Екінші жұп: Екінші реттік несептің түзілу үрдісі реабсорбция; (2 фаза – екіші реттік несептің түзілуі
тәулігіне 1-1,5 л екінші реттік несеп бөлінеді)
Үшінші жұп: секреция үрдісі және бүйрек қызметінің реттелуі (Қос бүйректе шамамен 2 млн жуық нефрондар болады. Бүйрек каналдарының ұзындығы 120 км.
Екі бүйректің фильтрлейтін беттік көлемі 5-6м2 құрайды
Бүйректің құрылымды -функционалдық бірлігі нефрон болып табылады
Нефрондар қыртысты затта орналасқан
Нефрондарда несеп түзіледі
Нефрондарда қандағы еріген зиянды заттар тазаланады
Әрбір нефрон микроскопиялық канал шығатын
капсуладан тұрады
Бүйректер арқылы 1 минутта барлық қанның 1/5 бөлігі өтеді.
Бүйрек жұмысы жүйкелік-гуморальды жолдармен реттеледі.
Бүйректегі тастар рН = 5,5-6,0, => ортада түседі, сілтілі минералды тұздар тастың түзілуін тежейді.
Бүйректер арқылы тәулігіне 1500 – 1700 л қан өтеді.
Зәр шығару рефлексінің орталығы жұлынның сегізкөз бөлігінде орналасқан
150-170 л бірінші реттік несеп түзіледі
Тәулігіне 1,5 – 2 л екінші реттік несеп бөлінеді)
Оқушылар жұпта берілген критерийлер бойынша постер әзірлейді. Соңында топқа жиналып, бірлесе талқылайды, өзара бағалау жүргізеді
Бағалау критерийлері:
Үрдісті толық, нақты ауызша сипаттау
Үрдісті постерде сурет түрінде түсінікті бейнелеу
Оқушыларға фильтрация, реабсорбция, секреция үдерісін моделдеуді ұсынамын. Ол үшін елеуіш пен қант, тұз, бұршақ (бұршақты нәруыз ретінде пайдаланыңыз) және су. Кішкентай «молекулалар» елеуіш арқылы өтеді, ал ірі нәруыздар, қан жасушалары – өтпейді.
бүйрек құырлысы мен қызметінің өте анық анимациясы
Сабақтың соңы
Оқушыларға білімін жинақтау үшін тапсырма беріледі
Зәр түзілу кезеңдері
Нефронның қай бөлігінде жүреді?
Қандай процестер жүзеге асырылады?
Қандай заттар сүзіледі?
Зәрдің құрамы қандай?
Мөлшері қанша?
Фильтрация
150л
Реабсорбция
1,5л
Бағалау критерийлері:
Ультрафильтрация және реабсорбция процестерін түсіндіреді
Зәрдің құрамын біледі
Бірінші және екінші реттік зәрдің құрамын салыстырады
