Сабақтың тақырыбы: Ақан сері Қорамсаұлы Сабақтың мақсаты

Сабақтың мақсаты:

Ақан сері Қорамсаұлы 1843 жылы Солтүстік Қазақстан облысы Айыртау ауданында Қоскөл деген жерде дүниеге келген. Балалық шағы Көкшетау өңірінде өткен. Ақанның әкесі дәулетті елге сыйлы адам болған. Жеке дүкен ұстап, дәулетті болған адам. Ақанды әуелгіде жалғыз ұл болғандықтан ерке өсірген. Кішкентай кезінен -ақ ауыл молдасына оқуға берген.

Бала кезінен өлең-жырға әуестеніп, замандастарына арнап өлең шығарған. 13-жасында Қызылжарға келіп Уәлиахун деген кісінің медресесіне оқуға түсіп үш жыл оқиды. 16-жасында еліне оралған Ақан ит жүгіртіп, құс салып, аңшылық, әншілік, серілік өнердің соңына түседі. Әкесі бұл үшін баласына бөгет болмай еркіне жібереді. Ақан жүрген жерін ойын-сауыққа бөлеп, ел назарын өзіне аударады. Ақанды аялай білген ел оған сері деген ат қосады. Ақан есімі Құлагермен қоса аталады. Ол құлагерді Шөкетай деген кісіден бір ат, бір сиыр, және жиырма бес сом беріп сатып алған. Жетпісінші жылдар ортасында Кіші жүзді аралайды. Осы сапарында аты аңызға айналған Ақтоқты аруға ғашық болады. Ақтоқты атақты бай Сүтемгеннің ұлы Жалмұқанға атастырылып қойған екен. Қанша жерден қайғырса да ол аруға қосыла алмайды. Ақтоқтыдан айырылған Ақан бойдақ жүруге намыстанып Шомайт қожаның Бәтима деген қызына үйленеді. Үш балаға ана болған Бәтима он жылдан кейін ауырып қайтыс болады. Осыдан соң Ұрқия деген аруға үйленеді ол кісі үш айдан соң шешек ауруынан қайтыс болады. Осы кезде соңынан ерген інісі де қайтыс болады. Қайғы үстіне қайғы жамалып Ерейменде берілген Сағынайдың асында Құлагерінен айырылады. Осыдан соң Ақанның өмірі трагедияға айналады. Ақан Құлагерін мадақтап әнге қосып елге жайса, Құлагер де жүйріктігімен Ақанныңатын елге жайды. Сондай оқиға тағы да Ерейменде болады. Керей

Сағынайдың асына Ақан Құлагерді жасырып апарады. Елде Күреңбай деген ат сыншы бар екен, сол Ақанның тұлпарының бас бәйгені алатынын бірден таниды. Мұны естіген Батыраш, Қотыраш деген бай балалары іштарлық танытып, Құлагерге қастандық жасап, шоқпармен ұрып өлтіреді. Қырға шығып қарап тұрған Ақан Құлагерінің көрінбей кеткенінен бір жамандықтың болғанын сезеді. Алдынан іздеп шығады. Сөйтіп, мерт болған Құлагерінің үстінен түседі. Оны көріп азарланып, атақты «Құлагер» әнін дәл осы жерде шығарады.

            От болып қалушы еді шапқан жерің,

            Шаттаныптұрушыедіқосқан елің

            Атығай, Қарауылғаолжасалған,

Бота тірсек, қызсағақ, сандалкерім?!- деп зарлайды.

1. 
   Ақан сері кім?
   
2. 
   Ақан серінің алғашқы махаббаты кім?
   
3. 
   Өмірдегі алған жарлары кімдер?
   
4. 
   Неліктен ақын елден жырақ «Қоскөлге» кетіп қалды?
   
5. 
   Неліктен сері деп аталды?
   
6. 
   Ол кісі жайында кімдер шығармалар жазды.