5.Мұғалімнің оқытушылық қызметін б а ғ а л а у.
5.1.Оқушылардың танымдық іс-әрекетке ы н т а л а н д а н д ы р у ы
Мұғалім оқытылатын пәндегі негізгі ережелерді сабақ процесінде терең ашып, меңгерілуін жүзеге асырады, оқушылардың ары қарай өздігінен білім алу, өздік танымына, кәсіптік бағдарлану жұмыстарына негіз қалап алғы шартын жасайды.
Сабақта.
Барлық оқушылардың белсенділігін.
Көрнекі түрде көрсетілетін және тәжірбиелік тапсырмаларға деген еліктеушілігін.
Білімді өз бетінше табуға деген қажеттілігін
Игерілген білімді шығармашылық өңдеуден өткізуге деген құлшынысын ынталандыру
Өз бетінше орындауды және шығармашылықты талап ететін тапсырмалар түрлерін кеңінен тәжірбиеге енгізу
Оқу-тәрбие процесінде оң нәтижелердің тұрақтылығын қамтамасыз ету.
Оқушыларға адамгершілік тәрбие беруде пәннің мүмкіндігін толық пайдалану
Мұғалімнің оқу-тәрбие процесін оңтайландыру амалдарын жетік меңгеруі, мүмкін болатын ең жоғарғы нәтижеге қол жеткізу
Мұғалім оқушыларды бағалау арқылы білімді жетілдіруге деген одан әрі жұмыстарға ынталандырады.
5.2. Оқушылармен диагностикалық жұмыстарды ұйымдастыру формаларын білуі
мұғалімнің диагностикалық жұмыстардың әртүрлі формаларын әңгімелесу, бақылау, анкеталау, тесттен өткізу, социометрия меңгеруі және оларды қолдану технологияларын білуі
Ғылыми тұрғыда өзінің диагностикалық әдістемесін жасап, түрлендіре алуы
Диагностиканы оқу материалымен және тәрбие жұмысымен органикалық бірлікте қарастыруы
Сабақтың әртүрлі кезеңдерінде оқу мотивациясын туғызу, оқу міндеттерін қою және оны шешуге қатысты іс-әрекеттерді ұйымдастыруда және бақылау жасацуда диагностиканы пайдалануы
Диагностика нәтижелерін ескере отырып, сабаққа шұғыл түрде өзгеріс жасауы
Мұғалімнің сабақтан тыс ұйымдастырушылық – тәрбие ж ұ м ы с т а р ы .
Мұғалім мектеп, мектептен тыс текеме, қоғамдық ұйымдар тарапынан оқушыларға тәрбиелік ықпал етуіді басты ұйымдастырушы болып саналады
жанұяда бала тәрбиесін ұйымдастыруға елеулі түрде ықпал етуі
Оқушылардың болашақ мамандықтарын таңдауыгна жағымды әсер етуі
Сабақтан тыс шараларды ұйымдастыруы және формасын таңдауы мақсатқа бағдарланған сипатқа ие болуы, сондай-ақ әрбір жеке оқушының, сыныптың, бүкіл ұжымның қызығушылықтарын қанағаттандыратындай болуы
Мұғалімнің дербес оқыту бағдарламаларын жүзеге а с ы р у ы
Мұғалімнің оқушылармен жеке өзіндік жұмыстарды ұйымдастыруы:
Оқушылардың ақыл-ой дамуының деңгейін
Оның оқу материалын меңгеру шапшаңдығын
Білім,білік, дағдының қалыптасу деңгейін
Оқу мотевацияциясын қалыптасуын
Баланың тұлғалық ерекшеліктерін
Есепке ала жүргізіледі.
Бұл бағыттағы жұмыстар жүйелі,үздіксіз , диогностикалық мәліметтер негізінде, аралық және соңғы нәтижеге сүйене жүргізіледі
Мақсат пен міндеттер үнемі нақтыланады, оқушылармен жеке жұмыстың жоспарына түзету жасау
5.5.Мұғалімнің өз іс-әрекетін жоспарлай , жұмыс нәтижесіне болжам жасай а л у ы
Жоспарлау ұстанымдарының оқу бағдарламаларын орындауды қамтамасыз
етуге деген өзіндік берік ұстанымына сай , оқушыларда білім берудің оңтайлы
деңгейіне қол жеткізуге сәйкес айқындалуы
Жоспарлау ұстанымдарының мүлтіксіз сақталынуы. Жоспардың жұмысқа озат
тәжірибе жетістіктерін ендіруге бағдарлануы
Жоспарлау кезінде бұрынғы жетістіктердің ескерілуі, қолда бар нәтижені
баянды етудің , оны одан әрі дамыту жолдарының белгіленуі , кемшіліктерден
үздіксіз арылу жолдарының қарастырылуы
Оқыту мақсатының дәл тұжырымдалуы , жалпы фразалардың болмауы
4. Мұғалім әрбір оқушының ерекшеліктерін ескере отырып тақырып
бойынша сабақтар жүйесін жоспарлайды, құрылымын , оқыту әдістері мен
формаларын түрлендіреді
5.Жоспар мақсатқа жетудің тиімді әдістерін қарастыра отырып, мұғалім -
оқушы - әріптестер – ата - ана бірігіп қамтамасыз етеді
Жоспар ішкі мотивтер, ішкі оң мотивтер, ішкі теріс мотивтер сияқты мұғалім
еңбегінің оңтайлы, мотивациялық кешенін қамтиды. Сыртқы оң мотивтерге,
мадақтауларды, ата-ана мен әріптестерінің құрметін, теріс мотивтерге жазалаудан
қажушылықты жатқызуға болады.
5.6 Мұғалімнің кәсіби к о м п е т е н т т і л і г і
Мұғалім білім берудегі жаңа құндылықтарға бағдарланады , жаңа мектептің
тұжырымдамасын біледі, оқыту мен тәрбие берудің балама жүйелерінен
хабардар, білім беру мазмұнын түзуге жаңа қатынастарды баяндап бере алады
Дамыта оқытудың психо-педагогикалық негізін меңгерген
Оқыту дифференциациялау және интеграциялаудың мәні, ұстанымдарын және
концептуалды амалдарын біледі
Педагогикалық және жас ерекшелік психиологиясы жайлы білімі бар,
ұжымның, оқушылардың түрлі жас ерекшелік кезеңдеріне сай заңдылықтар
психологиясын , оларды диагностикалау әдістемесін , педагогикалық өзара іс
қимыл жасаудың әдістері мен формаларын, өзіне-өзі талдау жасаудың
принциптерін.
Оқуға шығармашылық қ а т ы н а с ы
Мұғалім жаңа бағдарлама құрады, оған ғылыми-педагогикалық негіздеме
жасап, эксперименттік сынақтан өткізеді
Берілген бағдарламаның базалық ғылымның қазіргі мазмұнына сәйкестігін,
оның актуальдылығын, қолданыстағы бағдарламамен салыстырғанда
жаңашылдығын растап бере алуы және басқа педагогтардың практикалық істе
қолдана алуын айқындап беруі
Өз тәжірибесін кәсіби тұрғыда сауатты сипаттап және рәсімдей алады.
5.8. Өзінің кәсіби деңгейін к ө т е р у і.
Педагогика, психология және өз пәнінің теориясындағы барлық жаңалықтарға
мұғалім қызығушылық танытады.
Өзінің шеберлігін жетілдіру үшін әр түрлі түрдегі курстық дайындықтарды,
өздігінен білім көтеру жұмыстарын пайдаланады.
Зерттеулік және экспериментальды жұмыстармен шұғылданады.
7 Сабаққа талдау және өзіне-өзі талдау жасаудың т ү р л е р і
Қысқа (бағалау) талдау -бұл сабақтаың оқу-тәрбиелік қызметін жалпы бағалау; яғни
білімдік, тәрбиелік, дамытушылық міндеттердің шешілуі сипатына және жүзеге асырылуына баға береді.
2. Құрылымдық(поэтапый) талдау-сабақта оның мақсатына сәйкес оқушылардың таным қабілетерін дамытуды қамтамассыз ететін құрылымын(элементін) айқындап, баға береді.
3. Жүйелі талдау-бұл сабақты басты дидактикалық міндеттерді шешу және онымен бірге бір мезгілде сабақта дамытушылық міндеттердің жүзеге асырылуы, білім,білік, дағдыны қалыптастыру мен олардың оқу амалдарын меңгеруі мәселелерін біртұтас жүйеде қарастырып бағалайды.
Толық талдау-бұл оқушылардың ақыл-ой әрекеттері тәсілдері мен білімді меңгеруі,
оқушыларды қамту дидактикалық ұстанымдарды жүзеге асыру мен сабақтың нәтижелілігі сиақты сипаттамалар бойынша оқушының оқу іс-әрекетінің түрлері және мазмұнын, сондай-ақ сабақ міндеттерінің жүзеге асырылуына баға беруді қамтитын оспектлі талдаулар жүйесі.
Уақытша-құрылымдық талдау- сабақтың әрбір кезеңдері бойынша пайдалану жайын
Бағалау
Құрама талдау- бұл сабақтағы негізгі дидактикалық мақсат пен оның құрылымдық
элементтерін бағалау
Психологиялық талдау- оқушыларда дамытушылық типтегі таным әрекеттерімен
қамтамасыз ету сияқты сабаққа психологиялық талаптардың орындалуын зерттейді
Дидактикалық талдау- бұл негізгі дидактикалық категориаларды талдау (дид.
ұстанымдардың жүзеге асырылуы, оқытудың және оқудың әдіс, тәсіл, қүралдарын таңдау, оқу материалдарын дид. өңдеуден өткізу, оқушылардың өздік танымдық әрекеттерінк педагогикалық басшылық)
Аспектілі талдау- бұл сабақтың жекелеген мақсатының оқушы іс-әрекетінің
нәтижесімен өзара байланысын болмаса белгілі бір көзқарас тұрғысынан сабақтың қандай да бір жақтарын егжей-тегжейлі әрі жан-жақты оқып зерттеу және баға беруді қарастырады. Аспектлер:
сабақтың 3 міндетінің мұғалім тарапынан жүзеге асырылуы
сабақта дамытушылық әдістердің қолданылуы
оқушыларда таным әрекеттерін белсендіру тәсілдерімен оқып танысу
оқушыларда таным қызығушылығын дамыту жолдары
оқушыларда жалпы оқу біліктері мен дағдыларын қалыптастыру
оқушылардың ББД тексеру және бағалау
сабақта проблемалық оқытуды ұйымдастыру
Кешенді талдау-бұл сабақтың дидактикалық, психалогиялық және басқа да негіздеріне (әсіресе сабақтың жүйесіне) бір мезгілде жасалатынын талдау.
Достарыңызбен бөлісу: |