Сабақтың жоспары сабақТЫҢ тақырыбы: Шоқан Уәлиханов тұңғыш ғалым сабақТЫҢ мақсаты
жүктеу/скачать 60 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ІV. Жаңа сабақты бекіту
- V. Сабақты қорыту Сабақты тұжырымдап, қорыту. Оқушылардың білімін бағалау. VІ. Үй тапсырмасы
| Этнограф – әскери қызметте жүрсе де, Шоқан Орта Азия халықтарының, әсіресе Шығыс Түркістан елдерінің тарихын, қоғамдық құрылымын, әдет-ғұрпын, салт-дәстүрін зерттеуге арнайды. Жергілікті халықтың тарихы, салт-дәстүрі, жер-су аттары, діни сенім-нанымдарына байланысты мол материалдар жинайды. «Тәңірі» (Құдай), «Қазақтардағы шамандықтың қалдығы» атты зерттеу еңбектерін жазды. Қашқария тарихы, этнографиясы, саяси өміріне қатысты мол деректер жинап, «Қытай империясының батыс провинциясы және Құлжа қаласы», «Жоңғария очерктері» атты жазған еңбектері Шоқанды бүкіл ғылыми және әдеби әлемге әйгілі етті. Бұл еңбектерге орыс ғалымдары, Еуропа оқымыстылары, шетел баспасөздері айрықша көңіл аударды. Шығармалары Лондонда, Санкт-Петербургте жарық көрді.
Саяхатшы – атақты, саяхатшы-географ П.П. Семенов-Тяншанский таныстығы саяхатшы болуды арман еткен Шоқанның мақсатын іске асырды. Ол 1854 жылдан бастап, Жетісу, Шығыс, Орталық Қазақстан жерлерін аралап шығады. 1856 жылы Шоқан қырғыз еліне Ыстықкөл аймағына саяғатқа шығып, нәтижесінде «Қырғыздар туралы жазбалар», «Ыстықкөл сапарының күнделіктері» атты еңбектерін жариялады. 1858 жылғы Қашқария сапарының негігі мақсаты – Ресей мен қытай арасындағы сауда- саттықты қалпына келтіру болғанымен Шоқан елдің саяси-әлеуметтік, ұлттық мәдени- рухани ерекшеліктеріне байланысты көптеген құнды материалдар алып келді. Суретші – «Шоқан бір ауыз орысша білмейтін кезінде –ақ сурет салуды жақсы көрген...» Потанин. Жасынан білімге құмар Шоқан өзі аралаған жерлерін, саяхатқа барған елдерінің тарихи ескерткіштері мен әдет-ғұрпына, салт-дәстүріне, танымал тұлғаларының бейнесін суретке салуды әдет еткен. Кейінірек жазған ғылыми жұмыстарына көрнекі материал ретінде пайдаланған бұл суреттері ғалымның тағы бір қырынан танылуына мүмкіндік берді. (Ыстықкөл, Құлжа, Жетісу т.б. саяхаттарына, Тезек төре, Қашқарлық келіншек, сонымен қатар әр елдің адамдарының суреттері.) Жаңа сабақ сызба кесте бойынша интербелсенді тақтада түсіндіріледі. «Сатылай кешенді талдау» технологиясының талдау үлгісі бойынша, Шоқанның әрбір қыры оқулық және зерттеу еңбектер арқылы толық дәлелденіп отыруы тиіс. Оқушы оқулықта берілген материалды әр сала бойынша реттеп, жүйеге түсіре алады. Сатылай кешенді талдау технологиясының басты ерекшелігі төмендегідей болып сараланады: оқу материалының жүйелілігі, бірізділігі; табиғилығы; дағдыға басым бағыт беруі; білімнің базалық деңгейінің барлық оқушылар үшін міндеттілігі; оқушылардың өз мүмкіндігіне қарай тек міндетті деңгейден кем емес білім алуға еріктілігі; оқыту мен тәрбиенің бірлігі; ұлттық құндылыққа ерекше орын берілуі; оқу үрдісінде пәнаралық байланыстың мақсатты енгізілуі. ІV. Жаңа сабақты бекіту Оқулықпен, хрестоматиямен жұмыс жасау барысында Шоқанның тұңғыш ғалым болғандығын оның еңбектерімен, достарының пікірімен, жазған хаттарымен тереңірек ашып дәлелдеу арқылы бекіту. V. Сабақты қорыту Сабақты тұжырымдап, қорыту. Оқушылардың білімін бағалау. VІ. Үй тапсырмасы Шоқанның әдебиет саласына қатысты шығармашылығына сатылай кешенді талдау жасау. (Реті: Еңбектің аты, басылып шыққан баспасы, жылы, көтерген мәселесі, маңыздылығы) жүктеу/скачать 60 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|