Сабақтың мақсаты: Оқушыларға жемістің түрлерін таныстыру,шырынды және құрғақ жемістерді ажырата білу, жемістердің пайдасын білдіру. Сабақтың міндеттері

Жемістердің түзілуі; өсімдіктердің тұқым арқылы көбеюі және таралуы. Жемістің түрлері: құрғақ және шырынды, қақырайтын және қақырамайтын, біртұқымды және көптұқымды жемістер.

• 6 сынып

• Сабақтың мақсаты:
• Оқушыларға жемістің түрлерін таныстыру,шырынды және құрғақ жемістерді ажырата білу, жемістердің пайдасын білдіру.
• Сабақтың міндеттері:
• а)білімділік: Оқушыларға жемістің түрлерімен,құрылысымен таныстыра отырып,жемістердің ұқсастығымен айырмашылығын білуге үйрету.
• в)тәрбиелік: Оқушыларға экологиялық, экономикалық, эстетикалық тәрбие бере отырып оқыту.
• б)дамытушылық: Осы бөлімдер арқылы оқушылардың ой-өрісін дамыту, денсаулығын күтуге үйрету, пайдалы тамақты таңдай білуге дағдыландыру,тілі дамыту,сөздік қорын молайту.

Қайталау – оқу анасы

• Гүлдің құрылысы.Тозаңдану мен ұрықтану.

«Кім жылдам?».

• І топ 1.Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы. 2.Гүлдің көбеюге қатысатын бөлімдері. 3.Қосарлы ұрықтануды ашқан ғалым. 4. Аналықтың қүрылысы
• 5 5. Гүлсерік дегеніміз не?

• ІІ топ 1.Жынысты көбею дегеніміз не?
• 2. Белгілі ретпен орналасқан ұсақ гүлдер тобы
• 3.Аталық тозаңының аналықтың аузына түсуі 4.Ұрықтанған соң тұқым бүршігінен дамиды 5.Бір гүлдің аталық тозаңының екінші гүлдің аналығының аузына түсуі

.

• III ТОП
• 1.Бір гүлдің өз аталық тозаңының сол гүлдің аналығының аузына түсуі
• 2.Ұрықтанған соң жатыннан дамиды.
• 3.Жыныс мүшелері бар,бұтақтанбайтын түрі өзгерген,қысқарған өркен
• 4. Жай гүлшоғыр дегеніміз не?
• 5.Аналықтың тозаңды қабылдайтын бөлігі

IV ТОП

• 1.Аталық тозаңының аналықтың аузына түсуі
• 2.Ұрықтану дегеніміз не?
• 3.Аталықтың құрылысы
• 4. Бір гүлде аталық пен аналық болса
• 5. Аталық гүлдер бір өсімдікте, аналық
• гұлдер екінші өсімдікте

V топ

• 1.Гүлдің негізгі бөліктерін ата
• 2. Жай гүлшоғырлардың ары қарай бірнеше қайтара бұтақтануы
• 3. Қорегін іздеп бір гүлден екінші гүлге аралардың қонуы
• 4. Тозаңдары өте майда, жеңіл болатын өсімдіктер қандай жолмен тозаңданады?
• 5. Жай гүлшоғырларды ата

Ой қорыту

• -Жынысты көбею дегеніміз не?
• -Тозаңдану дегеніміз не?
• -Ұрықтану дегеніміз не?
• -  Тұқымбүршіктен не дамиды?
• - -Жатыннан не дамиды?

• -

тамыр - сабақ - жапырақ гүл - жеміс - тұқым

• Мағынаны тану

Мен бір кездерде жайқалған гүл болатынмын. Тозаңданып, аналық жатынында пайда болдым. Күндер өтіп, мен өсіп, дамыдым. Қазір менің атым кім?

• Мен бір кездерде жайқалған гүл болатынмын. Тозаңданып, аналық жатынында пайда болдым. Күндер өтіп, мен өсіп, дамыдым. Қазір менің атым кім?

• Жаңа сабақ

• Жемістер

• Жемістер

• Шырынды

• Құрғақ

• Жидекті жеміс

• Сүйекті
• шырынды
• жеміс

• Жидек тәрізді

• Шырынды жемістер

• Алма

• Шие
• (сүйекті шырынды)

• Алхоры
• (сүйекті шырынды)

• Жүзім
• (жидек)

• Қарлыған
• (жидек)

• Құрғақ жемістер

• Қауашақ (мақта)

• Бұршаққап
• (асбұршақ)

• Бұршаққын
• (қырыққабат)

• Бидай дәнегі

• Тұқымша

• Емен жаңғағы

• Қанатша (үйеңкі)

• Жидекті жеміс

• Жүзім
• (жидек)

• Қарлыған
• (жидек)

• Қызанақ
• (жидек)

• Жидек тәрізді

• апельсин лимон
• мандарин

• Сүйекті шырынды жеміс

• Шие
• (сүйекті шырынды)

• Алхоры
• (сүйекті шырынды)

• Алма жемісінің түзілуіне жатыннан басқа гүлтабаны, тостағанша мен күлтенің түбі, аталықтың төменгі бөлігі қатысады. Алма 5 ұялы жатыннан дамитындықтан жемісінің ішкі бөлігі қатты болады,әр ұясында 2 ден тұқым орналасады. Сыртқы қабаты шырынды.Сондықтан алма өзінше “алма жеміс” деп аталады.Алма жеміске: алма ,алмұрт, беже, т.б. жатады

• Асқабақтар тұқымдасына жататын өсімдіктердің жемісі жидек тәрізді делінгенмен, өз алдына асқабақты жемістер деп аталады.Оларға қияр, қарбыз, қауын, асқабақ жатады.

• Асқабақ

• Қауын

• Қарбыз

• Құрғақ жемістер

• Қауашақ (мақта)

• Бұршаққап
• (асбұршақ)

• Бұршаққын
• (қырыққабат)

• Бидай дәнегі

• Тұқымша

• Емен жаңғағы

• Қанатша (үйеңкі)

• Бұршаққап
• (асбұршақ)

• Құрғақ жемістер

• Бұршаққын
• (қырыққабат)

• Құрғақ жемістер

• Қауашақ (мақта)

• Құрғақ жемістер

• Қанатша (үйеңкі)

• Құрғақ жемістер

• Бидай дәнегі

• Құрғақ жемістер

• Құрғақ жемістер

• Емен жаңғағы

• Құрғақ жемістер

• Жинақталған жемістер

“МИҒА ШАБУЫЛ”

• -Балалар алдарыңызда әртүрлі жемістер жатыр. Зер салып қарайықшы бірі-бірінен қандай айырмашылықтары бар екен?

• Тапсырмалар

«Жұптас – ойлан - бөліс»

• Жұмыстың барысы:
• 1. Үлестірілген жемістерден шырындысын бір бөлек, құрғақтарын жеке бөліп алу.
• 2. Шырынды жемістердің сүйектісін бір бөлек,жидектерін бір бөлек ажырату.
• 3. Жидек жемістіде ортасынан жарып ішіндегі тұқымдарын санау, сүйекті жеміспен салыстыру.
• 4. Картоп түйнегі, сәбіз, қызылшаның жемтамырларын жарып көріп жеміспен салыстырып, жеміс еместігіне көз жеткізу.
• 5. Құрғақ жемістердің түрлерін оқулықтағы суретпен салыстырып бір-бірінен айырмашылықтарын қарап, ішіндегі тұқымдарын санау, жемістің құрғақ екенін байқау.

Кестені толтыр

Сызықтық диктант дұрыс + қате -

• 1.Піскен жемістің дәмдік сапасы жоғары,әрі тәтті.
• 2.Нашар піскен жеміс ұзақ сақталады.
• 3.Үсіген жемістердің дәмдік құндылығы артады.
• 4.Шырынды жемістер шырыны мол,әрі жұмсақ.
• 5.Шіріген жемістер адам өмірін ұзартады.
• 6.Жемістер хош иісті әрі дәмді.

Сызықтық диктант дұрыс + қате -

• 1.Піскен жемістің дәмдік сапасы жоғары,әрі тәтті +
• 2.Нашар піскен жеміс ұзақ сақталады -
• 3.Үсіген жемістердің дәмдік құндылығы артады. -
• 4.Шырынды жемістер шырыны мол,әрі жұмсақ. +
• 5.Шіріген жемістер адам өмірін ұзартады.-
• 6.Жемістер хош иісті әрі дәмді. +

• Дәрумендер

• Жемістерден не аламыз?

• Жұмбақ

• Қабығы қатты, іші тәтті,
• Алайық таңдап, ол не?

• Жер анадан нәр алған
• Талай елге таралған
• Ет –сүйектен жаралған
• Жейді оны таба алған.

• Көп дөңгелек саларсың өрмелеп сен
• Айың күнің біткенде терермін мен  

• Ұзын мұртты сары бас
• Қойынында наны бар    

• Тапсырма

Тест

• 1 Бидай жемісі:
• А) дәнек Ә) жидек Б) жаңғақ
• 2 Бұршаққапты құрғақ жеміс:
• А) Күнбағыс Ә) картоп Б) асбұршақ
• 3 Күнбағыс жемісі.
• А) тұқымша Ә) қанатты Б) қауашақ
• 4 Ішінде ұсақ тұқымдары бар жеміс:
• А) жаңғақ Ә) жидек Б) бұршақ
• 5 Көпсүйекті жеміс:
• А) құлпынай Ә) шие Б) шабдалы

Не білдім

• - Жеміс гүлдің қай бөлімінен түзіледі?
• - Жемістің қандай түрлері бар?
• -Шырынды жемістер нешеге бөлінеді?
• Неліктен құрғақ жеміс деп аталады?.
• Қақырайтын, қақырамайтын жемістерді атаңдар.

Түс жорып көрейік

• Түске бидай, арпа кіретін болса, онда азық-түлікке арзаншылық болады деген сөз.
• Егер кісі түсінде жүзім жесе, онда оның өмірде бағы жанады.
• Егер кісі түсінде қауын немесе қарбыз жесе, онда оның досы байиды.
• Егер кісі түсінде алма жесе, онда ол өңінде тілегіне жетеді.
• Егер кісі түсінде шабдалы жеп жүрсе, онда ол екі дүниеде бірдей шат-шадман ғұмыр кешеді. Бұл түс өңге айналу үшін аз дегенде бір күн ораза ұстау керек.
• Егер кісі түсінде грек жаңғағын жесе, онда өңінде оның ішім-жем қоры мол болады.
• Егер кісі түсінде анар жесе, онда ол өңінде байиды.
• Егер кісі түсінде бидай көрсе, онда ол өңінде тілеген тілегіне жетеді.
• Егер кісі түсінде тары көрсе, онда ол өңінде бақытты болады.

• Үйге тапсырма:

• §26 “Жемістер” тақырыбын оқу,
• сүйікті жемісің туралы әңгіме жазып
• келу.

жүктеу/скачать 27,52 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: