Сабақтың аты Қозғалыс материяның ажырамас бөлігі Жалпы мақсаты
Шоқжұлдыздардың аспан тұстарында орналасуы
9 физ ҚМЖ
|
Ой толғаныс |
БББ кестесі Оқушылар толтырады | |||
|
Сабақты бекіту |
Шығармашылық тапсырма. Топтық жұ Сен білесің бе? Астрономиялық оқиғалар 1. 2009 жыл – ХАЖ (Халықаралық астрономия жылы. ) 2. Қазақстандағы алғашқы планетарийге – 43 жыл. Ақтөбе қаласы “Үркер” үйірмесі. 3. В.Г.Фесенков атындағы астрофизика институты. Алматы қаласы 4. Алматы обсерваториясы. Ай тұтылуы – 2010 жыл, 00 сағ 50 мин. 5. “Үркер, Үшарқар – Таразы және Сүмбіле үш айда туып, бір айда батар” жұлдыз ережесі Топ басшылары саяхатымыздың негізгі бөлігінің ұпайларын хабарлайды. Төмендегі сызбалар қандай құбылыстарды бейнелейді? Гиперсілтемемен алынған аспан сферасының қозғалысы бейнеленді. 2. 3. Бүгінгі саяхатымыздың мәре сызығына келіп жеттік. мыс (5 минут) суретпен жұмыс Географиялық ендік дегеніміз не? Аспан сферасының координаталарын ата? Аспан сферасының географиялық ендіктерін түсіндір? Шырақтардың координаталық өзгеруін салыстыр? Географиялық ендіктің өзгеруіне мысал келтір? Географиялық ендікті білу біз үшін маңызы қаншама? Саған қайсы тапсырма қиын болды? | |||
|
Үй тапсырмасы |
№ |
Оқушылар күнделіктеріне жазады | ||
|
Бағалау |
Рефлексия Нені еске түсірдік? Нені білдік? Не ұнады? Кім тақырыпты түсінбеді |
Бағалау парақшасын толтырады | ||
|
Сабақ 37 |
Физика |
9 сынып | |
|
Сабақтың тақырыбы: |
§43 Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт | ||
|
Мақсаты: |
Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт жайлы мағлұмат беру Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақытты бақылай білуге үйрету Жұлдызды аспанның жылжымалы картасымен жұмыс жасайды, жер бетінде географиялық координаталарды (ендікті) анықтайды, талдау жасап салыстыру қабілеттерін дамытады | ||
|
Сілтеме: |
ЖАЖК интернет материалдары, интербелсенді тақта, қосымша материалдар, 9 сынып оқулық | ||
|
Оқушылар үшін оқу нәтижелері: |
Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт жайлы мағлұмат алады Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақытты бақылай білуге үйренеді Жұлдызды аспанның жылжымалы картасын пайдаланып, шоқжұлдыздардың бағытын анықтау арқылы оқушылардың іскерлік дағдысы қалыптасады, жер бетіндегі географиялық ендікті анықтау арқылы есептеуге дағдыланды, теориялық білімін нығайтады, логикалық талдау жасауға үйренеді | ||
|
Негізгі идеялар: |
Сын тұрғысынан ойлауы дамиды, топпен жұмыс жасау қабілеттері қалыптасады, өз бетімен жұмыс жасауға шығармашылықтарын дамытуға дағдыланады, өзіндік қор жинауға дағдыланады | ||
|
Сабақта қолданылатын материалдар: |
Таратпа материалдар, ЖАЖК, плакат беттер, А4 қағазы, маркерлер | ||
|
Оқыту әдістері: |
Жаңа мағлұмат беру сабағы Жаңа әдістер СТО АКТ |
Топтық жұмыс Сұрақ-жауап Жеке жұмыс | |
|
Дерек сөздер |
Ай-Күн күнтізбесі Вавилонда, Қытай, Грек, Римде қолданылған. «Үш жұлдыз-үшеуі үш айда туып, бір айда батыр», «Үркер туды, сорпа ас болды», «Сүмбіле туар қылтиып, ат семірер құнтиып» | ||
|
Тапсырмалар |
Диалогтік әдіс бойынша – үй тапсырмасын ауызша сұрақтарға сәйкестендіру арқылы жауап береді, географиядан жергілікті белдеулік бойынша мағлұматтарды қайталайды, таратпа материалдары бойынша жұптасып қорытынды жасайды. Постермен және ЖАЖК мен жұмыс жасайды | ||
Сабақ бойынша мұғалім мен оқушының әрекеті
|
|
Мұғалімнің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
| Оқушыға психологиялық ахуал туғызу (3 мин) |
Сыныпты күн мен түннің теңелу айлары бойынша топқа бөлу «Наурыз»,«Маусым», «Қыркүйек», «Желтоқсан» |
Оқушылар ай аттары бойынша топқа бөлінеді, топ ережесіне бағынады |
| Үй тапсырмасын сұрау (5 мин) |
Сәйкестендіру интербелсенді тақтадан сұрақтар көрсетіледі, ауызша жауап береді Оқушылардың үй тапсырмасын қалай меңгергендерін тексеру. Дүниенің солтүстік полюсі картада қай орында орналасқан? Картада аспан координаталарының қай жүйесі қолданылады? Аспан экваторы мен эклиптиканың қиылысу нүктесінің экваторлық координаталарының мәні қай шамада болады? Картада аспан меридианын қалай табуға болады? Аспан меридианын жұлдыздар тәулігіне неше рет кесіп өтеді? Георграфиялық ендік неге тең? Георграфиялық ендік, шырақ биіктігі, ауысу арасында қандай байланыс бар? |
Ойланады, ауызша жауап береді, толықтарады, тыңдайды, айқындайды |
| Мағынаны ашу (3 мин) Тапсырма: Тапсырма: |
Интербелсенді тақтадан бүгінгі тақырыпқа байланысты суреттер көрсетіледі Тақырыпқа байланысты топтарға ассоциация құру тапсырылады, соның бір сөзі бойынша тапсырма беріледі, кітаптан жауап іздейді Әр топқа ЖАЖК бойынша Қазақстанда көрінетін жарық жұлдыздарды тауып, жарқырауын анықтау тапсырмасы беріледі(әр топқа әр түрлі жұлдыздардың атаулары беріледі) Астрономиялық бақылаулар бойынша уақыттың негізгі бірліктері: тәулік, ай, және жыл. Тәулік дегеніміз – Жердің аспандағы белгілі бір санақ денесіне қатысты өз осінен толық бір айналым жасауға кететін уақыт аралығы. Күн шарығының орталық нүктесінен жоғарғы шарықтау сәті нақты талтүс деп, ал төменгі шарықтауы нақты түн ортасы деп аталады. Күннің аттас екі шарықтау аралығы нақты күн тәулігі деп аталады. Орташа күн тәулігі ретінде аспан экваторы бойымен бірқалыпты қозғала отырып бір жылдам толық айналым жасайтын жормала нүктенің аттас екі рет шарықтауға қажет уақыт аралығы қабылданады. Күннің меридиан арқылы өтуі жергілікті орынның күн уақытын береді. Гринвич меридианындағы жергілікті орташа күн уақыты бүкіләлемдік уақыт ретінде қабылданады. Tn=T0+n Tn –белдеулік уақыт Т0-бүкіләлемдік уақыт n- берілген орынның белдеуінің реттік саны Tλ=T0+λ Tλ—георграфиялық бойлығы λ болатын орындағы Tλ жергілікті орташа күн уақыты Жұлдыздық тәулік күн мен түннің теңелу нүктесінің қатарынан екі рет жоғары шарықтауына қажет уақыт мөлшері. Кез келген мезетте берілген орындағы жұлдыздық уақыт мәні осы кезде жоғары шарықтауда орналасқан жұлдыздың тура көтерілу координатасының мәніне тең. Күнтізбе – ұзақ уақыт аралығын есептеудің санақ жүйесі. Есеп. Марс орбитасының үлкен жарты осі 1,5 а.б. оның Күнді айналу периодын есептеп шығарыңдар. Берілгені: a1=1.5 а.б. a2=1 а.б. T2 = 1 жыл Шешуі: жыл ж/ы: T1 =1,9 жыл т/к: T1 - ? Топтық жұмыс (5 минут) 1 топ жергілікті уақыт 2 топ белдеулік уақыт 3 топ бүкіләлемдік уақыт Уақыт дегеніміз не? Уақыт өлшемдерін ата? 1 жылда- қанша тәулік, сағат, секунд бар Жергілікті және бүкіләлемдік уақытты салыстыр? Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақытқа мысал келтір? Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік білу біз үшін маңызы қаншама? Оқушылар суреттерді пайдаланып тақырыпты өздері ашып жазады тапсырмасын орындайды Тақырып бойынша жеке және топта жұмыстар жасайды, постер сызып қорғайды ЖАЖК – н пайдаланып жұлдыздардың орнын, жарқырауын қандай жарты шарда орналасқанын, салыстырып картадан көрсетіп анықтайды. | |
|
4.Қорытындылау (3мин) |
Алған білімдерін ортаға салады, қорытынды жасайды |
Өз ойларын ортаға салады, не үйренгенін айтады |
|
5.Үйге тапсырма (2 мин) |
6-тарау түйінін басшылыққа алып 150 сөзден тұратын эссе жазу |
Түртіп алады |
|
6.Рефлексия (3 мин) |
Екі жұлдыз бір тілек |
Сабақтан алған әсерлерін айтады |
|
7.Бағалау (2 мин) |
Формативті жиынтық бағалау |
Топтар өз-өздерін бағалайды |
|
Сабақтың аты |
жүктеу/скачать 5,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу: 
| |||||||