Сабақтың мақсаты: ою-өрнек туралы түсінік беру. Білімділік



Дата26.06.2018
өлшемі5,49 Mb.
#45009
түріСабақ
  • ТАҚЫРЫБЫ :
  • Ашық сабақ
  • .
  • «Сабақтың тақырыбы: Ою-өрнекті сызып қию негізгі бөлшекке жапсыру»
  • Сабақтың мақсаты: ою-өрнек туралы түсінік беру.
  •  
  • Білімділік: қазақ халқының ою-өрнек түрлеріне сипаттама беру.
  •  
  • Дамытушылық: ою-өрнектің тілін түсіндіру, сырына мән беру арқылы оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту.
  •  
  • Тәрбиелік: ою-өрнек арқылы оқушылардың ой-өрісін, білімін жан-жақты дамыту, халқымыздың асыл мұраларын, салт-дәстүрін, өнерін құрметтеуге тәрбиелеу.
  •  
  • Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ.
  •  
  • Сабақтың типі: аралас сабақ.
  •  
  • Сабақтың әдісі: түсіндіру, сарамандық жұмыс.
  •  
  • Сабақтың көрнекілігі: слайдтар: «Сергіту сәті», «Ақбұлақ».
  •  
  • Пәнаралық байланыс: тарих, бейнелеу өнері, сызу, геометрия, математика.
  •  
  • Сабақтың барысы:
  •  
  • I Ұйымдастыру бөлімі.
  • 1.Оқушылармен амандасу, түгелдеу.
  • 2.Техника қауіпсіздік ережелерімен таныстыру.
  •  
  •  
  • II Жаңа сабақ.
  • Өнерді таудың бұлағынан,
  • Қойдың құлағынан,
  • Апамның киізінен,
  • Қошқардың мүйізінен үйрендім.
  • Әбілхан Қастеев.
  • Қазақ халқының сәндік қолданбалы өнерінің көп ғасырлық тарихы бар. Халық қолөнерінің бай мұралары бүгінгі күннің алтын қорына айналып отыр.
  • «Қол өнер – мол өнер» дейді халық. Халықтың қолөнер бұйымдарын өрнектеу үшін де сызу мен бейнелеу өнерінің маңызы зор. Әрбір бұйымдар мен заттардың ұнасымдылығы, дәлдігі және жарасымдылығы болып табылады.
  • Қай халықтың болса да тұрмыс-тіршілігіне, әдет-ғұрпына әдемі бұйымдар мен заттарды дүниеге әкелген – бұл қолөнер. Солардың ішінде біздің қазақ халқының қолөнер дамуының ерекшелігінің маңызы зор.
  • Сән және қол өнер екеуі егіз ұғым. Сән – киім – кешек, тұрмыстық заттар, киіз үй сүйегі мен оның жабдықтары, қару – жарақ, ер – тұрман тағы басқа қол өнер туындыларын ою - өрнекпен безендіру болса, қол өнер –шебердің қолынан жасалынып шыққан бұйымдар мен тұрмыстық заттар деген сөз.
  • Қазақ халқы қазақтың қол өнер шеберлерін төрт бағыттағы топқа ажыратқан
  • ЗООМОРФТЫҚ
  • ОЮ- ӨРНЕКТІҢ
  • ТҮРЛЕРІ
  • ГЕОМЕТРИЯЛЫҚ
  • ӨСІМДІК ТЕКТЕС
  • КОСМОГОНИЯКАЛЫҚ
  • ҮШБҰРЫШ, ТӨРТБҰРЫШ, ШАРШЫ ТЕКТЕС ЖӘНЕ Т.Б.
  • АСПАН ӘЛЕМІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ
  • ГУЛ, ЖАПЫРАҚ, КӨКӨНІС, ЖЕМІСТЕРГЕ БАЙЛАНЫСТЫ
  • Зооморфтық ою-өрнектер
  • Геометриялық ою-өрнектер
  • Космогониялық ою - өрнектер.
  • Жұлдыз – аспандағы жыпырлаған жұлдыздардың натуралы қалпын бейнелейтін және бес жұлдыздың бейнесіне ұқсайтын өрнек.
  • Қазаққа ұлттық нақыш беретін оның өзіндік ою - өрнектері.
  • Жан жануарлар тектес ою - өрнектер.
  • Қошқар мүйіз – қазақ оюының ең көне түрі. Сырмақ, текемет, алаша, клем, киіз былғары, сүйек, ағаш, зергерлік бұйымдарының бәрінде кездеседі.

Сырмақ

Оюлы зергерлік бұйымдар

Оюлы ыдыс - аяқтар

Қазақтың ұлттық киімдері

Ою - өрнек түрлері

  • Сыңар мүйіз – кең тараған ою - өрнек үлгісінің бірі. «Қошқар мүйіздің» тек бір жақ сыңарын ғана бейнелейді. Сырмақ, текемет, киім-кешектердің жиегіне істетіледі.
  • Түйе табан – түйенің басқан ізіндегі қос табаны сияқты дөңгеленіп келетін, S әріпі тәрізді күрделі өрнек. «Табақша өрнек» деп те аталады.
  • Түйе өркеш – түйенің қос өркешіне ұқсайтын өрнек. Әшекейленетін заттардың жиектеріне көбірек істетіледі.
  • . Сарамандық жұмыс.
  • Өткенді еске алып, ойға толам,
  • Сұрыптап тезге салып, көп ойланам,
  • Ой түбіне жете алмай титықтасам,
  • Қолыма қайшы алып, ою оям – деп Б. Момышұлы атамыз айтқандай біз де келесі сарамандық жұмыс бөліміне көшеміз
  • Төртқұлақ - өрнектің ортасы жіліншік өрнегі тектес болып келетін, төрт тармағына мүйіз өрнегі қондырылған ең көне ою - өрнек түріне жатады.
  • Ақ қағаздан қайшымен қиып алған ою - өрнектің шаблонын жапсырма қағаз бетіне қойып, қарандаш арқылы сызып түсіреміз. Оқушылардың жапсырма қағаз бетіне түсірген ою - өрнектерін қайшымен қиып аламыз.
  • Камотекстің бетіне диоганаль сызықтарын жүргізу арқылы центрлік нүктесін табамыз. Алынған оюды камотекстің бұрыштарына келтіріп, жапсырма қағазымызды жапсырамыз.

Өрнек түрлері

  • Қос қанатты – құстың қос қанатын кең жайып ұшқан бейнесіне ұқсайтын өрнек.

Қорытынды сұрақтар:

  • Ою-өрнектер дегеніміз не?
  • Ою-өрнектер нешеге бөлінеді?
  • Ою мен өрнектің айырмашылығы неде?
  • Ою-өрнектер қандай ұлттық бұйымдарға салынады?
  • Сабақты қорытындылау:
  • Шеберлікте шек жоқ,
  • Жалқаулыққа жол жоқ!
  • Өнерлінің қолынан,
  • Тамып тұрған бал көп!
  • Қорытынды.
  •  
  • Оқушылардың жұмыстарын тексеріп, жіберілген қателерін көрсету.
  • Жасалған бұымның нәтижесіне қарай бағалау.
  •  
  • Үйге тапсырма.
  • Қазақ халқының ою - өрнектерін басқа халықтардың ою - өрнектерімен салыстыру.
  •  


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет