Сабақтың мақсаты: «Көміртек және оның қасиеттері.»



Дата13.02.2017
өлшемі129,02 Kb.
#9345
түріСабақ
Қ.Нұрмаханов атындағы №95 мектеп

Химия

10-сынып

Сабақтың тақырыбы: Көміртек және оның қасиеттері.

Пән мұғәлімі: Жексембиева Эльмира


Қазалы қаласы

2007жыл

Химия 10-сынып
Сабақтың тақырыбы: Көміртек және оның қасиеттері.

Сабақтың мақсаты: «Көміртек және оның қасиеттері.» тақырыбын түсіндіру. Мазмұнын ашу,

а/білімділігі: 1.Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы

2.Табиғаттағы таралуы.

3.Физикалық қасиеті.

4.Адсорбция.

5.Химиялық қасиеті.

б/тәрбиелігі Пәнге деген қызығушылығын арттыру.

Ұқыптылыққа іздемпаздыққа тәрбиелеу.



в/дамытушылығы: Ой-өрісін дамыту, танымдық қабілетін арттыру.

Түрі: аралас сабақ.

Типі: Жаңа сабақ:

Әдісі: «Б.Блум жүесі»

Ұйымдастыру формасы: топтық

Пән аралық байланыс:Биалогия , физика, экология,

Көрнекілігі: Компьютер, проектор,Электронды оқулық.Қазақстан картасы.

Өтілетін орны: Мультимедиялық кабинет.
Барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ.Үйге берілген тапсырманы сұрау.

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру


  1. Өткен сабаққа шолу жасау:

«Футбол» ойыны:

«Менен жылдам сұрақ,Сіздерден жылдам жауап».

Периодттық жүйедегі р-элементтер саны. /30/

Ауыл шаруашылығында қолданылатын элементтер. /Ғ.СІ В.И.Р.Аs./

ІІІ АТопша элементтерін ата./B.AI.Ga.In.TI/

В элементінің қасиеті қандай элементке ұқсас. /Si/

AI жер қыртысындағы алатын массалық үлесі:0,9%

АІ тотығу дәрежесі:+3

Бокситтің химиялық формуласы.АІ2О3

Электролиз әдісімен АІ алатын өнеркәсіп орны: /Повладар, Торғай/

АІ балқу температурасы: /660*С/

АІ қайнау температурасы: /2500*С/

АІ жемірленуінен қорғайтын қандай оксидтік қабықша: /АІ2О3/

Сынап пен алюминий қймасы: /Амальгама/

Темірді қандай әдіспен аламыз. /Алюмин отермия әдісі./

Na[AI (OH)4 ] оқылуы /гидроксоалюминаттар/

Айна өндірісінде металдарды өндеуде не үшін пайдаланады. /алитирлеу үшін/

AI+Si құймасының аталуы. /дюраалюминий/

AI+Mg құймасы :/магналий/

Магналиді қай жерде қолданамыз /ұшақ,машина кеме жасауда/

Металдарды тотығудан қорғау әдістері: /алитирлеу/

AI2O3 табиғатта қатты түрінде қандай металдар құрамында кездеседі./корунд/

AI2O3 қатты түрін қандай аспаптарда қолданамыз. /сағаттағы тастар/

AI2O3 –мөлдір кристалдарын әр түрлі түскі бояған кезде қандай бағалы тас алуға болады: /рубин, сапфир, аместит/

AI2O3 органикалық синтезде не үшін қолданады ./өршіткі/

AI2(SO4)3 қолданатын аймағы./қағаз өндірісі, суды тазарту/

Тері илеуде қолданатын ашутас ./KAI(SO4)*12H2O

109 элементтің қаншасы бей метал./22/



Бейметалдардың



ІІЖаңа Сабақты түсіндіру. №8технологиалық

Карта S8,5



Б.Блум жүйесі:

Мұғалім қызметі

Оқушы қызметі

Тапсырмалар:

Білу

Көміртек және оның қасиеттері тақырыбына негізгі жоспар жасау. Электронды оқулықпен жұмыс жасауды түсіндіру

Негізгі жоспар мен түсінікті білу Электронды оқулықпен жұмыс жасай білу.

Электронды оқулықтағы материалдарды жоспар бойынша пайдалана білу

Түсіну:

1.Периодтық жүйедегі орны және атом құрылыс

2.Табиғаттағы таралуы.

3.Физикалық қасиеті

4.Адсорбция.

5.Химиялық қасиеті . туралы түсінік беру, танымдық қабілетін қызығушылығын ояту


Электронды оқулықпен жұмыс жасай отырып, нақты түсінік қалыптастыру

Электронды оқулықтағы материалдарды жоспар бойынша пайдалана білу

Және нақты түсінік қалыптастыру.





Талдау:

Топ бойынша тапсырмалар беру. «Мені түсін» ойыны Ойын шарты: Берілген тапсырмаға сәйкес негігі түсінік беру.

«Мені түсін» ойынында берілген тапсырмаларды орындау, тақырыпты ашу, топта талдау.

«Мені түсін» Ойыны тапсырмаларыА:1.Период.Атом құрлысы. В:2,Табиғатта таралуы С:Физикалық қасиеті Адсорбция. Д:Химиялық қасиеті.

Қолдану.

Топ бойынша берілген тапсырмаларды қолдана отырып жаңа сабақты игеру, есептер шығару арқылы ой-өрісін дамыту.

Берілген тапсырмаларды орындау, жеке жұмыс жасау.

А: «Эстафеталық есеп» В: «Дидактикалық тапсырмалар».С: «Тест түрлері» Д: «Химиялық диктант»

Топтау

Жаңа сабақты бекіту, негізгі түсінік қалыптастыру. Электронды оқулықты пайдалану. «Графикалық тест»

Электронды оқулықтағы қорытынды тест сұрағына жауап беру. «Графикалық тест» жауаптарын табу арқылы жасырын сурет бейнесін шешу.

«Графикалық тест» жауаптарын табу арқылы жасырын сурет бейнесін шешу. Білімді бекіту.

Бағалау.

«Бағалау парағы» арқылы және жетон арқылы бағалау. Оқушылардың өзіндік бағалауын жүргізу.

Өз ұпайын бағалау парағына жазып отыру.

Әр топтың және әр оқушының «бағалау парағы» болу.



Білу: Жаңа тақырып жоспары:

1.Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы

2.Табиғаттағы таралуы .

3.Физикалық қасиеті.

4.Адсорбция.

5.Химиялық қасиеті

Түсіну: 1. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы:

6С 1s2 2s2 2p6



Графикалық формуласы:

ІІ

І І

І

І

І

І І


2.Табиғаттағы таралуы.

Жер қыртысында шамамен 0,1% Көміртегі:

Карбонаттар:

Ізбестас,бор,магнезит, көмір, мұнай ,ағаш, табиғи газ

Екі изотоп түрінде кездеседі:



12С(986892 %) 13С(1,108%)

Көмір ұзақ жылдар бойы қалыптасқан өсімдіктердің шіру нәтижесінде пайда болған минерал (анртацит) құрамында көміртегі 85-95%

Шымтезек –геологиалық түзілудің ең жасы. Құрамында50-60%.

Көмір-------пиролиз--------Тас көмір газы, тас көмір шайыр -----Кокс Қазақстан ТМД елдерінде көмір өндіруден ІІІ орын алады /Ресей мен Украйна/

Қазақстан Қарағанды облысы мен Екібастұзда көмір өндіріледі.
3.Физикалық қасиеті.

Аллотропиялық түр өзгерісі:

Түрлері:

Атомдарының гибридтелуі

Атомдарының орналасу құрлысы

Алынуы, физикалық қасиеті.

Ашылу тарихы.

Фуллерон

Sp

С60 С70 С84 Футбол тобы тәрізді тұйық, сақиналы..

Қатты.

ХХ ғасырда 80ж КСРО

Карбон

Sp2

=С-С=С-

Қара түсті, ұсақ кристалды ұнтақ Графтит-28000*С-Карбон.

ХХ ғасырда 60ж КСРО

Алмаз

Sp3

С6 С6....п

Белгілі ретппен кристалданып, орналасқан










С---С—С

Реттілік




Графит

Sp2




Сақталады





Кокс---домна пештерінде көмірі ауасыз қыздыру арқылы түзіледі.

Ағаш көмірі---ағашты ауасыз қыздыру арқылы алынады

Күйе-табиғи газдың жеткіліксіз жануы нәтижесінде түзіледі. Резина алу кезінде толықтырғыш ретінде, қара бояу, тушь, етік бояуы үшін қолданылады.
4.Адсорбция:қатты заттардың бетіне газ және сұйық заттардың сіңірілуі.

Адсорбент—сіңіруші зат

Адсорбант—сіңірілуші зат

Тәжірибе: Сұйық сия құйылған ыдысқа көмір ұнтағын салып бірнеше уақыттан кейін бақылаған кезде сұйық ерітінді түзігенін байқаймыз.

Бұдан шығатын қорытынды:



Адсорбент----көмір

Адсорбант ---сия.
5.Химиялық ьқасиеті:

C+H2O=CO+H22 A H*=132 kДжT=1200*C

C+2H2 O=CO2 +2 H2 T=1000*C

«су газы» --СО

CO+2H2O=CH3 OH Метанол өндірісінде, металдарды дәнекерлеуде.

Са С2 +2НСІ=CaCI2+C2H2 I

AIC2+12H2O=AI (OH)3I+CI4I

Ca O+6C=Ca C2+2CO

Са С2+2H2 O=Ca(OH)2+ C2H21

2ZnO+C=2Zn+CO2 Темір, мыс, мырыш, металдарын алуда


Талдау:

Топ бойынша тапсыпмалар беру.



«Мені түсін» ойыны

Ойын шарты:

Берілген тапсырмаға сәйкес негізгі түсінік беру, талдау жасау.

«Мені түсін»

Ойын тапсырмалары:

А:1.Период. Атом құрылысы. В:2.Табиғатта таралуы

С:3.Физикалық қасиеті. Адсорбция. Д:Химиялық қасиеті.

Мысалы «Физикалық қасиеті»

1.Аллотропия

2.Фуллерон

3.Карбин

4.Графит т.с.с
Қолдану:

Топ бойынша берілген тапсырмаларды қолдана отырып жаңа сабақты игеру, есептер шығару арқылы ой-өрісін дамыту. Берілген тапсырмаларды орындау, жеке жұмысжасау.



А: «Эстафеталық есеп»

  1. 1моль көміртегі сумен әрекеттескенде түзілетін сутегінің массасын есептеңдер./2г/

  2. 2грамм сутегі түзілу үшін қанша моль су қажет./1моль/

  3. 1моль су реакцияға қатысқанда қанша көлем көміртегі (V) оксиді түзіледі. /22,4л/

  4. 22,4л көміртегі (V) оксиді түзілу үшін қанша моль көміртегі қажет /1 иоль/


В: «Дидактикалық иапсырмалар».

Түзу ме? Қиғаш па?



Көміртегінің сутекті қосылысын табыңдар


CH4

H2O

CO

Ca O

C 2H2

H2

AI4 O3

Zn O

CH6


Карбидтер қатарын табыңыз.


B a C2

H2O

CO

Ca C2

C 2H2

H2

AI4 C3

Zn O

CH6


C: «Тест түрлері»
Сәйкестендіру тесті:


р/с

Атауы:

Формуласы:

1.

Су газы

C 2H2

2.

Кальций карбиді

CO

3.

Ацителен

Ca C2

4.

метанол

СН3 ОН


Таңдау тесті.

  1. Карбон атомдарында көміртегінің гибридтелуі.

a/s p b/ s p2 B/ s p3 г/ s p4 д/s p5

  1. Ең қатты көмір, құрамындағы көмірдің массалық үлсі:

ф/ағаш көмірі 60-70% б/тас көмір 85-95% в/кокс65-75% г/антрацит 85-95% д/графит 45-55%

  1. Жерқыртысындағы көміртегінің массалық үлесі.

а/0,2% б/0,1% в/0,3% г/0,4% д/0,6%

  1. Қайсы реакция метанол өндіруде жүзеге асады.

a/+2H2=CH3OH

б/Ca C2+2HCI=CaCI2+C2H2I

B/AIC3+12 H2O=AI (OH)3I+CH4I

Г/Ca O+6C=CaC2+2CO

д/ CaC2+2 H2O=Ca(OH)2 +C2H2i
5.Қайсы реакция метанол өндіруде жүзеге асады

а/2 Zn O+C=2Zn+CO2

б/ Ca C2+2HCI=CaCI2+C2H2I

B/AIC3+12 H2O=AI (OH)3I+CH4I

Г/Ca O+6C=CaC2+2CO

д/ CaC2+2 H2O=Ca(OH)2 +C2H2i


Д: «Химиялық диктант»

....................деп көмірдің немесе басқа қатты, сұйық заттардың өз бетінде газ, бу немесе еріген заттарды сіңіру қабілетін айтады.

Беттеріне......................жүретін заттарды ...................., ал сіңірілетін заттарды ...................деп атайды. Т.с.с
Топтау:

Жаңа сабақты бекіту, негізгі түсінік қалыптастыру.

Электронды оқулықты пайдалану.Электронды оқулықтағы қорытындыы тест сұрағына жауап беру.

«Графикалық тест» жауаптарын табу арқылы жасырын сурет бейнесін шешу.



«
1

2

3

4

5

6

7

1

4

3

2

7

6

5
Графикалық тест»

Sp2 * *SP

CO * *+4 -4

Фуллерон Күйе

* *
Шымтезек Алмаз



* *

Қарағанды Екібастұз



* *

1.Карбон және Фуллерон атомдарында көміртегінің гибтидтелуі (2,5 6,5) және (4,5 6,5)

2. Су газының формуласы: (2,5 4,5)

3. Көміртегінің тотығу дәрежесі қандай: (4,5 4,5)

4. ХХ ғасырда 80жылдарында синтезделген көміртек атомдарынан тұратын сфералық құрылымды заттар: (3,5 5,5)

5. Резина алу үшін толықтырғыш ретінде қолданады: (5,5 3,5)

6. Жер қыртысының геологиялық процесінің көмір түзілуінің ең жас сатыларынан пайда болған жанғыш қазба: (1,5 2,5)

7.Атомдарының sp3 –гибридтену типі көміртегінің қандай аллотропиялық түр өзгерісіне сәйкес: (5,5 2,5)

8.Қазақстандағы ірі көмір кенін өндіретін орындар. (2,5 1,0) және (4,5:1,0)

---- Нүктелерді қосқанда зертханалық ыдыстың бейнесі шығады.

Бағалау: 1. бағалау парағы


Құрылымы:

Тапсырмалар/ойын түрлері

Ұпай/баға

Үй тапсырмасына шолу

«Футбол» ойыны

20

Білу







Түсіну







Талдау

«Мені тусін»

7

Қолдану

«эстафеталық есеп»

1

топтау

«Графикалық тест»

3

Бағалау




5


1.Жетон тарату арқылы бағалау



1Үйге тапсырма :

8.5Көміртек оның қасиеті №1-7 сұрақ-жауап . Адсорбция процесіне қарапайым тәжірибе ойластыру.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет