Сабақтың өткізу жоспары І ақпараттық бөлім Ағымдық бақылау сұрақтары Бақылау нүктелері



Pdf көрінісі
бет6/9
Дата13.12.2021
өлшемі1,29 Mb.
#99982
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
Апоптоз №11ПС және ОБӨЖ (1)

Апоптоз қаруы

Цитоплазмалық протеазалар 

– каспазалар аспарагин қышқылы қалдығы қатысуымен түзілетін пептидті 

байланыстарды үзеді. Каспазалар барлық жасушалардың цитоплазмасында, бірақ белсенбеген түрде болады 

– прокаспазалар. 

Каспазалар тұқымдастығында санмен белгіленетін 10 фермент қана болады. 

Каспазалық тізбек – каспазалар тармақталған тізбек түзе отырып, бірбірін белгілі реттілікпен белсендіруге 

қабілетті. «Каспазалық тізбек» суретінде плазмолеммадан келетін белгі əсерінен алдымен каспаза 8, одан 

кейін каспаза 3, əрі қарай каспаза 6,7 белсенетіні көрсетілген. Бірақ протеаза AIF (Apoptosis Inducing Factor) 

митохондриясы мен с цитохромы да белсенуге  əкелуі мүмкін. Бұл факторлар каспаза 9-ды белсендіреді, ол 

өз кезегінде каспаза 3-ті, ал олар каспаза 6 мен 7-ні белсендіреді.

Каспазаны баяулататындар - IAP (inhibition of apoptosis), каспазаның белсенділігі айтарлықтай деңгейге жетуі 

үшін жасушада олардың баяулатқыштары болмауы керек. 

Тізбек 

нысаналары 

– 

цитоплазмалық (цитоқаңқа нəруыздары, реттеуші ферменттер), ал ядролық нəруыздар (гистон Н1, ламин В 



нəруызы, ДНҚ протеинкеназалары жəне т.с.с.).


Эндонуклеазалар

Жасушада əсер ету механизмі 

мен қызметі бойынша ерекшеленетін эндонуклеазалар 

жиынтықтары болады. Апоптозда ядролық 

эндонуклеазалар «жұмыс істейді», олар ДНҚ-ны 

нуклеотидтерге дейін емес, ал ірі фрагменттерге бұзады. 

Ядролық нуклеазаларға жататындар: репарациялық 

эндо- жəне экзонуклеазалар. 

Са2 +, Mg2 +-тəуелді эндонуклеаза апоптоздың 

орталық ферменті. Бұл фермент ДНҚ хромосомаларын 

кез-келген жерде емес, тек линкерлі бөліктерде ғана 

ыдыратады. Сондықтан хроматин толық лизиске 

ұшырамай, тек фрагменттеледі, бұл апоптоздың 

ерекшелік қасиетін құрайды. 






Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет