қандай? (Ол қатал, соқыр, мылқау адам сияқты)

– Соқыр, мылқау дейтін себебі не? (Ол ештеңені көрмейді, аямайды, бәрін тоңдырады).

– Міне, балалар Абай атамыз қыс мезгілін осылай суреттеген.

Тірек сызба. Абай кім болған? (Абай – ұлы тұлға, ұлы ақын, аудармашы, сазгер, лирик)

Абай – қазақ халқының ұлы перзенті, асқан дарын иесі. Абайдың әр сөзі білген адамға өнеге, өсиетке толы.

Сергіту сәті:

Абайдың «Желсіз түнде жарық ай» әнін айту.

Тұлғасынан шұғыла құт тараған,

Асқар таудай алыбым – Мұхтар ағам!

Халқыңыздай биіксіз пір тұтатын,

Ұлтыңыздай ұстазсыз ұлағатты.

Өлеңде кім туралы айтылып тұр? (Мұхтар Әуезов)

М.Әуезовтың өмірбаянынан мағлұмат беру.

М.Әуезов1897 жылы туылып, 1961 жылы өмірден өткен. Ол қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Семей өңіріндегі Абай ауданында дүниеге келген. Оны атасы Әуез бен әжесі Дінәсіл тәрбиелеген.

Алдымен ауыл молдасынан хат танып, кейін Семей, Ташкент, Санкт-Петербург қалаларында оқыды.

Мұхтар Әуезовтың көптеген әңгімелерін оқыдық. Яғни, Көксерек, Бала Абай, Әбілмансұр, Әке арманы, Кешкі дөң басында т.б. Ал енді бүгін Мұхтар атамыздың тағы бір әңгімесімен танысамыз.
Жаңа сабағымыздың тақырыбы

«Боран»

Сабақтың мақсаты.

Әңгіменің авторы Мұхтар Әуезовтың өмірбаянынан мағлұмат алу. Мәтінді мәнерлеп оқып, мазмұнын ашу. Әңгіменің мағынасын терең түсініп, өз ойын еркін айтуға, шапшаң оқуға машықтану және төзімді, шыдамды болуға тәрбиелеу.

Қыста болатын қандай табиғат құбылыстарын білесіңдер?

Боран

Қырау

1. 
   Мәтінді мұғалім оқып береді.
   
2. 
   Сөздік
   

3. 
   Мәтінді оқуға дайындық.
   

ә/ Іштей оқыту.

б/ Дауыстап оқу.

4. 
   І топ. Тізбектеп оқу
   

ІІІ топ. Сұрақ-жауап.

1. 
   М.Әуезов кім? Ол кімнен бата алған?
   
2. 
   М.Әуезов кімдердің тәрбиесінде болған? Қайда оқыды?
   
3. 
   Әңгіме кім туралы?
   
4. 
   Қар неліктен қиыршық, қатты бола бастады?
   
5. 
   Әңгіменің соңғы екі сөйлемін қалай түсінесің?
   

Бұл мәтінде бізді неге тәрбиелеп отыр? Автордың негізгі ойы не?

1. 
   Бұл мәтіннен табиғат құбылыстарын адам баласы өзгерте алмайтынын білдік.
   
2. 
   Осындай боранды күні үсінуден сақтануды үйретіп тұр.
   
3. 
   Қанша қиыншылық көрсеңде шыдамды, ұстамды, төзімді, адал болуға тәрбиелеп отыр.
   
4. 
   Қасыңдағы достарыңа адал болуға үйретіп тұр.
   

1. 
   Абайдың шын аты.
   

2. 
   Абайдың анасының аты.
   

3. 
   Абайдың туған жері.
   

4. 
   Абайдың әжесінің аты.
   

5. 
   Абайдың жаз туралы жазған өлеңі.
   

6. 
   Мұхтардың атасының аты.
   

7. 
   М.Әуезов кім?
   

8. 
   М.Әуезов қай қалада оқыды?
   

9. 
   М.Әуезовтың әңгімесін тап.
   

10. 
    М.Әуезов кімнен бата алған?
    

І топ. Қыс, көктем мезгілінің ерекшеліктерін салыстыр.

ІІ топ. Қыста ауа-райын ата-бабаларымыз қалай болжаған?

ІІІ топ. Қыс мезгіліне байланысты мақал-мәтелдер айту.
VІI. Қорытынды.

Абай – қазақ халқының ұлы перзенті, ұлы ақыны, асқан дарын иесі. Абайдың әр сөзі білген адамға өнеге, өсиетке толы.

М.Әуезов – ХХ ғасырдың аса ұлы жазушысы. Оның «Қорғансыздың күні», «Оқыған азамат», «Жетім», «Көксерек» әңгімелерінің оқиғалары өмір шындығынан алынған.
VІIІ. Үйге тапсырма.

Мәтінді мәнерлеп оқу, түсініктерін әңгімелей білу.