13.05.20 ж. Үй жұмысы : «Портреттер» поэмасы не туралы ?
( Сұраққа жауап беру)
Сабақтың тақырыбы : «Әбділда Тәжібаев ,өмірі мен шығармашылығы ». Конспект жазу.
Әбділда тудыран шығармаларың жиынын үш айқын салаға бөлуге болады. Оның біріншісі – ұсақ түрдегі сыршыл өлеңдер,. Екіншісі – поэмалар. Үшіншісі саласы – пьесалар болады.
Жыл санап өне арттырып, жазушының мәдениетіне терең бойлап, қазақ поэзиясына қызықты жемістер беріп келген Әбдіда талантты, өзіндік стилі, өзгешелігі бар күшті ақынның бірі саналады.
Өлеңдері
Драмалық,комедиялық туындылары:
Поэмалары:
«Сырдария», «Теңізбен бетпе-бет», «Келеміз», «Қара теңізге», «Теңізге тілек», «Сыр жырлары» «Сорлайды екенбіз», «Тынықсын,тимеңдер адамға»,«Майра», «Жалғыз ағаш орман емес»,»Көңілдестер», «Қыз бен жігіт», «Монологтер», «Той боларда», «Дубай Шубаевич», «Сағынамын күн сайын», «Ақ қайың» М.Әуезовпен бірге жазған тұңғыш пьесасы «Құлғарадан», «Темірші», «Комсомол сөйлейді», «Портреттер», «Ашықтар», «Ой», «Күй атасы», «Еске алу», «Катерина», «Күзетші», «Толғау», «Күйеулер», «Абыл», «Ақын», «Ол», «Ағалар туралы», «Комунист сөзі», «Құрдастар», «Майра».
Поэма-шығармада жеке дара көрнекті образдары бар сюжетті,оқиғалы,ұзақ, көлемді өлең.Кейде поэманы әңгімелі жыр,кейде өысқаша жыр деп те атайды. Ақынның ең шоқтығы биік күрделі философиялық үлгіде жазылған поэмасы- «Портреттер».Бұнда заманның көкейкесті сырлары,адамның қат-қабат тағдыры,уақыт алдындағы жауапкершілігі суреттеледі.Ақын ұрпақтар тұтастығын,буындар аманатын толғайды.Поэмадағы әкенің балаға беретін сағаты-символдық мәнге ие,жинақтаушылық күші бар көркем деталь.Поэманың бас кейіпкері-лирикалық кейіпкер.Адам тағдыры,характері осы лирикалық кейіпкердің түсінігі,сезімі,ойы,толғанысы арқылы беріледі.Лирикалық кейіпкер көз алдынан өткен,өзі көрген күрескер ұрпақтарының өмірінен сыр шертеді.Өмірді паравозымен өрге сүйреген әке тағдыры,әке орнына аренаға шыққан аға тағдыры,бұлардың орнын басқан талантты қарындасының тағдыры суреттеледі.Поэманың шешімі-осы әкелердің,ағалардың,қарындастардың –жалпы күрескер ұрпақтардың төгілген қанымен келген өмірді сақтауға, қадірлеуге үйретеді.
Оқытушы : Култанова Р.Н.
10.05.20 ж.
Достарыңызбен бөлісу: |